Tydzień 14/2008 (31.03-06.04.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 13/2008 (24-30.03.2008)

• Zdaniem uczestników nieformalnego spotkania ministrów finansów Unii Europejskiej w Brdzie niedaleko Lublany uznano, że ryzyko recesji w USA, kryzys na rynkach finansowych i rosnąca inflacja są zagrożeniem dla wzrostu gospodarczego strefy euro. Sytuacja gospodarcza może więc skłonić do dalszego obniżenia prognoz wzrostu PKB strefy euro w 2008 roku, który i tak został w lutym obniżony do 1,8 %, a prognoza tegorocznej inflacji dla strefy euro została podniesiona do 2,6% (w marcu wyniosła 3,5%).
• Niemcy ostrzegły swych partnerów z Unii Europejskiej, iż chcą zmniejszenia tempa wzrostu unijnych wydatków począwszy od 2014 roku, wskazując jednocześnie na istnienie pola manewru dla redukcji dotacji rolnych (ich największym beneficjentem jest Francja).
• Inflacja w strefie euro w marcu osiągnęła poziom 3,5% (to najwyższy poziom od 16 lat).
• Według Federalnego Urzędu Pracy bezrobocie w Niemczech w marcu spadło do 7,8% z 8% poprzednio. To najniższy poziom od sierpnia 1992 roku.
• Bank centralny Szwajcarii prognozuje w 2008 roku wolniejsze tempo wzrostu gospodarczego Szwajcarii na poziomie 1,5-2,0% (w 2007 wyniósł on 3,1%). Marcowa inflacja w Szwajcarii wyniosła 2,6% (w lutym 2,4%) i jest ona najwyższa od października 1993 roku.
• Rosyjska Duma - niższa izba rosyjskiego parlamentu, zatwierdziła w środę poprawki do pakietu ustaw. Ograniczają one dostęp zagranicznych inwestorów do tzw. strategicznych gałęzi gospodarki.
• Ostatnie sondaże wskazują, że większość Duńczyków (55%) opowiada się za przyjęciem euro i zastąpienia nim duńskiej korony. W 2000 roku w referendum przeciw wspólnej walucie UE wypowiedziało się 53,1% Duńczyków uprawnionych do głosowania. W 1992 roku Dania w ramach Porozumienia Edynburskiego uzyskała zwolnienie z czterech obszarów wspólnej polityki Unii Europejskiej, zapisanych w Traktacie z Maastricht: wejścia do strefy euro, wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, polityki azylowo-imigracyjnej i tzw. obywatelstwa europejskiego. Porozumienie zatwierdzono w referendum z czerwca 1993 roku. Każdą ewentualną zmianę Duńczycy muszą przegłosować w plebiscycie.
• Największy szwajcarski bank komercyjny UBS poinformował we, że w wyniku kryzysu na rynku kredytów hipotecznych jego strata netto za pierwszy kwartał 2008 roku wyniosła 7,65 mld euro i że będzie starał się o dokapitalizowanie kwotą 9,55 mld euro. Łącznie przez ostatnie dziewięć miesięcy UBS odpisał ze swego majątku 25 mld euro.
• Spowolnienie gospodarcze w Estonii będzie znaczniejsze, niż wcześniej przewidywano. Rząd skorygował kolejny raz prognozy wzrostu gospodarczego na ten rok z 5,2% do 3,7% i wiele wskazuje na to, że zamiast planowanej nadwyżki estoński budżet będzie miał deficyt. Jak informowaliśmy w 2006 r. gospodarka tego kraju rozwijała się w tempie 11,4%. W ubiegłym roku inflacja była dwucyfrowa, a w tym roku według prognoz resortu finansów średnio będzie ona na poziomie 9%.
• Francuski Total ma już wśród swoich udziałowców inwestorów państwowych z Norwegii i Bliskiego Wschodu. Wedle ostatnich danych Total, 88% jego udziałowców stanowią inwestorzy instytucjonalni, a 8% znajduje się w rękach indywidualnych osób. Największym pojedynczym udziałowcem firmy paliwowej jest Albert Frere, belgijski przedsiębiorca, do którego należy 5,3% firmy. Ostatnio Chińska Państwowa Administracja Wymiany Dewizowej (SAFE) zakupiła 1,6% udziałów tego koncernu.
• Rosyjski Gazprom i niemiecki koncern Simens zawarły partnerstwo strategiczne. Przewiduje ono zacieśnienie współpracy w dziedzinie gazu ziemnego i ropy naftowej. Ma ona obejmować m.in. rozwój nowej technologii wydobywania tych surowców energetycznych wydobywanych ze złóż podmorskich.
• Rosną wątpliwości co do sensu ambitnego projektu promocji biopaliw, bo mogą doprowadzić do uszkodzenia silników w milionach samochodów. Zdaniem niemieckiego stowarzyszenia importerów samochodów VDIK paliwo promowane przez Berlin byłoby szkodliwe dla co najmniej 3,3 mln aut zagranicznych marek, czyli jednej trzeciej takich pojazdów zarejestrowanych w Niemczech. W normalnej benzynie może być maksimum 5% etanolu.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GAZPROM BUDUJE CZTERY ELEKTROWNIE NA WSCHODNIEJ I ZACHODNIEJ GRANICY POLSKI

