Tydzień 44/2008 (27.10-02.11.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 43/2008 (20-26.10.2008)

• Rada Ministrów przyjęła mapę drogową wejścia Polski do strefy euro. Zamiarem rządu jest, aby w 2011 r. Polska spełniała nominalne kryteria konwergencji oraz by KE wydała pozytywną opinię dotyczącą wejścia Polski do strefy euro z 1 stycznia 2012 r.
• Prognoza wzrostu PKB podana przez NBP na 2009 rok wynosi 1,7-3,5% .W czerwcu tego roku prognoza NBP na przyszły rok zakładała przedział 3,4-6,2% W 2010 r. Innego zdania są analitycy Societe Generale i Banku Światowego, którzy prognozują przyszłoroczny wzrost PKB na poziomie ok. 4%.
• Według prognoz Banku Światowego wzrost polskiego PKB w tym roku wyniesie 5,4%, a inflacja 4,2%. W 2009 roku inflacja spadnie do 3,4%. Deficyt na rachunku obrotów bieżących będzie ujemny i w tym roku wyniesie 4,7%, a w przyszłym roku -5,4%.
• Deficyt budżetu po październiku wyniósł około 11 mld zł (wobec 21,9 mld zł zakładanych w harmonogramie wykonania budżetu na ten okres). Zgodnie z planem deficyt budżetowy w tym roku miał wynosić 27,09 mld zł.
• Bezrobocie w Polsce wyniosło we wrześniu 6,5%. W ciągu ostatniego roku bezrobocie w Polsce spadło z 9,0 do 6,5%.
• Według ekspertów popyt na nowe mieszkania może spaść w przyszłym roku o 30-40%.
• Trwają prace nad nowelizacją ustawy o podatkach od czynności cywilno-prawnych (PCC). Przewiduje się zwolnienie od 2009 roku z opodatkowania pożyczek udzielanych spółce kapitałowej przez wspólnika lub akcjonariusza. Zwolnienia mają dotyczyć działań restrukturyzacyjnych podejmowanych przez te spółki (chodzi tu o łączenie firm, podział, wniesienie do spółki aportu w postaci oddziału innej spółki kapitałowej oraz wymianę udziałów w takich spółkach. Dotąd czynności te opodatkowane według stawki wynoszącej 0,5%). Ta zmiana będzie korzystna dla 6300 spółek akcyjnych i pond 138 tys. spółek z ograniczoną odpowiedzialnością.
• W trakcie Międzynarodowych Targów Ekologicznych POLEKO w Poznaniu minister środowiska Maciej Nowicki stwierdził, że „Polska do 2020 roku może osiągnąć poziom 15% udziału odnawialnych źródeł energii w bilansie energetycznym”. W jego ocenie obecnie udział odnawialnych źródeł energii w krajowym bilansie energetycznym wynosi 7,2%. W tym zakresie dominuje pozyskiwanie energii wiatrowej oraz dziś jeszcze słabo wykorzystywane, a więc energia z biomasy i biogazu. Są szanse na rozwój energetyki słonecznej i geotermii. Jest też nadzieja, że do 2020 roku będzie szansa zbudowania pierwszej elektrowni jądrowej o mocy 2-3 tys. MW.
• Spada sprzedaż mieszkań. W tym roku będzie stanowić zaledwie 30% ubiegłorocznej sprzedaży. Ceny mogą spadać, a przyczyną będą większe trudności w dostępie do kredytów.
• Według Głównego Urzędu Statystycznego we wrzesniu nastapiło znaczne pogorszenie nastrojów konsumenckich polskiego społeczeństwa.
• NBP zakłada na koniec 2008 inflację w wysokości 4,7%. Według niego oczekiwania inflacyjne gospodarstw domowych w październiku 2008 roku wyniosły 5,2% wobec 5,5% we wrześniu.
• Według analityków JP Morgan stopa inflacji towarów i usług konsumpcyjnych na koniec tego roku będzie poniżej progu 4%, wobec 4,3% przewidywanych przez NBP oraz poniżej 3% na koniec 2009 r. Według JP Morgan łączna skala redukcji stóp procentowych za cały najbliższy rok wyniesie 125-150 pkt bazowych, a pierwsza obniżka jest podziewana w I kwartale 2009 r.
• Według Morgan Stanley w Polsce trzeba liczyć się ze scenariuszem "zakładającym, że złoty zostanie wprowadzony do ERM2 w pierwszym półroczu 2009 r. Wówczas RPP będzie musiała prowadzić bardzo ostrożną i stosunkowo sztywną politykę pieniężną, nawet jeśli inne banki centralne będą ciąć stopy procentowe". MS przewiduje, że w 2009 r. łączna obniżka stóp procentowych w Polsce wyniesie 50 pkt bazowych.
• Komisja Europejska oczekuje na finanlną koncepcję sanacji polskich stoczni. Wywiera presję, by dokonać sprzedaży majątku dwóch stoczni inwestorom prywatnym, by następnie zrzucić nakaz zwrotu miliardów złotych pomocy publicznej na firmę-wydmuszkę, która po tej operacji pozostanie. Ten zabieg ma uratować produkcję stoczniową. Komisja Europejska nie zaakceptuje chętnych do zakupu stoczni Szczecin i Gdynia, którzy chcieliby koncentrować się tylko na budowaniu statków. Jej zdaniem konieczne jest rozpoczęcie w nich nowych rodzajów działalności. Wyraziła też opinię, że nie uda się uniknąć decyzji o zwrocie pomocy publicznej udzielonej stoczniom.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PROBLEMY POLSKIEJ GOSPODARKI

