Tydzień 42/2008 (13-19.10.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 41/2008 (06-12.10.2008)

• W opinii Capital Economics Ltd. Japonia może być pierwszym krajem z grupy G7, w którym będzie ożywienie w gospodarce po obecnym, globalnym spowolnieniu. Wynika to z tego, że wysokie koszty ropy i surowców teraz spadają (a one stanowiły dla gospodarki Japonii duże zagrożenie), co stwarza możliwość dla ożywienia japońskiej gospodarki w 2009r.
• We wrześniu Chiny uzyskały rekordową nadwyżkę handlową w wysokości 29,3 mld USD (wobec 28,69 mld USD w sierpniu). Po 9 miesiącach 2008 roku nadwyżka handlowa wyniosła 180,9 mld USD, a więc spadła rok do roku o 2,6%. We wrześniu eksport wzrósł o 21,5% r/r wobec wzrostu o 21,1% r/r w sierpniu. Import wzrósł we wrześniu o 21,3% (po wzroście o 23,1% w sierpniu i po wzroście o 33,7%).
• Wymiana handlowa Chin z UE (która jest pierwszym partnerem handlowym Chin) wzrosła w ciągu 9 miesięcy o 25,9% i wyniosła 322,5 mld USD. Wymiana z USA (to drugi partner Chin), wzrosła w ciągu 9 miesięcy o 13,8% do 251,5 mld USD.
• Japoński rząd zadeklarował, że „jeśli zaistnieje potrzeba" zagwarantuje wszystkie depozyty bankowe. Podobną deklarację złożyły Zjednoczone Emiraty Arabskie.
• Produkcja przemysłowa w USA we wrześniu spadła o 2,8%, po spadku w sierpniu o 1%. Wykorzystanie mocy produkcyjnych amerykańskich firm wyniosło we wrześniu 76,4%, wobec 78,7% w poprzednim miesiącu.
• Kryzys na światowych rynkach finansowych zaczyna wpływać na chiński eksport. Chiny już zmuszone zostały do zmiany polityki - obniżki stóp procentowych i przywrócenia subsydiów dla eksportu.
• Międzynarodowy Fundusz Walutowy ocenił, iż wskaźnik wzrostu Korei Południowej wyniesie w 2008 roku nie więcej niż 3,5% (wcześniejsza prognoza to 4,8%).
• Chiny ulokowały 519 mld USD w amerykańskie obligacje skarbowe - pytanie: czy teraz może się to okazać kiepskim interesem?
• Niezależni audytorzy po raz pierwszy potwierdzili, że Turkmenistan ma czwarte co do wielkości złoża na świecie. Pola gazowe Yolotan przy granicy z Afganistanem kryją na pewno 6 bln m³ surowca. Zdaniem analityków Yolotan może kryć nawet 14 bln m³ gazu. Turkmenistan twierdzi, że ma zasoby ponad 20 bln m³ gazu, ale dotąd tych danych nie weryfikowali niezależni eksperci.
• Ceny ropy w Nowym Jorku spadły poniżej 70 USD. Ostatni raz taka sytuacja miała miejsce w sierpniu 2007 roku.
• Amerykański koncern finansowy Citigroup w trzecim kwartale bieżącego roku doznał straty netto 2,8 mld USD. Citigroup miał ujemny wynik we wszystkich czterech ostatnich kwartałach. Skumulowana strata koncernu za ubiegłe 12 miesięcy wynosi 20,2 mld USD. W działaniach sanacyjnych Citigroup podjął znaczną redukcję zatrudnienia i zamierza sprzedać jedną piątą swego majątku.
• W III kw. br. na świecie sprzedano 80,6 mln komputerów PC (zarówno stacjonarnych, jak i laptopów). To o 15 proc. więcej niż w trzecim kwartale 2007 r.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

BIEDA, UBÓSTWO, NĘDZA

To wstydliwy problem, prawdziwy wyrzut na sumieniu współczesnego świata. Chlubimy się rozwojem, wysokim poziomem rozwoju gospodarczego, osiągnięciami nauki i kultury. Jednak ten problem istnieje i niewiele wskazuje na to, że dalej będzie istniał.

Co jakiś czas zwracam uwagę na wiecznie aktualny problem, jakim jest bieda, ubóstwo, nędza. Dziś jest kolejna okazja, bo właśnie 17 października obchodzony był Światowy Dzień Walki z Nędzą ustanowiony w 1992 roku przez ONZ. Zapoczątkował go w 1987 roku Francuz polskiego pochodzenia, ks. Joseph Wrzesiński. Założył on ruch pomocy tym, których nazywał "Czwartym Światem" - czyli żyjącym w ubóstwie, a kojarzonym zazwyczaj z krajami Trzeciego Świata.

Dziś, w XXI wieku w 33 państwach świata ludzie cierpią z powodu głodu. Liczba głodujących wzrosła z 848 milionów w 2002 roku do 923 milionów w 2006 roku. Takie dane są zawarte w raporcie ostatnio opublikowanym w Indeksie Głodu na Świecie (w Berlinie). Raport został opracowany przez waszyngtoński Instytut Badań nad Polityką Żywnościową (IFPRI). Indeks Głodu na Świecie obejmuje 88 państw, a jest sporządzany na podstawie trzech grup danych, w tym odsetka osób niedożywionych w ogólnej liczbie ludności, odsetka dzieci z niedowagą oraz śmiertelności dzieci poniżej piątego roku życia.

Obecny kryzys finansowy i jego gospodarcze skutki źle rokują dla światowych wysiłków majacych na celu ograniczenie tego zjawiska. Nic więc dziwnego, że wśród zagrożeń coraz głośniej mówi się o potrzebie planu ratunkowego przeciwko głodowi. Najbardziej zagrożone regiony świata to Afryka (na południe od Sachary, najgorzej jest w Demokratycznej Republice Konga, Erytrei, Burundi, Nigrze i Sierra Leone), Azja, Bliski Wschód, Ameryka Łacińska i Karaiby.

Nie powinniśmy zapominać, że w dalszym ciągu aktualne jest zobowiązanie świata dobrobytu i cel milenijny zakładający, że do 2015 roku liczba głodujących winna być zmniejszona o połowę. By jednak nastąpił jakiś istotny postęp w tym zakresie potrzeba pieniędzy i dodatkowe środki w tym zakresie szacowane są na 10 mld euro rocznie.

Bieda, nędza, ubóstwo w pierwszej kolejności kojarzy się nam z niedostatkiem żywności, z niedożywieniem. Jednak ten problem jest znacznie szerszy, bo dotyczy także innych ważnych spraw, a myślę tu w pierwszej kolejności o dostępie do służby zdrowia, czy edukacji. Dla ilustracji dodam, że na 136 mln kobiet, które w tym roku urodzą dziecko, aż 58 mln będzie musiało obyć się bez medycznej pomocy podczas porodu, natomiast różnice w długości życia w najbogatszych i najbiedniejszych krajach nadal przekraczają 40 lat.