Wniosek o dotacje unijne: czy odmowa oznacza koniec starań?

Przeczytaj także: Jak pozyskać środki na innowacje?

Rozbieżności w orzecznictwie

Sądy administracyjne wielokrotnie uznawały, iż nie są właściwe w rozpatrywaniu spraw związanych z udzielaniem pomocy w ramach działań SPO „Restrukturyzacja…”. Do precedensowego wyroku sądowego doszło jednak w 2006 r. Naczelny Sąd Administracyjny 8 czerwca 2006 r. (Sygn. Akt II GSK 63/06) stwierdził, że przyznanie lub odmowa przyznania dofinansowania jednak następuje w drodze decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 26 ust.2 ustawy o NPR i podlega kontroli sądu administracyjnego. Mimo wydania precedensowego wyroku – zdaniem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego - przez pewien czas nadal istniała rozbieżność w sądowym orzecznictwie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał 7 lipca 2006 r. trzy postanowienia o odrzuceniu skarg złożonych przez wnioskodawców o przyznanie dofinansowania w ramach projektów SPO (Sygn. Akt IV SA/Wa 280/06; Sygn. akt IV SA/Wa 66/06 oraz Sygn. Akt IV SA/Wa 994/06). W uzasadnieniach swoich orzeczeń WSA wskazał, iż ustawa o Narodowym Planie Rozwoju nie zawiera materialnoprawnej podstawy do wydawania decyzji administracyjnych w sprawach przyznania bądź odmowy przyznania dofinansowania w ramach projektów SPO. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, prawodawca nie przewidział formy decyzji administracyjnej, jako aktu finalizującego postępowanie o przyznanie dofinansowania w ramach SPO, a formą pozytywnego zakończenia sprawy jest podpisanie umowy.

Także Naczelny Sąd Administracyjny 20 września 2006 r. (Sygn. Akt II GSK 95/06) przedstawił całkowicie odmienne stanowisko niż 8 czerwca 2006 r., oddalając skargę kasacyjną od postanowienia WSA z dnia 10 listopada 2005 r. (Sygn. akt IV SA/Wa 1901/05) odrzucającego skargę, w której wnioskodawca działania 1.2 SPO ,,Restrukturyzacja..” podnosił administracyjny charakter postępowania poprzedzającego zawarcie umowy o dofinansowanie projektu, tj. rozstrzygnięcia w zakresie pozytywnej bądź negatywnej oceny wniosku o dofinansowanie realizacji projektu.

Kres rozbieżnemu orzecznictwu położyła dopiero uchwała z 22 lutego 2007 r. w sprawie formy prawnej rozstrzygnięć podejmowanych przez organy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w zakresie przyznawania pomocy finansowej w ramach działania 1.2 SPO „Restrukturyzacja...”. NSA w składzie siedmiu sędziów orzekł, iż odrzucenie wniosku o dofinansowanie realizacji projektu następuje w formie decyzji administracyjnej wydanej na podstawie art. 26 ust. 2 ustawy o NPR, potwierdzając tym samym swe orzeczenie z 8 czerwca 2006 r. Oznacza to w praktyce, iż wnioskodawcy mają prawo skarżenia rozstrzygnięć prezesa ARiMR przed sądami administracyjnymi. Przewlekłość postępowania sądowego sprawiła jednak, że korzystna dla beneficjentów interpretacja prawna nie na wiele im się zdała, bo poza satysfakcją moralną z wyroku, w praktyce zostali pozbawieni dotacji. Ze względu na termin ich wydania wyroki pozostały bez wpływu na tryb wdrażania działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” w ramach SPO ,,Restrukturyzacja..’’. Nabór wniosków zakończono bowiem już w sierpniu 2005 r., a wszystkie umowy zostały zawarte do końca marca 2006 r., a więc przed wydaniem precedensowego rozstrzygnięcia sądowego.

Odwołania we wszystkich programach

Nowa perspektywa finansowa Unii Europejskiej, a z nią nowe krajowe programy operacyjne, przyniosły zasadnicze zmiany w procedurze odwoławczej. Jej zasady zostały określone w wytycznych ministra rozwoju regionalnego dla wszystkich programów operacyjnych (z sierpnia br.). Zdaniem Ministerstwa Rozwoju Regionalnego zmiana jest dosyć istotna, gdyż w nowym okresie programowania procedura odwoławcza będzie funkcjonować już we wszystkich programach i zostanie precyzyjnie określona w instrukcjach wykonawczych poszczególnych programów operacyjnych.