Wniosek o dotacje unijne: czy odmowa oznacza koniec starań?

Przeczytaj także: Jak pozyskać środki na innowacje?

Podstawa prawna regulującą procedurę odwoławczą to ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju z 6 grudnia 2006 r. Przewiduje ona dwa środki odwoławcze w procesie wyłaniania projektów do dofinansowania: protest oraz wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. Pierwszy z nich to pisemne wystąpienie o ponowne sprawdzenie złożonego wniosku z kryteriami formalnymi i merytorycznymi, na każdym etapie oceny projektu i jej wyników. Drugi może nastąpić dopiero po negatywnym rozpatrzeniu pierwszego i dotyczy powtórnego sprawdzenia zgodności wniosku z ustalonymi kryteriami. Oba środki odwoławcze mogą wnieść wnioskodawcy, których projekty nie zostały wyłonione do dofinansowania.

Nadal jednak MRR stoi na stanowisku, że procedura aplikacji środków unijnych nie podlega procedurze kodeksu postępowania administracyjnego. W praktyce oznacza to, że nadal decyzje o odmowie udzielenia dotacji nie będą podlegać ocenie sądów administracyjnych. W praktyce jednak, w świetle precedensowych decyzji Naczelnego Sądu Administracyjnego (uchwała NSA zapadła już po uchwaleniu ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju), argument ten staje się mało ważny, a otwarta przez NSA furtka może się okazać nawet bramą otwierającą beneficjentom możliwość zmiany decyzji – dotąd ostatecznych - instytucji wdrażających programy operacyjne.

Procedens, ale indywidualny

Stanisław Krakowski, p.o. rzecznika prasowego Ministerstwa Rozwoju Regionalnego - Pojawienie się w orzecznictwie uchwały NSA z 22 lutego 2007 r. (sygn. akt II GPS 3/06) spowodowało nieco zamieszania. Sąd uznał w niej, że przyznanie dofinansowania lub odmowa przyznania dofinansowania powinno następować w drodze decyzji administracyjnej. Choć orzeczenie ma charakter precedensowy to jest wiążące tylko w indywidualnej sprawie. Jednocześnie NSA wyraźnie w uzasadnieniu do tej uchwały wskazuje, że ma ona zastosowanie jedynie do ustawy o Narodowym Planie Rozwoju, bowiem w ustawie o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, która reguluje nowy okres programowania 2007-13, jednoznacznie wyłączono stosowanie procedury administracyjnej Jeszcze przed uchwaleniem tej ustawy duża część orzecznictwa szła w prezentowanym w niej kierunku iż żadne z rozstrzygnięć podejmowanych na etapie poprzedzającym podpisanie umowy o dofinansowanie nie może zostać zakwalifikowane jako decyzja administracyjna. Nie można więc zgodzić się z prezentowanym często poglądem, że precedensowe orzeczenie NSA winno wiązać wszystkie podmioty biorące udział w realizacji programów operacyjnych na lata 2007-2013. Dochodzenie roszczeń będzie możliwe jedynie w trybie przepisów ochrony cywilnej.

Beneficjenci zostali skrzywdzeni

prof. Zbigniew Czachór, kierownik Pracowni Badań nad Integracją Europejską Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - Beneficjentom pomocy z funduszy unijnych trzeba uświadomić, że w wielu sprawach zostali skrzywdzeni, a unijne przepisy zostały naruszone. Czasami warto zdecydować się na proces przeciwko skarbowi państwa, choć panuje powszechna opinia, że to rzucanie się z motyką na słońce. Dla mnie ta tematyka to nowy – niezwykle ciekawy - obszar mojej aktywności zawodowej. Władze państwowe w nowej perspektywie finansowej UE nie zmieniają procedur odwoławczych, bo to dla procesu inwestycyjnego byłoby to niewygodne. Sprawa Doliny Rospudy pokazała, że zakwestionowanie już udzielonej zgody na budowę można inną decyzją administracyjną. Ponieważ jednak rząd obawiał się – i to słusznie – że naruszone zostanie prawo wspólnotowe, zdecydował się na manewr polegający na sfinansowaniu całej inwestycji ze środków krajowych. W ten sposób uniknięto sytuacji, że dotacja z UE musiała by być zwrócona.