Tydzień 36/2003 (01-07.08.2003)

• Pakt Stabilizacji i Wzrostu uchwalony w Maastricht, ustanowił granicę deficytu budżetowego krajów strefy euro na poziomie nie wyższym niż 3% PKB. W 2001 roku Portugalia przekroczyła ten limit, wykazując nierównowagę budżetową na poziomie 4,1%. W 2002 roku deficyt ten wyniósł 2,7%. W tym roku przewiduje się 2,95%. Obecnie, już trzeci kwartał z rzędu portugalska gospodarka wykazuje ujemny wzrost gospodarczy.

• Francuski rząd przewiduje tegoroczny deficyt budżetowy na poziomie niemal 4% PKB. W 2002 roku deficyt ten wyniósł 3,1% PKB. W opinii ekspertów Francji trudno będzie obniżyć ten wskaźnik w 2004 roku poniżej 3%.

• Niemcy przedstawiły kolejną, oficjalną prognozę deficytu na ten rok. Ma on wynieść 3,8% PKB i po raz drugi z rzędu przekroczy 3% unijny próg. Prognoza na 2004 rok przewiduje ograniczenie nierównowagi budżetowej do 3%, co wielu specjalistów poddaje w wątpliwość.

• Na tle słabych wyników uzyskiwanych przez europejskie potęgi gospodarcze wyróżnia się Hiszpania, której PKB w tym roku wzrośnie o 2,3%. Hiszpański rząd poinformował, że zamierza też w tym roku zrównoważyć swój budżet.

• Francja i Niemcy już od 2 lat mają kłopoty w utrzymaniu deficytu na poziomie niższym niż 3%. Podobna sytuacja zaczyna być w Holandii i Italii. Kłopoty przeżywa gospodarka Portugalii. W Brukseli coraz częściej mówi się o możliwym złagodzeniu zapisów w Pakcie Stabilizacji i Wzrostu, który obowiązuje kraje strefy euro.

• W przyspieszonym tempie realizują koncepcję połączenia rosyjskie koncerny naftowe Jukos i Sibnieft. Powstaje przedsiębiorstwo, które będzie największym producentem ropy naftowej w Rosji, czwartym w świecie pod względem wielkości wydobycia i pierwszym pod względem wysokości zapasów surowca. Na jego czele będzie stał dotychczasowy prezes Jukosu Michaił Chodorkowski.

• Na dalszy termin zostało przesunięte podjęcie przez UE decyzji w sprawie kontrowersyjnej dyrektywy o ochronie patentowej w dziedzinie oprogramowania komputerowego. Bruksela chce, aby było ono objęte pełną ochroną patentową. Dotychczas było ono chronione tylko prawem autorskim. Różnica jest istotna. Proponowane rozwiązanie zabrania kopiowania programów i fragmentów kodu źródłowego. Wykorzystywanie algorytmów (na ich bazie działają programy) możliwe będzie dopiero po wykupieniu licencji. Przyjęcie tego rozwiązania uderzy w małych producentów oprogramowania i umocni silną pozycję międzynarodowych korporacji. Podobne rozwiązanie prawne istnieje w USA.

• Według Federalnego Biura Statystycznego w 2002 roku wartość szwajcarskiego PKB wzrosła zaledwie o 0,2%. W pierwszym kwartale PKB Szwajcarii spadło o 0,6% r/r. W drugim kwartale spadek ten szacuje się na 0,5 % PKB. Prognozy wskazują, że w 2003 roku PKB tego kraju będzie o 0,3% niższe niż przed rokiem. Narodowy Bank Szwajcarii obniżył stopy procentowe do poziomu bliskiego zeru.

• Eksport rosyjskiej ropy w sierpniu po raz kolejny osiągnął najwyższy poziom w historii. Przez ropociągi Transneftu w ciągu każdego dnia przepływało średnio 3,58 mln baryłek ropy. Wydobycie ropy wzrosło w Rosji w sierpniu o 11% r/r. Eksport wzrósł o 15%. W ostatnich pięciu latach Rosja zwiększyła wydobycie ropy o połowę i jest ona obecnie drugim na świecie eksporterem ropy.

• W pięciu czeskich regionach o 8%-11% obniżone zostaną ceny energii elektrycznej. Natomiast w całym kraju średnio o 3,1% stanieje gaz dla odbiorców indywidualnych i 3,6% dla pozostałych.

Mikrokomentarz do wydarzeń gospodarczych

---

W czerwcu zeszłego roku prezydenci Rosji i Ukrainy, a także kanclerz Niemiec podjęli decyzję o utworzeniu międzynarodowego konsorcjum dla nadzorowania rozwoju i eksploatacji ukraińskich gazociągów, które łączą azjatyckie złoża gazu z Europą. Do dzisiaj nie dotrzymano jednak żadnego z terminów podjęcia działalności przez konsorcjum. Wyznaczono nowy termin: koniec bieżącego roku.

Obecnie, niezależnie od tej generalnej koncepcji powstają nowe projekty. Nie jest wykluczone, że być może na jakimś etapie połączą się one w jedno przedsięwzięcie. Dziś jednak dla obserwatorów sytuacja nie jest czytelna i pozostawia spore pole dla domysłów i spekulacji. Rosyjski Gazprom i ukraiński Naftohaz w pilnym trybie przygotowują szczegółowe plany budowy nowego gazociągu znad granicy z Kazachstanem do granicy z Węgrami. Ma on mieć długość 1,5 tys. km i ma kosztować ok. 2,5mld USD. Po oddaniu go do eksploatacji możliwości transportowe gazociągów ukraińskich mają wzrosnąć o 28mld m3 gazu rocznie. Zamierzenie to jest związane z zawartymi wcześniej umowami o kooperacji gazowej Rosji z poradzieckimi krajami azjatyckimi oraz z podpisaną przez Gazprom największą w historii świata umową o zakupach gazu od Turkmenistanu.

Wiele też wskazuje na to, że nowy ukraiński gazociąg stworzy warunki do rewizji zakresu dotychczasowych planów inwestycyjnych w tej branży. Nie ulega wątpliwości, że koncepcja ta w pierwszej kolejności postawi pod znakiem zapytania realizację projektu gazociągu Jamał- Europa ( przez Białoruś i Polskę do Niemiec), a także projekt nowego gazociągu północnoeuropejskiego (przez Bałtyk). Są tacy, którzy przewidują, że po zatwierdzeniu planów nowego gazociągu stanie się on pierwszą inwestycją tego międzynarodowego konsorcjum, zawartego przez trzy kraje w ubiegłym roku...