Indeks biznesu PKPP Lewiatan IX 2008

Przeczytaj także: Indeks biznesu PKPP Lewiatan VIII 2008

Indeks Biznesu Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych jest wskaźnikiem koniunktury gospodarczej w kraju, obliczanym i publikowanym miesięcznie od początku 2003 r. Powstaje na podstawie prognoz czołówki ekonomistów polskich oceniających koniunkturę na bieżący kwartał, półrocze i cały rok. Liczony jest w skali 100-punktowej, w której 50 odpowiada prognozie wzrostu gospodarczego w granicach 3,5 % PKB rocznie.

Indeks kwartalny, półroczny i roczny

Indeks Biznesu PKPP Lewiatan stracił we wrześniu po pięć punktów w notowaniu kwartalnym i półrocznym oraz cztery punkty w notowaniu rocznym, osiągając odpowiednio 65, 62 i 63 pkt. Rozkład notowań sugeruje spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w trzecim, a jeszcze bardziej w czwartym kwartale tego roku. W sierpniu po raz pierwszy mieliśmy do czynienia z całą serią wyraźnie gorszych danych o aktywności gospodarki. Spadek produkcji sprzedanej przemysłu, znaczące osłabienie dynamiki sprzedaży detalicznej, tempa wzrostu zatrudnienia, a nawet płac, spadek zamówień krajowych i zagranicznych, pogorszenie terms of trade w obrotach z zagranicą, wszystko to oznacza narastające trudności w utrzymaniu dotychczasowego tempa wzrostu.

Można się spodziewać, że lekkie spowolnienie zanotowane w drugim kwartale nie było chwilową korektą, ale ulegnie pogłębieniu w nadchodzących kwartałach. Wynika to w dużym stopniu z szybko pogarszającej się koniunktury na świecie, co negatywnie wpływa na popyt eksportowy, a zawirowania na rynkach finansowych paraliżują krajowy rynek międzybankowy i mogą zahamować akcję kredytową banków. Gospodarkę napędza ciągle popyt krajowy i mocne fundamenty makroekonomiczne z prawie zerowym deficytem budżetowym i spadającą inflacją.

Indeks popytu globalnego (ocenia konsumpcję krajową, eksport, inwestycje krajowe i zagraniczne)

Indeks roczny popytu stracił osiem punktów spadając do 76 pkt., a kwartalny aż dziewięć malejąc do 74 pkt. Jest to pierwszy taki spadek indeksów popytu, które od początku roku zasadniczo nie spadały poniżej 80 pkt. Wprawdzie obecny poziom notowań nie jest wcale niski i świadczy, że popyt krajowy nadal nakręca koniunkturę, jednak trzeba się liczyć z osłabieniem popytu zagranicznego i dalszym wzrostem deficytu handlowego. Rentowność eksportu sukcesywnie się pogarsza, a przedsiębiorstwa sygnalizują spadek zamówień eksportowych. Rezultat jest taki, że rosną zapasy i maleje produkcja sprzedana przemysłu. Z drugiej strony obserwowane zwolnienie tempa wzrostu zatrudnienia i płac prowadzi do ograniczenia dynamiki funduszu płac i w konsekwencji dynamiki sprzedaży detalicznej. Wg dr Stanisława Kubielasa wydaje się więc, że nie można również liczyć na dalsze przyspieszanie dynamiki konsumpcji, zwłaszcza bez znaczącego spadku stopy inflacji. Po dwóch kwartałach utrzymuje się wysoka dynamika inwestycji, ale spodziewane zaostrzenia warunków kredytowania oraz dalszy wzrost stóp procentowych mogą ją skutecznie wyhamować. W końcu, jako bezpośredni skutek sytuacji i napięć na międzynarodowych rynkach finansowych, wywołanych kryzysem finansowym w USA, należy oczekiwać dalszego spowolnienia napływu inwestycji zagranicznych do kraju.