Tydzień 37/2003 (08-07.14.2003)

• Brak wzrostu w krajach unijnej "15" i spadek o 0,1% w "12" państw strefy euro, to obecny stan europejskiej gospodarki. Recesja jest w Niemczech, Holandii oraz Italii. Jeśli nic się nie zmieni dołączą do nich gospodarki Francji, Belgii i Danii. Wyjątkiem są Wielka Brytania i Szwecja, a liderem Hiszpania, w której prognozowany jest wzrost PKB rzędu 3% w skali całego roku.

• Francja zapowiedziała, że w przyszłym roku po raz trzeci z rzędu złamie reguły paktu stabilizacji euro (graniczna wartość deficytu budżetowego jest na poziomie 3%), czyniąc swoim priorytetem w budżecie 2004 roku wzrost gospodarczy, a nie stabilizację wydatków publicznych. Konsekwencją tego kroku winny być kary na Francję rzędu miliardów euro. Będzie to bardzo trudna decyzja dla Brukseli. Były prezydent Francji i szef Konwentu Valery Giscard d'Estaing zaproponował, by odstąpić od kar uznając spowolnienie wzrostu światowej gospodarki za "okoliczność wyjątkową".

• Węgry praktycznie zrezygnowały z planowanego na 2008 rok terminu wejścia do strefy euro. Przyczyną jest tegoroczna dziura budżetowa Węgier, ma wynieść 4,8% PKB oraz dług publiczny, który najprawdopodobniej wzrośnie do 60% PKB w tym roku.

• Prezes Europejskiego Banku Centralnego (ECB) Wim Duisenberg opowiedział się w Parlamencie Europejskim za utrzymaniem obecnych stóp procentowych. Uważa on, że Europa okazuje pierwsze oznaki ożywienia ekonomicznego, a stopy są wystarczająco niskie, by wspierać ten wzrost. Opowiedział się też za konsekwentnym egzekwowaniem obowiązku spełniania warunków ograniczających deficyt budżetowy przez kraje strefy euro.

• W pierwszym kwartale br. z krajów kandydujących do Unii niemal 10% wzrost zanotowano na Litwie i Łotwie, a ponad 5% w Estonii i 4,1% na Słowacji. Polska i Czechy uzyskały wynik 2,2%.

• Pierwsze osiem miesięcy w rosyjskiej gospodarce dało wzrost PKB szacowany na 6,9%. Faktyczny wzrost może być jeszcze wyższy. Według Banku Światowego rosyjska gospodarka może wzrosnąć w tym roku o 6%. Projekt budżetu Rosji na przyszły rok zakłada wzrost PKB rzędu 5,2% i nadwyżkę budżetową rzędu 2,7mld USD. Podobną prognozę ma Międzynarodowy Fundusz Walutowy.

• Według Federalnego Urzędu Statystycznego inflacja w Niemczech w sierpniu wzrosła o 0,1% m/m i o 1,1% r/r.

• Przewiduje się, że stopa inflacji w Eurolandzie wzrośnie w sierpniu do 2,1%, wobec 1,9% w lipcu.

• W Niemczech dodatni bilans handlowy wzrósł w lipcu do 14,1mld euro, wobec 10,4mld euro w czerwcu. Eksport towarów zwiększył się w ciągu miesiąca o 2,8%, natomiast import obniżył się o 2,2%.

• Sprzedaż nowych samochodów w Europie Zachodniej spadła w sierpniu o 4,7% r/r. Od stycznia do sierpnia sprzedano 9,6 mln aut.

• W tym roku w Europie odnotowano najniższe zbiory zbóż od ponad 60 lat Największe straty zbóż są w przypadku pszenicy, której w Unii zbierze się o 10 mln ton mniej (czyli o 10%) niż w 2002 roku.

• Według ekspertów instytutu IfW w Kilonii wzrost gospodarczy w krajach strefy euro będzie w 2004 roku cztery razy wyższy niż w tym roku- wzrośnie o 1,9% dzięki ożywieniu w globalnej gospodarce i niskim stopom procentowym.

• Produkcja przemysłowa we Francji niespodziewanie spadła w lipcu o 0,3 %, licząc miesiąc do miesiąca.

Mikrokomentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Recesja jest dzisiaj w Niemczech, Holandii oraz Italii. Jeśli nic się nie zmieni wkrótce mają szansę dołączyć do nich gospodarki Francji, Belgii i Danii. Te informacje wystarczą, by na dzień dzisiejszy i najbliższą przyszłość gospodarki europejskiej patrzeć z dużą ostrożnością, a niekiedy nawet z niepokojem. Wyjątkiem w gronie silnych gospodarczo krajów są tylko Wielka Brytania i Szwecja, a europejskim liderem (o dziwo) została dziś Hiszpania, w której prognozowany jest tegoroczny wzrost PKB rzędu 3%. Taki jest niestety obecny stan europejskiej gospodarki.

Sumaryczna sytuacja gospodarcza w krajach Unii Europejskiej też nie wygląda dobrze, bo brak jest dziś wzrostu w krajach "15", a w "12" krajów strefy euro zanotowano nawet spadek o 0,1%. Wszyscy oczekują poprawy w III i IV kwartale roku. Politycy liczą na pobudzenie gospodarki przez wzrost sprzedaży detalicznej i zaufania konsumentów oraz na skutek generalnego wzrostu gospodarczego w świecie. Liczą zwłaszcza na gospodarkę amerykańską, ale też na wzrost inwestycji w krajach UE. Na III i IV kwartał Bruksela przewiduje wzrost gospodarczy na poziomie nie większym niż 0,4%.

Procesy gospodarcze w tej skali są wolnozmienne i nie reagują zbyt szybko na uruchamiane mechanizmy (nie mówiąc o wrażliwości na szamańskie zaklęcia polityków). Przekonuje nas o tym dynamika zmian gospodarczych w największej gospodarce europejskiej, w gospodarce Niemiec. Zmiany w niej od roku 2000 opisać można następującymi wskaźnikami:

• Wzrost gospodarczy: 2000r. (2,9%) /2001r. (0,6%) / 2002r. (0,2%) / progn. 2003 (-0,1%) / progn. 2004 (1,3%)
• Bezrobocie: 3,89mln / 3,85mln / 4,06mln / progn. 5 mln / progn.4,75mln
• Bilans budżetu: (+1,1%) / (-2,8%) / (-3,6%) / progn. (-3,7%) / progn. (-3,0%)
• Inflacja: (1,4% ) / (2,0%) / (1,4%) / progn. (0,7%) / progn. (0,7%)

Warto też zwrócić uwagę, jak kształtował się wzrost gospodarczy w Niemczech w ostatnich czterech kwartałach:

• IIIkw. 2002 r.- (0,1%PKB kw/kw)
• IVkw. 2003 r. - (0,0%PKB kw/kw)
• Ikw. 2003 r. - (-0,2%PKB kw/kw)
• IIkw. 2003 r. - (-0,1%PKB kw/kw)

Na III kwartał 2003 roku rządowa prognoza wzrostu gospodarczego wynosi (0,1% kw/kw)
Widząc, z jakim trudem dźwigają się znacznie silniejsi od Polski należy starać się obiektywnie oceniać wspinanie się naszej gospodarki, której tegoroczny wzrost po niezwykle trudnym okresie jest prognozowany na powyżej 3,2%.