Tydzień 51/2008 (15-21.12.2008)

Przeczytaj także: Tydzień 50/2008 (08-14.12.2008)

• Inflacja w strefie euro w listopadzie była na poziomie 2,1% r/r wobec 3,2% w październiku. To najniższy poziom inflacji od września 2007 r.
• Niemiecki rząd nie wyklucza spadku PKB o 3% w 2009 roku. Resort gospodarki przewiduje też spadek PKB w ostatnim kwartale br o 1,25-1,75%.
• Kanclerz Angela Merkel zwołała naradę swojego rządu i ponad 30 przedstawicieli świata gospodarki, ekonomistów i związkowców, której tematem będzie walka z coraz głębszą recesją gospodarczą w Niemczech.
• Komisja Europejska zgodziła się, żeby rządy mogły dopłacać do inwestycji venture capital (kapitału wysokiego ryzyka) w małych i średnich przedsiębiorstwach, nie więcej jednak niż 2,5 mln euro rocznie na firmę.
• Ukraiński PKB skurczył się w listopadzie o 14,4%, od początku roku ceny wzrosły o 19,8%, hrywna straciła połowę wartości, a produkcja przemysłowa spadła o 28,9%. Produkcja stali zmalała o 50%. rząd prognozuje, że w I kw. 2009 r. PKB Ukrainy spadnie o 7 – 10%.
• Włochy rozpoczynają debatę na temat wyrównania wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn. Rządowe propozycje wydłużenia okresu pracy dla kobiet popieracją przedsiębiorcy i środowiska medyczne, sprzeciwiają się związki zawodowe.
• Niemcy realizują plan pobudzenia gospodarki o wartości około 32 mld euro, co w opinii szeregu ekspertów nie jest wystarczające, by uniknąć recesji. A. Merkel przyznała, że oczekiwanych efektów nie przyniósł jeszcze rządowy plan ratunkowy dla banków, opiewający na pół biliona euro, bo mimo gwarancji rządowych nie udało się przywrócić zaufania na rynku międzybankowym. Zapowiedziała, że na początku roku rząd ogłosi drugi program walki z recesją gospodarczą. Jej zdaniem jego trzonem będą inwestycje infrastrukturalne.
• Unia zmienia zasady udzielania pomocy publicznej unijnym firmom. Aż do końca 2010 r. rządy unijne będą mogły:
  • dawać do pół miliona euro dotacji firmom, nie pytając wcześniej o zgodę Komisji;
  • przyznawać kredyty i gwarancje kredytowe za obniżoną (w stosunku do rynkowych stawek) opłatą;
  • dawać dotacje tym firmom, które produkują produkty ekologiczne (czyli takie, które już teraz spełniają np. standardy emisji spalin przewidziane dopiero za kilka lat).
• Produkcja przemysłowa w Rosji w listopadzie 2008 roku spadła o 8,7 r/r (w październiku spadek ten wyniósł 0,4%). Według prognoz analityków grudniowy spadek wyniesie ok. 19%. Spadaja też rynkowe ceny (w listopadzie o 8,4%, w październiku o 6% i we wrześniu o 5%). Mimo to rząd prognozuje na 2009 rok wzrost gospodarczy na poziomie 3%.
• Ceny ropy spadły do 40 USD/baryłkę. Aby zahamować rynkowy trend spadkowy OPEC (Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową) podjęła decyzję o zmniejszeniu od stycznia wydobycia o 2,2 mln baryłek dziennie. Bank Światowy obecnie przewiduje, że baryłka ropy będzie kosztować przeciętnie 75 USD przez dwa lata.
• Rosjanie oszacowali ukraińskie zadłużenie wynikające z dostaw gazu na 2,2 mld USD i zagrozili wstrzymaniemdostaw na Ukrainę. Ostrzegli też swoich klientów w Europie Zachodniej o zagrożeniu dostaw surowca pompowanego przez Ukrainę.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

UKRAIŃSKA GOSPODARKA NA KOLANACH

Dotychczas w wiadomościach z Kijowa od kilku miesięcy dominowały odgłosy ostrego konfliktu politycznego. Teraz to miejsce zajmują coraz bardziej niepokojące informacje o pogarszającej się w szybkim tempie sytuacji gospodarczej. Jeszcze niedawno wydawało się, że najgorsze już minęło, gdy MFW zobowiązał się do udzielenia Ukrainie pomocy finansowej (16,5 mld USD) i przelał na konto banku centralnego (NBU) pierwszą ratę tej pomocy (4,5 mld USD). Jednak sytuacja polityczna nie sprzyja złagodzeniu kryzysu, bo jak dotychczas nie ma stabilnej większości parlamentarnej, by przyjąć plan działania i nie wypełniono też wszystkich żądań MFW, więc też nie wiadomo czy i kiedy Ukraina otrzyma następną transzę pożyczki.

Wszystko wskazuje na to, że sytuacja gospodarcza w dalszym ciągu pogarsza się. Od października ukraińska hrywna straciła w stosunku do dolara prawie 50% wartości, a w najbliższym miesiącu nawet jedna czwarta ukraińskich firm może zbankrutować.

Sytuację pogarsza walka polityczna obozów politycznych szefa rządu i prezydenta, co utrudnia koncentrację władz na problemach gospodarczych, a są one coraz poważniejsze, bo wraz ze spadkiem koniunktury na światowych rynkach załamało się ukraińskie hutnictwo, a wysoki i wzrastający deficyt handlowy coraz bardziej obciąża gospodarkę i coraz bardziej ograniczone jest pole manewru (rezerwy walutowe są małe, tylko ok. 30 mld USD).

W ostatnich dniach sytuacja stała się jeszcze bardziej niebezpieczna. Panika wywindowała już kurs dolara do poziomu 10 hrywien/1 USD. Podejrzeniami o manipulacje kursem na dużą skalę, ale i o nieudolność obciążają się obie skłócone strony, a oliwy do ognia dolał piątkowy komunikat NBU, że w budżecie nie ma już pieniędzy na wypłaty, emerytury i spłatę zadłużenia, co skomentowano, jako groźbę bankructwa kraju...

Ekonomiści prognozują, że w styczniu kurs ukraińskiej waluty spadnie do 12 hrywien/USD, a wówczas 20-25% firm zbankrutuje. Trzeba wiedzieć, że ukraińskie firmy są jeszcze słabe, obciążone dużymi kredytami (ok. 75 mld USD), a gdy upadną i nie będą płacić podatków, wzrosną problemy budżetu...

Skutki tej sytuacji są bardzo niepokojące, bo w październiku PKB spadł co prawda tylko o 2% r/r, ale w listopadzie ten spadek wyniósł już o 14,4 r/r! Szybko też wzrasta poziom bezrobocia.