Mieszkania: formy budownictwa 1991-2008

Przeczytaj także: GUS: rośnie liczba oddanych mieszkań

Budownictwo spółdzielcze powoli zanika Z raportu wynika, że spółdzielnie mieszkaniowe przez wiele lat były największym inwestorem w budownictwie mieszkaniowym. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych były one podstawowym podmiotem realizującym politykę mieszkaniową państwa w miastach. Również w 1991 r. oraz w 1992 r. spółdzielnie oddały bardzo dużą liczbę (ponad 80 tys.) mieszkań, co wynikało z ukończenia procesu inwestycyjnego podjętego jeszcze przed 1990 rokiem. W 1994 r. oddawanych do użytku lokali mieszkalnych było już jednak o ponad połowę mniej. Od tego czasu występuje tendencja spadkowa tej formy budownictwa. W 2007 r. udział spółdzielni mieszkaniowych w podaży nowych mieszkań wyniósł zaledwie 6,2%, co w porównaniu z 1991 rokiem, kiedy ich udział rynkowy wynosił 61%, czyni je zanikającą formą.

Wzrasta aktywność deweloperów
Jak zauważają autorzy raportu w ostatnich latach zauważalny jest wzrost aktywności deweloperów, którzy stali się drugą, po inwestorach indywidualnych, grupą inwestorską pod względem wolumenu oddawanych do użytku lokali mieszkalnych. Ich udział wzrósł z 0% w 1991 r. do 34% w 2007 r. Wzrostowa tendencja ich udziału rynkowego została zaburzona w latach 2002-2004 w związku z dekoniunkturą na rynku mieszkaniowym (wstrzymana została realizacja wielu nowych projektów) oraz za sprawą zmian w prawie budowlanym, które wpłynęły na znaczny wzrost oddawanych do użytku mieszkań przez inwestorów indywidualnych, a także obowiązującą od stycznia 2002 r. 7-proc. stawką VAT od sprzedaży mieszkań. Różnorodność i atrakcyjność oferty deweloperów umacnia ich pozycję rynkową i sprawia, że są oni coraz bardziej znaczącym inwestorem rynku mieszkaniowego. W ostatnim okresie można jednocześnie zaobserwować zawirowania na rynku deweloperskim. Część firm, która weszła na rynek w okresie hossy na rynku mieszkaniowym, zaczyna mieć coraz poważniejsze problemy finansowe. Nie można jednak przenosić tych kłopotów na całą branżę. Sytuacja normuje się i na rynku pozostaną te firmy, które rzeczywiście specjalizują się w działalności deweloperskiej.

Niewielki udział pozostałych form budownictwa

Według danych z raportu udział mieszkań komunalnych, zakładowych i czynszowo-społecznych w strukturze rynku jest niewielki i oscyluje wokół 10%. Mieszkań zakładowych dziś prawie się nie buduje, a budowa mieszkań komunalnych napotyka na poważną barierę niedoboru środków publicznych w budżecie samorządów gminnych. Wzrost liczby mieszkań na wynajem, budowanych przez towarzystwa budownictwa społecznego, zależny jest z kolei w głównej mierze od instytucji zasilającej je w znaczną część środków finansowych – Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. W 2007 r. liczba mieszkań zakwalifikowanych do pozostałych form budownictwa mieszkaniowego wynosiła zaledwie 8,2 tys., co daje zaledwie 6,1% udziału w całym rynku. Do pobrania: