Polski pracownik (nie)lojalny?

Przeczytaj także: Czy lojalność wobec pracodawcy popłaca?

Dorabianie „na boku“, bez wiedzy pracodawcy, to w Polsce normalna praktyka. Uważa tak większość z 300 respondentów ankiety przeprowadzonej na łamach Portalu Praca.pl. Aż 57% z nich na pytanie „Twoim zdaniem „dorabianie na boku“ bez wiedzy pracodawcy jest…“ odpowiedziało: „dopuszczalne, jeśli nie przeszkadza w wypełnianiu obowiązków służbowych“, ponad 32% zaznaczyło odpowiedź „jest powszechną i normalną praktyką w Polsce“, a zaledwie 10%, że „jest niedopuszczalne i szkodzi firmie“.

Dr Krzysztof Łęcki, socjolog Uniwersytetu Śląskiego nie jest zdziwiony wynikami ankiety. "Jestem raczej zaskoczony, że aż 10% odpowiedziało, że dorabianie jest niedopuszczalne!" - komentuje dr Łęcki. "Na palcach jednej ręki można by policzyć firmy działające w Polsce, które po pierwsze dobrze płacą, po drugie wyciskają z pracowników tak dużo, jak się da i po trzecie stosowany przez nie zapis o zakazie konkurencji niesie na tyle groźne konsekwencje, że pracownicy nie tylko się do niego stosują, ale i internalizują go, czyli przyswajają jako własną wewnętrzną normę" - dodaje socjolog.

Zdaniem Marka Karczewskiego, specjalisty Portalu Praca.pl wyniki ankiety pokazują, że dorabianie nawet, jeśli nie jest zgodne z umową, nie jest po prostu w Polsce uważane za coś złego. "Jest to zjawisko bardziej powszechne w niektórych branżach, np. budowlanej, gdzie jest obecnie deficyt fachowców. Dorabiać nie będą za to z pewnością specjaliści sprzedaży, czy fachowcy z branż związanych z IT, czy Internetem" - mówi Marek Karczewski. Dodaje, że powszechność zjawiska dorabiania jest poniekąd jeszcze pozostałością po komunizmie, gdzie dodatkowa, druga praca była czymś normalnym. "Ale tak naprawdę powód jest dużo prostszy, Polacy zarabiają zbyt mało, żeby jedna praca starczała na normalne życie. Kiedy będą dostawać lepsze wynagrodzenie, nie będą mieli czasu, ani chęci zabiegania o dodatkowe zajęcia" – dodaje Karczewski.

"Jeśli ktoś zarabia w jednym miejscu 50 tys. miesięcznie, to pewnie uważa że nie musi dorabiać i nie ma takiej potrzeby, ale trudno wymagać przestrzegania zapisu o lojalności w pracy, w której ktoś zarabia tysiąc złotych miesięcznie" - komentuje dr Krzysztof Łęcki.

W tej samej ankiecie Portal Praca.pl zadał respondentom jeszcze jedno pytanie: „Czy uważasz, że Twój szef jest lojalny wobec pracowników?". 55% ankietowanych odpowiedziało „nie“, niewiele ponad 24% - „nie mam zdania“, a najmniej, bo nieco ponad 20,5% odpowiedziało - „tak“.

"Pracownicy nie są lojalni wobec pracodawców, najczęściej wtedy, kiedy wiedzą, że nie mogą liczyć na lojalność z ich strony. Kiedy wiedzą, że szef najczęściej na pierwszym miejscu stawia firmę, a nie ludzi, którzy w niej pracują, po prostu nie czują zbyt głębokiej więzi ze swoją firmą" - mówi Aneta Puchalska, psycholog, specjalista Portalu Praca.pl. "Ta relacja często zależy to od stylu zarządzania. W dużych firmach, gdzie szef jest „daleko“, te relacje są bardziej bezosobowe. W mniejszych, gdzie wszyscy się znają i traktują bardziej „na luzie“, mają też do siebie większe zaufanie" – dodaje Puchalska. "Lojalność pracodawców jest tak rzadko spotykana, jak jednorożec, a może jeszcze rzadziej. Pracownik nigdy nie wie, czy pewnego dnia szef nie wezwie go do siebie i nie powie: przykro mi, ale... musimy się pożegnać"- kwituje sprawę dr Łęcki.