System emerytalny a postawa Polaków

Przeczytaj także: Najlepsze systemy emerytalne na świecie: Polska na 30. miejscu

Z badań wynika, że Polacy nie przygotowują się do emerytury - aż 63,5% z nas nie zastanawia się jak to będzie, gdy osiągniemy wiek emerytalny. Większość z nas (72,3%) jest zdania, że to państwo powinno zapewnić jak najwyższą emeryturę swoim obywatelom. 16,5% Polaków uważa, że każdy powinien myśleć o sobie i podejmować różne działania w celu polepszenia swej sytuacji na emeryturze. Są też tacy (3%), którzy uważają, że za sytuację finansową emerytów powinny odpowiadać ich dzieci.

Sytuacja systemu emerytalnego w Polsce jest bardzo trudna. W 2000 roku ZUS wypłacał 3,36 mln emerytur, a w 2007 4,59 mln - czyli o 1,23 mln więcej - to niemal czterokrotnie więcej niż liczba osób, które w tym czasie osiągnęły wiek emerytalny. W roku 2008 ZUS przewidywał, że w latach 2008-2012 fundusz emerytalny (FUS) trzeba będzie dofinansować (w zależności od mniej lub bardziej optymistycznego scenariusza) kwotą wynoszącą od minimum 152,9 mld zł do maksymalnie 198,6 mld zł. Poza wpływami ze składek emerytalnych budżet będzie musiał dopłacać do emerytur wypłacanych przez ZUS co najmniej 30 mld zł rocznie.

Centrum im. Adama Smitha proponuje wprowadzenie sytemu podobnego do kanadyjskiego modelu emerytalnego dla wszystkich rozpoczynających pracę i stworzenie możliwości wyboru dla pozostałych pracujących. Eksperci Centrum proponują system składający się z następujących filarów:

• I filar – na wzór kanadyjskiego Programu Zabezpieczenia Osób Starszych (OAS); po ukończeniu określonego wieku obywatel otrzymuje równą emeryturę niezależnie od stażu pracy, wyłącznie z tytułu wieku i obywatelstwa;
• II filar – na wzór kanadyjskiego systemu „Zarejestrowane Oszczędnościowe Plany Emerytalne”, jest dobrowolny, wyłącznie dla zainteresowanych osób; zarejestrowane w nim Towarzystwa Emerytalne muszą stworzyć system wzajemnych ubezpieczeń, który będzie gwarantował wypłatę świadczeń, na wypadek bankructwa, któregoś z nich;
• III filar – indywidualne inwestycje obywateli, każdy we własnym zakresie.

Informacje o badaniu
Badanie zostało przeprowadzone przez Dom Badawczy Maison w 2008 roku, na losowo-kwotowej reprezentatywnej próbie ogólnopolskiej.