Komunikacja niewerbalna a różnice kulturowe

Przeczytaj także: Dysonans kulturowy a organizacja firmy

Drugim wymiarem, który może być użyty do dokonywania porównań między kulturami, jest stopień indywidualizmu versus kolektywizmu. Kultury zachodnie są związane z indywidualizmem, natomiast kultury wschodnie identyfikuje się z kolektywizmem. Kraje o kulturze promującej indywidualizm obejmują Stany Zjednoczone, Kanadę, Belgię i Danię; natomiast kraje o najmniej indywidualistycznych kulturach to Kolumbia, Pakistan, Tajwan i Hongkong. Istnieje wiele znaczących różnic w niewerbalnych zachowaniach członków tych dwu typów kultur. Na przykład, członkowie kultur indywidualistycznych preferują większą odległość w relacji z drugą osobą, ale za to częściej posługują się zachowaniami niewerbalnymi aby zasygnalizować potrzebę kontaktu. Nie jest zaskakujące, że ruchy ciała bywają bardziej przewidywalne i bardziej zsynchronizowane w kulturach kolektywistycznych.

Trzeci wymiar różnic kulturowych to męskość. Jeśli przypomnisz sobie stereotyp męskości, to nie zdziwi cię, gdy się dowiesz, że cechy męskie, które definiują kulturę męską, obejmują asertywność, nastawienie na rywalizację i ambicję. Natomiast cechy kobiece obejmują uczucie, współczucie i troszczenie się. Jeśli mężczyźni i kobiety mają być w danej kulturze traktowani podobnie, to dominującą część komunikacji niewerbalnej muszą stanowić raczej zachowania androgyniczne (bez określonej wyraźnie płci), a nie zachowania typowo męskie czy kobiece. Negatywne konsekwencje dominacji wyłącznie męskości czy kobiecości są oczywiste dla procesu komunikowania się. Jako przykłady można podać USA, których ekspansja kulturowa jest typowo męskim objawem kultury. Między innymi stąd biorą się problemy tego kraju z krajami arabskimi, które posiadają również kulturę męską, ale o innym charakterze. Wszyscy wiemy czym kończy się posadzenie dwóch kogutów w jednej klatce.

Czwarty wymiar komunikacji to dystans do władzy. Na potrzeby badań został opracowany wskaźnik dystansu władzy (PDI — power distance index), który określa zasięg władzy danej osoby, rozkład władzy, prestiż i bogactwo w danej kulturze. PDI mierzy dystans jaki oddziela jedną grupę czy członka kultury od innych w związku z posiadaną władzą. Im wyższy jest indeks PDI, tym kultura staje się bardziej autorytarna. W grupie krajów o najwyższym PDI plasują się Meksyk, Wenezuela, Brazylia i Kolumbia. Natomiast w takich krajach jak Austria, Irlandia czy Szwajcaria różnice klasowe są niewielkie, wręcz minimalne. W praktyce polega to na tym, iż jeśli zachowanie niewerbalne w danej kulturze w dużym stopniu sygnalizują posiadaną władzę, to taka kultura jest raczej autorytarna niż koordynacyjna.

Piątym, ostatnim wymiarem, jest kontekst. Przekazy w dużym stopniu związane z kontekstem (high context — wysoki kontekst) to takie, w których wiele z komunikowanej informacji pochodzi z kontekstu lub też nie jest oznajmiana werbalnie (rozmówcy zakładają, że wszyscy znają ten kontekst, nie ma więc potrzeby tłumaczenia go, szkoda czasu). W przekazach słabo powiązanych z kontekstem (low context — niski kontekst) większość informacji pochodzi z wypowiedzi werbalnych. Kultury oznaczane jako wysoki kontekst obejmują kraje takie jak Chiny, Japonia, Korea. Również kultura Stanów Zjednoczonych, ze swoją obrazkowością i wizualnością, jest kulturą o wysokim kontekście (to, że tak wiele z niej rozumiemy wynika z nasilonej promocji i edukacji kulturowej poprzez media, nie zaś z samego charakteru kultury).