Analityk za czterdzieści tysięcy

Przeczytaj także: Doradcy finansowi niezależni tylko pozornie

Przez ostatni rok w prasie przeczytać można było głównie o zwolnieniach w bankowości. Fuzje banków i innych instytucji finansowych doprowadziły do znacznego ograniczenia zatrudnienia, które nadal wielu specjalistów ocenia jako za wysokie. Według niektórych badaczy w polskiej bankowości istnie blisko 60% przerost zatrudnienia. Co oczywiście nie oznacza, że banki nie zatrudniają absolwentów – często zwalniają słabiej wykształcone kadry, by przyjąć ludzi po studiach. Zwalniają też w bankowości tradycyjnej, by zatrudniać młode i wykształcone osoby do banków internetowych. Nie chodzi tylko o mBank czy Inteligo. Także oddziały internetowe Fortis Banku, PBH czy połączonych sił WBK i Banku Zachodniego.

Jednak praca w bankach (detalicznych albo korporacyjnych) to nie jedyna możliwość kariery dla finansisty. Usługi doradcze czy księgowe, a także instytucje związane z rynkiem kapitałowym, takie jak fundusze emerytalne, inwestycyjne, firmy leasingowe, ubezpieczeniowe – to i tak nie wszystkie miejsca, gdzie pracę znajdą absolwenci kierunków związanych z finansami.

Ale nie tylko sektor finansowy zatrudnia finansistów. Potrzebują ich także "zwykłe" firmy: usługowe i produkcyjne. To, jakie wymagania trzeba spełnić, by pracować w działach finansów przedsiębiorstw, nie jest jednoznaczne. Przedstawiciele polskich firm częściej deklarują, że szukają przede wszystkim osób po studiach z tej dziedziny. Przedstawiciele koncernów zagranicznych twierdzą natomiast, że finansistą może być także filozof – bo niezbędnej wiedzy można się nauczyć, a ważniejsza jest osobowość. I pierwsi i drudzy są zgodni, co do jednego: zdolności analityczne i numeryczne, logiczne myślenie, dokładność i rzetelność – to cechy, bez których ani rusz w tej dziedzinie.

Najwięcej osób kieruje jednak swoje pierwsze kroki do banków. Według Związku Banków Polskich można znaleźć tu pracę w następujących specjalizacjach: organizacja i zarządzanie, operacje bankowe krajowe, operacje bankowe zagraniczne, rachunkowość bankowa, analiza kredytowa i fundamentalna, rynek pieniężny i kapitałowy, marketing bankowy, informacja i informatyka bankowa oraz bankowa obsługa prawna.

Odrębną kategorią są pracownicy działów zajmujących się kontaktami z klientami. W tym przypadku nie wystarczą umiejętności wyniesione ze studiów finansowych czy rachunkowości, ale trzeba umieć również prowadzić negocjacje, dbać o "komfort psychiczny" klientów, którzy powierzają bankom swoje fundusze. Doradztwo finansowe jest jednym z bardziej odpowiedzialnych i wyczerpujących zawodów.

Na polskim rynku funkcjonują trzy "rodzaje" banków – zagraniczne, duże państwowe (i byłe państwowe) oraz małe: regionalne lub niszowe. Większość absolwentów stara się o miejsce w wielkich bankach, mogących im zagwarantować rozwój i dobre warunki pracy. Jednak wiąże się z tym pewne ryzyko – duże banki łączą się, co pociąga za sobą zwolnienia. I chociaż nie zamykają drogi przed świeżo upieczonymi absolwentami, trzeba mieć świadomość, że o pracę jest teraz trudniej niż kilka lat temu.

Znajduje to zresztą odbicie w płacach proponowanych młodym pracownikom, które często są znacznie poniżej średniej krajowej. Tegoroczna "Polska Lista Płac", publikowana przez "Gazetę Wyborczą", wyraźnie pokazuje rozpiętość zarobków pracowników banków – początkujący dostają około 1000-1500 złotych brutto (polskie banki) albo 3.000 - 4.000zł brutto (banki zagraniczne). Natomiast do elity finansowej należy nie tylko kierownictwo, ale i specjaliści – 40.000 złotych dostaje analityk w jednym z zachodnich banków inwestycyjnych.