Tydzień 8/2008 (18-24.02.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 7/2008 (11-17.02.2008)

• Amerykański Fed obniżył prognozę wzrostu na ten rok do 1,3-2% i podniósł swoje szacunki dotyczące inflacji bazowej do 2-2,2%. Jednak komentarze ekspertów sugerują, że i tak te prognozy i tak są korzystniejsze, niż przewidywania prestiżowych ośrodków analitycznych. Fed stara się w swoich decyzjach dotyczących stóp procentowych wypośrodkować pomiędzy zmniejszaniem ryzyka związanego ze spadkiem wzrostu gospodarczego, a ograniczeniem presji inflacyjnej.
• Kolejny raz cena ropy naftowej na giełdzie w Nowym Jorku przekroczyła poziom 100 USD. Przyczyną są przestoje w rafineriach i spekulacje, że kartel OPEC obniży poziom dostaw ropy.
• W ostatnich dniach po decyzji Bułgarii, Serbii i Węgier, a także francuskiego koncernu GdF szala przechyliła się na korzyść rosyjskiej koncepcji dostarczania gazu do Europy gazociągiem South Streem. Widząc to Turcja zaoferowała Rosji współuczestnictwo w budowie gazociągu Nabucco, który ma dostarczać gaz z Iranu, Iraku, postradzieckich państw nadkaspijskich do Europy Zachodniej z pominięciem terytorium rosyjskiego. Warto tu dodać, że turecki państwowy koncern gazowy Botas już realizuje z Gazpromem porozumienie w sprawie budowy wspólnych obiektów magazynowania gazu.
• Ponad 70 czołowych firm naftowych świata zgłosiło udział w przetargach ogłoszonych w Iraku, a dotyczących eksploatacji złóż ropy. Irak posiada trzecie (po Arabii Saudyjskiej i Iranie) co do wielkości złoża ropy naftowej (szacowane na 116 mld baryłek) i są to jedne z najtańszych w eksploatacji złoża ropy. W grupie chętnych do inwestowania w iracką ropę są takie firmy jak Royal Dutch Shell, Total, Repsol YPF, ConocoPhilips, BP i StatoilHydro.
• Firma Microsoft (system operacyjny Windows, czy przeglądarka Internet Explorer) poinformowała, że opublikuje tajne informacje, dotyczące niektórych swoich programów komputerowych. Obiecuje też, że nie będzie procesować się z producentami tak zwanego wolnego oprogramowania, którzy będą chcieli wykorzystać te informacje do celów niekomercyjnych. Jak wiadomo, za nadużywanie swojej pozycji na ryku Komisja Europejska skazała firmę na grzywnę w wysokości prawie pół miliarda euro.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

O KONSEKWENCJACH KRYZYSU KREDYTOWEGO I PIERWSZEJ OD 30 LAT NACJONALIZACJI W WIELKIEJ BRYTANII

1. Już nie ma przeciwników tezy, że USA stoją w obliczu ryzyka głębszego kryzysu kredytowego, który nie tylko zaszkodzi ich wzrostowi gospodarczemu, ale też może spowodować wzrost bezrobocia do poziomów z wczesnych lat 90. Zwolennicy tej tezy przypominają, że gdy gospodarka USA wychodziła z recesji w latach 1990 -1991, to stopa bezrobocia rosła, osiągając poziom 7,8% w czerwcu 1992 r. natomiast Fed dopiero w 1994 r. zaczął podwyższać stopy procentowe. Wskazują oni, że "takie warunki (głębszego kryzysu) nie będą trwałe, ale mogą utrzymać się przez dłuższy czas". Obecnie główna stopa procentowa w USA wynosi 3%, a Fed obniżył ją w styczniu o 1,25 punktu procentowego. Wszyscy sa zgodni w tym, że stopy procentowe, po ostatnich obniżkach, pomogą gospodarce USA.

2. W połowie 2007 roku wybuchł kryzys zaufania do instytucji kredytowych w USA, które zbyt liberalnie podchodziły do udzielania kredytów hipotecznych osobom o niskiej wiarygodności kredytowej. Ucierpiał też brytyjski bank Northern Rock, który zamiast powoli gromadzić depozyty klientów i w ten sposób finansować akcję kredytową, emitował obligacje i krótkoterminowe papiery dłużne, a następnie sprzedawał je różnym instytucjom. Gdy międzynarodowe banki ograniczyły do minimum zakupy obligacji emitowanych przez instytucje kredytu hipotecznego, Northern Rock stracił możliwość wykupu starych obligacji poprzez emisję nowych, nie zdołał też pożyczyć pieniędzy od innych banków. W sytuacji zagrożenia upadłością Bank Anglii zrealizował decyzję rządu brytyjskiego i zagwarantował depozyty ludności złożone w Northern Rock. Teraz okazuje się, że Northern Rock będzie znacjonalizowany, lub sprzedany (ofertę złożył m.in. koncern Virgin kontrolowany przez Richarda Bransona).

3. Amerykańskie banki pożyczyły ostatnio poważne sumy pieniędzy od Rezerwy Federalnej. Umożliwia im to nowe rozwiązanie wprowadzone przez Fed dwa miesiące temu w celu złagodzenia skutków zawirowań na rynku kredytowym. Udział we wprowadzonych przez Fed aukcjach krótkoterminowych papierów dłużnych (ang. Term Auction Facility - TAF), umożliwia bankom uzyskanie stosunkowo korzystnie oprocentowanej pożyczki pod zastaw szerszej gamy aktywów, niż było to wcześniej dozwolone. To pozwoliło bankom pożyczenie od Fed prawie 50 mld USD w formie jednomiesięcznych bonów. Jednak system TAF zaniepokoił analityków, którzy uważają, że „prowadzi on do rozwoju napięć w niektórych sferach amerykańskiego systemu bankowego i zwiększa uzależnienie banków od pośrednich form pomocy rządowej”. Ich zdaniem „TAF umożliwia bankom pożyczanie pieniędzy pod zastaw ryzykownych instrumentów pochodnych, bo banki w coraz większym stopniu przekazują Fed śmieciowe instrumenty, których nikt inny nie zechciałby kupić, a to stanowi niebezpieczeństwo dla amerykańskiego systemu bankowego”. W ocenie analityków TAF stanowi poważne odstępstwo od dotychczasowej polityki Stanów Zjednoczonych w tym zakresie.