Tydzień 5/2004 (26.01-01.02.2004)

• W tym roku budżetowym (kończy się we wrześniu) deficyt budżetowy USA jest obecnie szacowany na ok. 480mld USD. W przyszłym roku budżetowym ma wynieść 362mld USD, przy czym niewiadomą są wydatki związane z wojną. Dziś wartość deficytu wynosi ok. 4,5% PKB i jest największa w ostatniej dekadzie. Rekordową wartość w ciągu ostatnich 25 lat przyjął za prezydentury Reagana (ok. 6%).
• OPEC produkuje obecnie 24,5 mln baryłek dziennie, to o 1,5 mln baryłek ropy więcej, niż wynosi oficjalny limit dostaw. Ma to wpłynąć na spadek obecnie wysokich cen ropy. Na dalszy spadek może wpłynąć uruchomienie eksploatacji złóż na południu Iraku z przeznaczeniem ich na eksport.
• Amerykański Senat zdecydował, że prywatni przedsiębiorcy realizujący zlecenia rządowe nie będą mogli ich wykonywać za granicą.
• Kolejny gazociąg z Egiptu do Jordanii, Syrii i Libanu, a następnie do Cypru i Turcji sfinansuje Kuwejt i arabskie fundusze inwestycyjne. W przyszłości możliwy jest eksport gazu do Europy. Pierwszy odcinek do Jordanii jest już oddany do eksploatacji i przesyła się nim ponad 1mld m3. Koncepcje gospodarcze Egiptu przewidują, że kraj ten wejdzie do grona czołowych państw-eksporterów gazu ziemnego na świecie.
• Czołowe elektroniczne koncerny japońskie (Sony, Canon, Toshiba, Matsushita, Sharp, NEC i Pioneer) w ciągu roku wydadzą ok.11mld USD na inwestycje w nowe technologie.
• Toyota sprzedała w 2003 roku ok. 6,78 mln pojazdów (wzrost o 9,9%r/r) i wyprzedziła drugiego dotąd Forda, który sprzedał ok. 6,72 mln samochodów (mniej o 3,6% r/r). Pierwsze miejsce zajmuje General Motors Corp. z ubiegłoroczną sprzedażą 8,6 mln samochodów.
• Przychody Indii z eksportu oprogramowania komputerowego wynoszą rocznie ok. 10mld USD i wzrastają rocznie o ok. 25%.
• W 1989 roku tankowiec koncernu Exxon Mobil spowodował katastrofę ekologiczną. Dziś, w 15 lat po niej, wygląda na to, że armator będzie musiał zapłacić odszkodowanie rzędu 6,75mld USD.
• Coraz więcej firm handlowych zapowiada zastąpienie dotychczasowych kodów kreskowych metkami radiowymi (RFID). Holenderski Philips i IBM poinformowały o współpracy w tym obszarze.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

USA WALCZĄC O LIBERALIZACJĘ HANDLU SAMI MAJĄ Z NIĄ NAJWIĘKSZE PROBLEMY

Światowa Organizacja Handlu (WTO) to forum, na którym tworzone są reguły międzynarodowej współpracy gospodarczej. Ostatnie lata tej organizacji to próba stworzenia bardziej liberalnych reguł, które umożliwią uproszczenie procedur i łatwiejszy dostęp do rynków. Kraje należące do WTO podejmują decyzje jednogłośnie, a spory pomiędzy członkami organizacji rozstrzyga specjalny trybunał. Może on po zbadaniu skargi ustanowić sankcje wobec kraju, który nie przestrzega obowiązujących zasad.

USA należą do tej grupy krajów, które wywierają presję na dalszą, szybką liberalizację światowego handlu. Jednak równocześnie same mają spore kłopoty z przestrzeganiem zasad WTO. Nie tak dawno przegrały sprawę przed Trybunałem WTO o cła na stal. By uniknąć ceł retorsyjnych wycofały się z tej decyzji. Amerykanie przegrali też sprawę o dotowanie eksporterów za pomocą ulg podatkowych (FSC). WTO ustaliła wysokość karnych ceł na 4mld USD. Stopniowe nakładanie tych ceł jest przewidziane na marzec.

Ostatnio USA przegrały przed Trybunałem WTO kolejną sprawę wynikającą z tzw. poprawki Byrda. Istota tej decyzji sprowadza się do przekazywania swoim eksporterom pieniędzy z ceł antydumpingowych. Ale na tym nie koniec. USA na początku roku wprowadziły ograniczenie na eksport do USA chińskich tekstyliów (ustanowiły kontygenty) i wprowadziły cła antydumpingowe na dalekowschodni sprzęt RTV. I tu także grozi im rozprawa przed Trybunałem WTO, bo Chińczycy poinformowali o skierowaniu sprawy pod arbitraż tej organizacji.