Niepełnosprawni: bariery na rynku pracy

Przeczytaj także: Zatrudnienie niepełnosprawnych 1993-2009

Dane z przeprowadzonego w 2005 roku badania aktywności ekonomicznej ludności (BAEL) , wskazują, że około 2,4 mln osób niepełnosprawnych, które mają prawne orzeczenie o niepełnosprawności jest w wieku produkcyjnym, z czego prawie 340 tysięcy cierpi na niepełnosprawność w stopniu znacznym. Oznacza to, biorąc pod uwagę łączną populację w wieku produkcyjnym, że co dziesiąta osoba w wieku produkcyjnym posiada status osoby
niepełnosprawnej.


Osoby niepełnosprawne stanowią 10% populacji w wieku produkcyjnym. Jednakże ich udział w łącznym zatrudnieniu wynosi zaledwie 3,8% . Tak niski udział osób niepełnosprawnych w zatrudnieniu może wynikać z: (1) większych niż przeciętne trudności w znalezieniu pracy, lub (2) mniejszej chęci czy też możliwości wejścia na rynek pracy. W istocie, jak wskazują na to regresje logitowe, po uwzględnieniu innych czynników wpływających na możliwości zatrudnienia, szanse znalezienia pracy przez aktywnych zawodowo niepełnosprawnych są około 20-40% niższe niż w przypadku osób pełnosprawnych. Głównym czynnikiem leżącym u podstaw niskiego zatrudnienia osób niepełnosprawnych jest ich niska aktywność zawodowa. Zakres polityki zatrudniania osób niepełnosprawnych w Polsce jest stosunkowo ograniczony, natomiast pułapka świadczeń jest znacząca.

Różnice w poziomie zatrudnienia i aktywności zawodowej między osobami niepełnosprawnymi i sprawnymi wynikają także z innej struktury wieku i poziomu wykształcenia tych populacji. Populacja osób niepełnosprawnych jest z reguły starsza i mniej wykształcona w stosunku do ogółu ludności. Ponad 75% osób niepełnosprawnych w wieku produkcyjnym znajduje się w przedziale wieku od 45 do 65 lat. Dla osób pełnosprawnych ten udział wynosi 32%, czyli mniej niż połowę udziału dla osób niepełnosprawnych w tej grupie wiekowej. Tylko jedna na dwadzieścia osób niepełnosprawnych posiada dyplom wyższej
uczelni, to jest trzykrotnie mniej niż w przypadku populacji ogółem.

Dominującym sektorem w przypadku zatrudnienia osób niepełnosprawnych w Polsce jest rolnictwo, natomiast w przypadku osób sprawnych przeważają usługi.