Energetyka jest w dalszym ciągu kluczowym problemem europejskiej gospodarki. W roli głównego rozgrywającego w Europie jest rosyjski Gazprom, główny dostawca energetycznego gazu do Zachodniej Europy. Ostatnio poinformował on, że w najbliższych latach planuje budowę przy wschodnich i zachodnich granicach Polski co najmniej czterech nowych elektrowni opalanych gazem, o sumarycznej mocy ok. 3000 MW. Dwa takie projekty mają być realizowane przy naszej wschodniej granicy. Pierwszy będzie zlokalizowany na Białorusi, na terenie elektrowni wodnej Bieriezowskaja (w pobliżu Brześcia nad granicą z Polską). Miałaby moc 450-600 MW i byłaby wykorzystywana do produkcji energii na eksport - w pierwszym rzędzie do państw nadbałtyckich, które będą odczuwać deficyt energii po zaplanowanym na przyszły rok całkowitym wyłączeniu elektrowni atomowej w Ignalinie na Litwie. Jej koszt to 330 mln USD. Jej atutem będzie to, że Białoruś kupuje gaz w cenie trzykrotnie niższej, niż np. Litwa. To może dać Gazpromowi nawet 35-40%zwrotu rocznie z inwestycji. Uzupełnieniem bilansu energetycznego Litwy ma być rozbudowa elektrociepłowni w Kownie, największego takiego zakładu na Litwie, który Gazprom przejął go pięć lat temu.

Drugą inwestycją energetyczną za naszą wschodnią granicą, a nastawioną na eksport energii elektrycznej jest budowa nowego bloku o mocy 450 MW w elektrociepłowni TEC-2 w Kaliningradzie (którą Gazprom przejął od koncernu energetycznego RAO JES) połączoną ze zwiększeniem dostaw gazu do Kaliningradu (z 0,7 do 3,5 mld m³ w 2012 r).

Dwie kolejne elektrownie Gazprom zamierza zbudować przy polskiej granicy z Niemcami. Jego partnerem w tych inwestycjach będzie niemiecki koncern E.ON. Planowana jest budowa elektrowni w miejscowości Lubmin, gdzie ma znajdować się końcówka gazociągu Nord Stream. Elektrownia o mocy 1200 MW ma powstać do 2011 r. na terenie byłej elektrowni atomowej.

Drugą elektrownię Gazprom planuje zbudować do 2012 roku w Eisenhüttenstadt, nad Odrą. Będzie miała moc 800 MW będzie kosztować 400 mln euro. Gdyby brać pod uwagę obecne koszty, to prąd wytwarzany z gazu jest droższy niż z węgla, nie mówiąc już o energetyce jądrowej. Jednak jak wiadomo do 2020 r. Niemcy chcą zlikwidować 17 starych elektrowni jądrowych (dziś dostarczają one 30% zapotrzebowania na energię elektryczną) i zakładają znaczne ograniczenie emisji CO2 i związków azotu i siarki. Prócz tego od 2013 r. europejskie elektrownie będą musiały kupować wszystkie uprawnienia do emisji dwutlenku węgla (dziś część dostają za darmo), co znacznie zwiększy konkurencyjność siłowni gazowych. Z elektrowni na gaz jest mniej CO2 i praktycznie nie wysyłają one do atmosfery pyłów.