Tydzień 51/2003 (15-21.12.2003)

• Chiny mają dużą nadwyżkę w handlu z USA. W roku ubiegłym chiński eksport wyniósł 125mld USD, import -21,7mld USD, a deficyt amerykański osiągnął poziom 103,3mld USD. W tym roku może on osiągnąć poziom o 30mld USD wyższy. Po nieudanych naciskach USA, by Chiny uwolniły stały kurs swojej waluty od dolara Biały Dom zagroził restrykcjami. Teraz Chiny zwiększają zakupy w USA, by załagodzić konflikt. Jednak nikt nie wierzy w skuteczność amerykańskich działań na rzecz zmniejszenia tego deficytu. Wyroby chińskie są znacznie tańsze.
• Długi Iraku szacowane przez ekspertów amerykańskiego Instytutu Studiów Strategicznych wynoszą ponad 383mld USD. Nieco inne szacunki przedstawił Departament Stanu, który ocenia to zadłużenie na ok. 120mld USD. Największymi wierzycielami są: Rosja (12mld USD), Francja (8mld USD).
• W Genewie miał miejsce Światowy Szczyt Społeczeństwa Informacyjnego. Uczestniczyło w nim 12 tys. przedstawicieli państw, organizacji pozarządowych i firm, w tym 50 głów państw.
• Dolar w dalszym ciągu traci na wartości do euro. Europejska waluta od 1.01.2003 roku zyskała na wartości wobec dolara 18%, a od momentu najniższych notowań przed trzema laty - aż 50%! Wzrastająca wartość euro może stać się zagrożeniem dla europejskiej gospodarki. Jeśli EBC nie będzie interweniował, to w przyszłym roku jego wartość może wynieść nawet 1,4 USD.
• Według Marka Belki Irak ma szansę ustabilizować swój rozwój gospodarczy w ciągu 2-3 lat. Na ten cel USA przeznaczy 18,6mld USD, władze irackie liczą na dalszą pomoc. Są sygnały o możliwych redukcjach lub restrukturyzacji długów irackich. Według niego Irak wydobywa obecnie 2,2 mln baryłek ropy dziennie, przy czym na eksport przeznacza się 1,3-1,4 mln baryłek. Wzrost produkcji ropy do 6-6,5 mln baryłek ropy jest możliwy za ok. 7 lat po inwestycjach rzędu 50mld USD.
• Toyota rozważa budowę w Rosji montowni samochodów modeli land cruiser i corolla.

Mikrokomentarz do wydarzeń gospodarczych

---

NA ŚWIATOWY RYNEK BIEDNI WCHODZĄ DO GRY POD PRZYWÓDZTWEM BRAZYLII

We wrześniu w meksykańskim Cancun odbył się szczyt w ramach katarskiej rundy Światowej Organizacji Handlu, zapoczątkowanej w 2001 roku w Doha. Szczyt miał być krokiem milowym w znoszeniu barier w światowym handlu. Według Banku Światowego wprowadzenie w życie planowanych w ramach WTO rozwiązań dałoby gospodarce światowej ok. 300mld USD. Zakończył się on jednak fiaskiem, z powodu braku porozumienia między krajami należącymi do tej organizacji.

Wartym podkreślenia jest to, że po raz pierwszy w ramach WTO w trakcie szczytu w Cancun doszło do zjednoczenia stanowisk krajów biednych i rozwijających się. Rolę integratora odegrała Brazylia. I to właśnie ta grupa nie dopuściła do przyjęcia rozwiązań proponowanych przez bogate kraje. Nie było to jednak kompletnym zaskoczeniem, bo przed szczytem ta grupa krajów spotkała się w stolicy Bangladeszu, gdzie uzgodniła wspólne stanowiska w szeregu kluczowych sprawach.

Ostatnio w stolicy Brazylii odbyło się kolejne spotkanie przedstawicieli tych krajów (tzw. G-20).Reprezentowali oni połowę ludności świata i ponad 60% osób pracujących w rolnictwie. Wniosek z tego spotkania jest jeden: jeśli bogaci chcą dokończyć rundę katarską muszą zdecydowanie obniżyć wielkość sum subsydiujących rolnictwo i otworzyć rynki na żywność z ich krajów.

Dziś w zakończeniu sukcesem obecnej rundy negocjacji są zainteresowani prawie wszyscy, chociaż różnice z Cancun pozostały. Za krok we właściwym kierunku uznano zapowiedź, że USA są przygotowane na ustępstwa wobec żądań innych krajów należących do WTO. Deklarują wycofanie dopłat eksportowych i znaczne obniżenie poziomu wsparcia swoich rolników. Nadzieja na dokończenie obecnej rundy tych negocjacji jest realna, bo podobną deklarację złożyła Unia Europejska, która niemal połowę swojego budżetu przeznacza na dopłaty dla swojego rolnictwa.

Wiele wskazuje na to, że właśnie G-20, USA i UE będą przygotowywać rozwiązania pod końcowe porozumienie wszystkich krajów WTO. Jeśli osiągną kompromis, runda katarska negocjacji w ramach WTO zakończy się sukcesem. Wiele wskazuje też na rosnącą rolę Brazylii. Jako lider G-20 jest ona głównym rozgrywającym w ramach obecnej rundy negocjacji WTO. Jest też liderem krajów Ameryki Południowej w negocjacjach nad sposobem realizacji koncepcji USA stworzenia przez 34 kraje obu kontynentów amerykańskich strefy gospodarczej pod nazwą FTAA.