Tydzień 4/2004 (19-25.01.2004)

• W tegorocznym 33 Światowym Forum Gospodarczym w Davos udział weźmie około 2200 osób w tym około 30 szefów państw i rządów, wśród nich prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski. Przewiduje się, że głównymi tematami w czasie tegorocznych obrad będą: sytuacja w Iraku, sytuacja na międzynarodowym rynku walutowym i liberalizacja światowego handlu.
• Chiński PKB wyniósł w 2002 roku ok. 1,4 biliona USD. Daje to ok. 1090 USD na jednego obywatela. Wzrost PKB w trzecim kwartale 2003 roku wyniósł- 9,6%, a w czwartym - 9,9%.
• Brazylia proponuje opodatkowanie międzynarodowych transakcji finansowych, a pozyskane w ten sposób fundusze proponuje przeznaczyć na walkę z głodem. Ten pomysł funkcjonuje w Brazylii. Od każdej operacji finansowej pobierany jest podatek w wysokości 0,38% sumy, co przynosi on roczne wpływy w wysokości 7mld USD.
• W roku obrotowym 2002/2003 Toyota zarobiła na czysto 7,9mld USD, a w pierwszej połowie roku 2003/2004 już 4,81 mld USD. To więcej niż łączne zyski GM, Forda i Chryslera.
• Największy koncern gazowy na świecie - Gazprom zanotował w 2003 roku wzrost o 25% swoich przychodów (16,5 mld USD). Eksport wzrósł o 8%. Najwięksi jego zagraniczni odbiorcy to Europa Zachodnia i Turcja.
• Światowy koncern France Telecom do końca 2004 roku zmniejszy zatrudnienie o 14,5tys. miejsc pracy. W 2003 roku zmniejszył już zatrudnienie o 13,1tys. osób. Po tej operacji na całym świecie będzie zatrudniał 202,5tys. osób.
• W Kuwejcie miały miejsce targi "Odbudować Irak 2004". Ich celem jest przyciągnięcie inwestorów do Iraku.
• Japoński Sanden, do 2005 roku, za 60 mln euro wybuduje w Polkowicach fabrykę urządzeń klimatyzacyjnych do aut. Pracować w niej będzie 200 osób. Program rozbudowy fabryki przewiduje zwiększenie zatrudnienia o dalsze 300 osób.
• IBM zatrudni w 2004 roku 14,5 tys. nowych pracowników. Pod koniec roku zatrudniać będzie 330 tys. ludzi. Planuje też przeniesienie za granicę kilku tysięcy miejsc pracy.
• W ciągu ostatnich dwóch lat amerykańska gospodarka utraciła ponad 2mln miejsc pracy. Ich stanowiska przeniesiono za granicę. Przyczyną są tu wysiłki o zmniejszenie kosztów. Dziś przykładowo godzinowa stawka programisty z pięcioletnim doświadczeniem w USA wynosi ok. 56 USD, a w Chinach pracownik o podobnych umiejętnościach otrzymuje ok. 12,50 USD.
• Jeden z czołowych koncernów fotograficznych Eastman Kodak zapowiedział redukcję zatrudnienia o 20%, czyli o 12 tys. - 15 tys. osób. Ogranicza też produkcję aparatów analogowych. To rezultat rewolucji technologicznej w dziedzinie fotografii i rosnącej popularności techniki cyfrowej.
• W roku ubiegłym sprzedano 471 mln komórek (wzrost o 16% r/r). To rekordowy wynik. W tym roku prognozuje się wzrost o dalsze 10%. Największym producentem jest Nokia z udziałem ok. 38%.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

W 2003 roku Chiny osiągnęły wzrost gospodarczy ponad 9%, a produkcja przemysłowa zwiększyła się o 17%. Warte podkreślenia jest to, że wzrost PKB w trzecim kwartale 2003 roku wyniósł 9,6%, a w czwartym aż 9,9%.

Chiński produkt krajowy brutto wyniósł ok. 1,4 biliona dolarów. Oznacza to dochód na jednego mieszkańca w wysokości 1090 USD. Ubiegłoroczna inflacja jest szacowana na 3,2% (o 1,2 punktu procentowego wyżej niż w roku 2002)

Obecnie do liczenia wskaźników makroekonomicznych Chiny stosują metody obliczeniowe, zgodne z normami międzynarodowymi. Nie powinno więc być wątpliwości przy analizie oraz interpretacji danych statystycznych podawanych przez chińskie instytucje i przy porównywaniu poszczególnych wskaźników z innymi krajami.

Podobnie jak w poprzednich latach motorem rozwoju po raz kolejny był eksport, którego wzrost jest szacowany na ok. 35%. Wejście Chin do WTO umożliwiło Unii Europejskiej zwiększenie eksportu. W 2003 roku unijny eksport wzrósł o 18%. Obecnie czołowymi eksporterami do Chin są USA, Szwajcaria i Japonia. Kolejne miejsca zajmują Unia i Polska. Warto zwrócić uwagę na utrzymującą się nadwyżkę chińskiego eksportu do USA nad chińskim importem z USA. Dziś wynosi on już ponad 100mld USD rocznie. USA zarzucają Chinom niedoszacowanie wartości ich waluty (sztywno powiązanej z dolarem), co zdaniem Białego Domu faworyzuje chińskie towary. Naciski polityczne na chiński rząd w tym zakresie na razie nie przyniosły rezultatu.

Ostrożne prognozy chińskie przewidują, że w 2004 roku PKB wzrośnie o 7%. Znacznie wyższe prognozy prezentują zagraniczne instytucje. Na przykład analitycy banku inwestycyjnego Goldman Sachs szacują tegoroczny wzrost PKB na 9,5%.

Nieustannie powtarzane jest pytanie czy trwający od szeregu już lat dynamiczny rozwój gospodarki ma swój kres. Sygnalizowane są obszary chińskiej gospodarki, które mogą stać się przeszkodą w utrzymaniu dalszego, wysokiego tempa rozwoju kraju. Na jednym z pierwszych miejsc znajdują się obawy czy rozwój dostaw paliw energetycznych będzie w stanie nadążyć za wzrostem potrzeb.

Są eksperci, którzy przewidują zjawisko "przegrzania" w pewnych dziedzinach gospodarki, co może spowodować obniżkę tempa wzrostu gospodarczego w następnych latach. Te obawy potwierdza chiński rząd, który wskazując na zbyt duże inwestycje w rozwój mocy produkcyjnych, obawia się ich niewykorzystania z powodu niewystarczajacego popytu. Rozważane są sposoby wprowadzenia utrudnień w zaciąganiu kredytów firmom z tych sektorów i regionów, którym grozi przegrzanie.