Dotacje unijne a ewaluacja projektu

Przeczytaj także: Wykorzystanie funduszy unijnych 2007

Z raportu wynika, że innym poważnym problem jest nieustanna rotacja kadr w polskich instytucjach publicznych i brak tego, co nazywa się „pamięcią instytucjonalną”.

– Wykorzystanie ewaluacji zależy także od stabilności instytucjonalnej jednostki zlecającej badanie – mówi Karol Olejniczak, Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych, Uniwersytet Warszawski. - Ciągłe zmiany instytucjonalne i wysoka fluktuacja kadr, wyraźnie widoczne w polskiej administracji publicznej, utrudniały akumulację wiedzy i doświadczeń a to źle wpływa na efektywne wykorzystanie ewaluacji.

Bardzo istotnym czynnikiem, wg badań, w ewaluacjach programów unijnych realizowanych w Polsce jest jakość danych dostępnych dla oceniających programy. Spore znaczenie ma także rola, jaką przyjmują osoby przeprowadzające ewaluację. Mogą one wypełniać szereg różnych funkcji w zależności od orientacji badania, przyjąć postawę bezstronnego konsultanta, naukowego eksperta, animatora lub koordynatora aktywizującego interesariuszy oraz mentora lub pedagoga wspierającego proces uczenia się.

Jak zatrzymać wiedzę o ewaluacji w instytucjach publicznych w Polsce?

Jak już autorzy raportu wspomnieli, jednym z głównych powodów niedostatku wiedzy o ewaluacji w instytucjach publicznych w Polsce są zmiany instytucjonalne i częsta wymiana kadr. Należy wiec robić wszystko, by zatrzymać chociaż część wiedzy nabywanej przy kolejnych ewaluacjach, nawet gdy osoby bezpośrednio w nie zaangażowane przechodzą do innych instytucji.

- Jednym z rozwiązań jest promowanie szerokiego rozpowszechniania zdobytych doświadczeń w ramach instytucji - wyjaśnia Martin Ferry, European Policies Research Centre, Uniwersytet Strathclyde w Glasgow. - Konieczne jest również systemowe wykorzystanie ewaluacji, które wymaga zmiany sposobu myślenia. Decydenci i pracownicy służby cywilnej muszą myśleć w sposób bardziej systemowy – wykraczać poza okres, w którym piastują swoje stanowiska i wdrażają dany program.

Jak usprawnić procesy ewaluacji?

Z raportu wynika, że wzmocnienie procesów ewaluacji i maksymalizacja ich skutecznego wykorzystania wymagają opracowania przez instytucje zamawiające solidnych i racjonalnych zleceń.

Przygotowany w ramach programu Ernst & Young Sprawne Państwo raport dowodzi, że jednym z kluczowych czynników zapewniających wykorzystanie potencjału ewaluacji jest wysoki poziom interaktywności pomiędzy oceniającym a zlecającymi ewaluacje. Ewaluatorzy powinni animować i koordynować aktywny udział zainteresowanych stron oraz dyskusje pomiędzy nimi. W przypadku badań oddziaływania programów, ewaluatorzy mogą odgrywać rolę pedagogów czy mentorów. Zachęca to do przyjęcia interaktywnego podejścia w relacjach z interesariuszami, zapewniając jednocześnie, że ewaluator zachowa dystans pozwalający formułować obiektywne refleksje i spostrzeżenia.