Dziś zajmiemy się tylko skomentowaniem kilku spraw gospodarczych (naszym zdaniem istotnych)...

1. Mamy kryzys o niewiadomych jeszcze dziś skutkach dla polskiej gospodarki. Równocześnie nie ma praktycznie postępu w negocjacjach prowadzących do kompromisu pomiędzy MSP i Eureko w sprawie prywatyzacji PZU S.A. Jeśli nie nastąpi jakaś istotna zmiana w tej sprawie, to zakończy się to katastrofą dla naszego budżetu. Ale po kolei.

W 1999 zawarta została umowa prywatyzacyjna dotycząca PZU, która przewidywała m.in. giełdowy debiut firmy i kupno kolejnego pakietu 21% akcji ubezpieczyciela przez Eureko. Jednak polski rząd zdecydował wtedy, że utrzyma kontrolę nad PZU. W tej sytuacji Holendrzy skierowali sprawę do Trybunału Arbitrażowego w Londynie, który w sierpniu 2005 r. Trybunał uznał, że Polska naruszyła polsko-holenderską umowę o wzajemnej ochronie inwestycji, a Eureko zażądało odszkodowania w wysokości 35,6 mld zł oraz odsetek.

Dziś, według PZU, do Skarbu Państwa należy 55,09% akcji PZU, a do Eureko 33% minus jedna akcja. Pozostali akcjonariusze mają 12,8% akcji PZU. Dotychczasowe próby doprowadzenia do podpisania ugody zakończyły się fiaskiem. W pewnym stopniu przyczynił się do tego także upadek banku Lehman Brothers, który w tej sprawie doradzał stronie polskiej. Polskie ministerstwo skarbu twierdzi, że oczekuje na inicjatywę Eureko, jednak Holendrzy mając korzystny dla siebie wyrok trybunału arbitrażowego nie robią w tym kierunku nic i oczekują na jego decyzję w sprawie wysokości odszkodowania, która jest spodziewana w połowie 2009 roku.

2. Prognozowanie wzrostu gospodarczego na przyszły rok jest bardzo ryzykowne, bo światowa gospodarka nie ustabilizowała się jeszcze. NBP opublikował projekcję wzrostu gospodarczego na rok przyszły i według niej PKB ma urosnąć o 2,8%. Z tą prognozą zgadza się wielu ekonomistów czołowych polskich banków, którzy przewidują wzrost na poziomie ok. 3%. Ich opinie oparte są na liczeniu się z konsekwencjami tego, że firmy będą miały trudniejszy dostęp do kredytów, zmniejszy się też popyt na polskie towary za granicą, będą mniej konsumować gospodarstwa domowe i spadnie tempo wzrostu inwestycji. Uważają oni też, że bezrobocie wzrośnie nawet do 9,9%. Bardziej optymistycznie na przyszłoroczną gospodarkę patrzą Societe Generale i Bank Światowy, którzy przewidują wzrost gospodarczy na poziomie 4%. NBP zakłada na koniec 2008 inflację w wysokości 4,7%. Według JP Morgan łączna skala redukcji stóp procentowych za cały najbliższy rok wyniesie 125-150 pkt bazowych, a pierwsza obniżka jest podziewana w I kwartale 2009 r. Natomiast według Morgan Stanley trzeba w Polsce liczyć się z innym scenariuszem "zakładającym, że złoty zostanie wprowadzony do ERM2 w pierwszym półroczu 2009 r. Wówczas RPP będzie musiała prowadzić bardzo ostrożną i stosunkowo sztywną politykę pieniężną, nawet jeśli inne banki centralne będą ciąć stopy procentowe". MS przewiduje, że w 2009 r. łączna obniżka stóp procentowych w Polsce wyniesie 50 pkt bazowych.

