Tydzień 27/2008 (30.06-06.07.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 26/2008 (23-29.06.2008)

• Skutki finansowe trzęsienia ziemi na południowym zachodzie Chin szacowane są na 146 mld USD. Zginęło ponad 69 tysięcy ludzi, 18 tysięcy nadal uznaje się za zaginionych, a dziesięć milionów utraciło dach nad głową.
• Według amerykańskiego Departamentu Pracy stopa bezrobocia w USA w czerwcu była na poziomie 5,5% (podobnie jak w maju).
• Nowe zagrożenie dla kolejnego dużego wzrostu cen ropy. Wobec groźby zaatakowania przez Izrael instalacji atomowych Iranu kraj ten poinformował, że jeśli zostanie zaatakowany, to przejmie kontrolę nad szlakiem transportu ropy naftowej w Zatoce Perskiej i nad cieśniną Ormuz.
• W trakcie ostatniego spotkania przywódców grupy GUAM, Azerbejdżan zobowiązał się dostarczać ropę do ropociągu Odessa-Brody z Azerbejdżanu do gruzińskiego portu Supsa nad Morzem Czarnym. Stąd ropa popłynie tankowcami do Odessy, a stamtąd ropociągiem Odessa-Brody. Azerbejdżan w tym roku wydobędzie 50 mln ton ropy (wzrost o 16% r/r). W 2015 roku wydobycie będzie 65-67 mln ton.
• Według firmy maklerskiej Merrill Lynch & Co. czołowy światowy producent samochodów General Motors potrzebuje 15 mld USD, aby odzyskać płynność. Grozi mu też bankructwo. Cena akcji GM po raz pierwszy od 1954 r. spadła poniżej 10 USD.
• Szybki wzrost wydobycia gazu w Azerbejdżanie stworzył warunki dla realizacji gazociągu Nabucco (przez Turcję na Bałkany i do Europy Środkowej) i White Streem (przez Gruzję, Morze Czarne, Ukrainę). Rosja złożyła jednak ofertę zakupu tego surowca i transportowania go swoimi rurociągami do Europy. Rozpoczęto negocjacje. Azerbejdżan zaoferował dostawy ropy do rurociągu Odessa-Brody. Rosja zaproponowała, by płynęła ona przez Bułgarię i Grecję nową rurą, którą chce ułożyć konsorcjum kontrolowane przez Rosjan.
• Po nieudanym przejęciu Yahoo, koncern Microsoftu inwestując w biznes wyszukiwarkowy za 1,2 mld USD kupił norweską spółkę Fast Search and Transfer, która zajmuje się sprzedażą wyszukiwarek dla korporacji. Teraz zakupił Powerset - pracującą nad tzw. inteligentną, semantyczną wyszukiwarką. Tradycyjne wyszukiwarki przeczesują internet, szukając stron, gdzie są dokładnie te słowa, które wpisują internauci. Natomiast wyszukiwarki nowej generacji mają też rozumieć znaczenie i kontekst tych wyrazów.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PRZED SZCZYTEM GRUPY G8 NA HOKKAIDO

Zazwyczaj piszę o tym, co miało miejsce w trakcie kolejnego szczytu grupy G8, grupy najbogatszych państw świata. Tym razem odchodzę od tradycji, by przedstawić kilka spraw, które powinny i być może znajdą się w programie tego ważnego spotkania światowych przywódców. Wydaje się, że problemem kluczowym dla świata stała się dziś światowa bieda. W ostatnich latach świat polityki w kolejnych raportach prezentował kolejne programy zaradcze, mówił o miliardowych kwotach przeznaczanych pomoc gospodarczą i oddłużanie, na dożywianie, ale i na edukację, walkę z chorobami oraz na inwestycje w miejscach, w których dominuje beznadzieja. Jednak w ostatnich kilkunastu miesiącach sytuacja zasadniczo zmieniła się, zdecydowanie pogorszyła się sytuacja żywnościowa w bardzo wielu krajach. Stało się tak w wyniku dynamicznego wzrostu cen żywności praktycznie na całym świecie.

Ten problem stał się na tyle gorącym, że niedawno zajmowało się nim FAO, według którego aż 862 milionów ludzi cierpi głód, nie ma możliwości korzystania z fundamentalnych praw człowieka, przede wszystkim nie ma możliwości korzystania z prawa do jedzenia, a zatem z prawa do życia. Szacuje się też, że na świecie jest ok. 5 mln dzieci do 5 lat, którym grozi w najbliższym czasie śmierć głodowa. W opinii tej organizacji dziś na pomoc dla tych ludzi potrzeba ok. 30 mld USD, podczas gdy w czasie ostatnich obrad FAO kraje i organizacje międzynarodowe wyraziły gotowość przyznania tylko 6,5 mld USD... W opinii FAO do 2030 roku produkcja artykułów żywnościowych winna wzrosnąć o 50%, a problem z roku na rok staje się coraz bardziej groźny, bo systematycznie wzrasta liczba ludności na świecie i w 2015 roku będzie ona liczyć 7,2 mld...

Bank Rozwoju Azji (BRA) w swoim ostatnim raporcie zwrócił uwagę na to, że z powodu wzrostu cen żywności, rekordowych cen zbóż, ryżu i innych podstawowych pokarmów powstało ryzyko niedożywienia dla miliarda Azjatów, wydających przynajmniej 60% swoich dochodów na żywność. Od początku 2002 r. do końca lutego 2008 r. ceny żywności na świecie wzrosły o 140%. Według Banku Światowego zepchnęło to w nędzę ok. 100 mln ludzi i zdaniem BRA należy zainwestować min. 10 mld USD w walkę z głodem, inwestując między innymi w nasiona i nawozy.

Organizacja charytatywna ActionAid obwinia kraje G8 za zmniejszenie pomocy rolniczej o połowę od 1980 roku, do poziomu trzech procent subsydiów oferowanych rolnikom w krajach rozwiniętych! ActionAid wezwała również kraje G8 do „porzucenia wszystkich subsydiów na biopaliwa i wprowadzenia pięcioletniego moratorium na zróżnicowanie ziem uprawnych pod produkcję biopaliw”.

Bank Rozwoju Azji wyraził pogląd, że wzrost cen żywności i cen paliw jest przyczyną poważnych zagrożeń inflacyjnych w Azji (Chiny - 7,7%, Indie - 7,8%, Tajlandia - 8,9%, Wietnam - 27%), co komplikuje politykę pieniężna w tych krajach, bo kontrolując inflację trzeba mieć równocześnie na uwadze to, by nie zdławić wzrostu gospodarczego.

Zatem od G8 należy oczekiwać kolejnych impulsów w sprawie liberalizacji handlu w dziedzinie rolnictwa, wokół ograniczenia subsydiów dla rolnictwa i obniżenia barier celnych przez kraje rozwinięte tak, by kraje biedne miały szansę produkcji żywności i jej eksportu. G8 będzie musiało znaleźć rozwiązanie konfliktu wynikającego z dynamicznego rozwoju produkcji biopaliw, kosztem produkcji żywności.