3. Sejm pracuje nad rządowym projektem zmian w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Projekt ogranicza kontrole w firmach, wprowadza definicję zawieszenia działalności gospodarczej a także zasadę "jednego okienka" (do 1.1.2009 roku przedsiębiorca będzie mógł załatwić wszystkie formalności związane z założeniem firmy, składając jeden wniosek o wpis do rejestrów). Ma też powstać Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej, co ma ułatwić przedsiębiorcom uzyskanie wiarygodnych informacji o potencjalnych partnerach biznesowych a także zwiększyć bezpieczeństwo obrotu gospodarczego.

4. Według KNF udział należności zagrożonych w należnościach ogółem zmniejszył się na koniec sierpnia br. do rekordowo niskiego poziomu 4,7% (dla gospodarstw domowych – 3,8%, dla przedsiębiorstw – 5,9%). W jej ocenie polskie banki praktycznie nie posiadają tzw. "złych" aktywów. Papiery zagranicznych emitentów stanowiły na koniec sierpnia br. 0,6% aktywów sektora bankowego, z tego 60% to papiery skarbowe; papiery dłużne wszystkich zagranicznych banków stanowiły 0,2%. Od 10 października br. KNF monitoruje również transakcje polskich banków z zagranicą, co dodatkowo wpływa na ich bezpieczeństwo.

5. Prestiżowa agencja ratingowa Standard&Poor's obniżyła perspektywę długoterminowego ratingu suwerennego Polski dla zadłużenia w walutach obcych do "stabilnej" z "pozytywnej". Jako przyczynę podano pogarszającą się sytuację w otoczeniu gospodarczym i finansowym. Jednocześnie agencja podtrzymała długoterminowy rating Polski dla zadłużenia w walutach obcych na poziomie "A-/A-2" oraz dla zadłużenia w złotym na poziomie "'A/A-1" (z perspektywą "stabilną"). Rewizja perspektywy ratingu wskazuje, że przewiduje „negatywny wpływ na polską gospodarkę ze strony pogarszającego się otoczenia gospodarczego i finansowego”. Uważa ona, że „spowalniający popyt zewnętrzny, bardziej restrykcyjne warunki kredytowania, a także mniejsza dostępność i wyższy koszt finansowania zewnętrznego doprowadzą do spowolnienia działalności gospodarczej oraz zwiększenia presji na bilans sektora prywatnego i publicznego". Agencja ratingowa S&P prognozuje, że wzrost PKB Polski obniży się do poniżej 4% w 2009 roku (wobec 6,7% w 2007 r. i oczekiwanych przez rząd 5,5% w tym roku),jednak jest zdania, że polska gospodarka uniknie recesji. Prognozuje też, że deficyt sektora finansów publicznych (tzw. general government deficit) utrzyma się w 2008 roku na ubiegłorocznym poziomie 2,0% PKB, natomiast w 2009 roku nieco wzrośnie ze względu na spowolnienie gospodarcze.

6. Kierownictwo holdingu energetycznego Tauron zamierza do 2020 przeznaczyć ok. 30 mld zł na inwestycje. W pierwszym okresie, w latach 2008-2012, spółki grupy skoncentrują się na działaniach integracyjnych i na inwestycjach. Holding przewiduje debiut giełdowy w 2009 roku. W sumie budowa nowych mocy produkcyjnych ma dać ok. 2- 2,5 tys. MW (obecnie należący do grupy Południowy Koncern Energetyczny kończy prace nad blokiem o mocy 460 MW w Elektrowni Łagisza, który ruszy w marcu 2009 r.). PKE chce wybudować także dwa nowe bloki energetyczne o mocy 900 MW każdy - w Jaworznie i Blachowni. Koszt każdego z nich szacowany jest na ok. 5 mld zł. Natomiast w Blachowni, kosztem ok. 3 mld zł, miałaby powstać tzw. elektrownia poligeneracyjna, produkująca oprócz prądu i ciepła (moc 180 megawatów elektrycznych) również gaz na potrzeby Zakładów Azotowych Kędzierzyn, które wytwarzałyby metanol. W Elektrowni Stalowa Wola powstanie zasilany gazem blok energetyczny o mocy ok. 400 MW, a w ZEC Bielsko-Biała powstaje blok ciepłowniczy o mocy 50MW.Grupa Tauron (do niej należą m.in. Południowy Koncern Energetyczny i Południowy Koncern Węglowy, Elektrownia Stalowa Wola oraz spółki dystrybucyjne Enion i EnergiaPro) obejmuje swoim działaniem 17% powierzchni kraju i jest drugim pod względem wielkości producentem energii elektrycznej w Polsce oraz liderem pod względem sprzedaży energii dla klientów korporacyjnych i indywidualnych.