Tydzień 23/2009 (01-07.06.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 22/2009 (25-31.05.2009)

• Według Eurostatu PKB strefy euro spadł w I kw. 2009 roku (z uwzględnieniem czynników sezonowych) o 2,5% kw/kw i o 4,8% r/r. Według Eurostatu prognozy zmiany PKB w I kw. są następujące: na Litwie (-11,8%) i w Hiszpanii (-3%).
• Według Europejskiego Banku Centralnego w 2009 roku PKB strefy euro spadnie w przedziale 4,1 - 5,1% (wcześniej prognozowano spadek o 2,2 - 3,2%). Natomiast zdaniem analityków EBC w 2010 natomiast zmiana PKB wyniesie między (-1%) a (+0,4). Inflacja HICP w strefie euro wyniesie w 2009 w przedziale (0,1 - 0,5%), a w 2010 będzie się mieściła między 0,6 a 1,4%.
• Unia przeznaczy 19 mld euro na walkę z rosnącym bezrobociem. KE deklaruje, że w latach 2009-2010 będzie finansować w 100% (czyli bez wkładu narodowego) projekty z EFS mające na celu wsparcie bezrobotnych.
• Europejski Bank Centralny pozostawił stopy procentowe bez zmian (na poziomie 1%). Ostatnia zmiana stóp miała miejsce na początku maja. EBC obniżył wtedy główną stopę procentową o 0,25 pkt proc. do poziomu 1%. Także Bank Anglii pozostawił stopy procentowe bez zmian.
• Bezrobocie w strefie euro wzrosło w kwietniu do 9,2%, a w całej Unii stopa bezrobocia sięga już 8,6% i według Eurostatu w strefie euro jest już niemal 14,6 mln osób bezrobotnych, a w całej Unii ponad 20,8 mln (oznacza to, że obecnie jest o 4,6 mln więcej niż w kwietniu 2008 r.). W Hiszpanii stopa bezrobocia wzrosła w ciągu ostatniego roku z 10% do 18,1% w kwietniu (w maju było 17,36%), a na Łotwie do 17,4%.
• Ukraińskie PKB obniżyło się w I kw. o 21%
• Pod dnem Morza Norweskiego odkryto prawdopodobnie jedno z największych pól gazowych na świecie. Według szacunków wartość znalezionego gazu ocenia się na ponad 115 mld euro. W kwietniu Norwegia ogłosiła, że uzyskała od ONZ prawo do powiększenia swego szelfu kontynentalnego o pow. 235 tys. km kw. Konwencja Narodów Zjednoczonych o Prawie Morza z 1982 r. pozwala poszerzyć prawa do eksploatowania bogactw naturalnych z obszarów odległych o 200 mil morskich od granicy lądowej do odległych o 350 mil morskich, jeśli dane państwo dowiedzie, że obszary te stanowią "naturalne składniki krawędzi kontynentalnej".
• Według Eurostatu, w pierwszym kwartale PKB Łotwy spadło o 18,6% r/r. Przewiduje się dewaluację łotewskiej waluty.
• Rosyjski bank Sbierbank jest głównym udziałowcem konsorcjum, które według wszelkiego prawdopodobieństwa przejmie Opla. Rosjanie zamierzają także przejąć wszystkie fabryki i spółki handlowe General Motors na terenie b. ZSRR. Dyrektor banku zadeklarował, że po zakończeniu restrukturyzacji Opla zostanie on sprzedany innemu inwestorowi.
• RosGas (zależny od Gazpromu) przejął firmę Emfesz, największego niezależnego dystrybutora gazu na Węgrzech (własność ukraińskiego przedsiębiorcy Dmytro Firtasza). Wcześniej Rosja i Ukraina wyeliminowały z pośrednictwa w obrocie gazem (z z Ukrainą, Polską, Węgrami i Rumunią) spółkę RosUkrEnergo, której 45% należało także do Firtasza.
• W IV kw. 2008 r. gospodarka Słowacji wzrosła o 2,5%, a w całym ubiegłym roku PKB wzrosło o 6,4%. W I kw. gospodarka skurczyła sięo 5,6%. Według prognoz bankowców w tym roku PKB skurczy się o ok. 4%
• W Niemczech zbankrutowały stocznie położone w Wismar i Warnemünde pod Rostockiem. W sumie otrzymały one kredyty i poręczenia na łączną sumę 220 milionów euro, co jednak nie uratowało jednak zakładów przed bankructwem.
• W maju sprzedaż nowych samochodów we Francji wzrosła o 12,4 % m/m (w marcu sprzedaż nowych aut w Europie spadła o 9%.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

EUROPO! DOKĄD ZMIERZASZ?

Niekiedy warto zatrzymać się na chwilę, rozglądnąć się wokół siebie, aby wiedzieć, gdzie się jest. Warto spojrzeć w tył, na drogę za sobą, by wiedzieć skąd się przyszło, jaką drogą się szło oraz jakie doświadczenia i wnioski z tej drogi wynikają na przyszłość. Warto też spojrzeć przed siebie, by utwierdzić się w przekonaniu, że wybrana droga skutecznie prowadzi do celu, ale też po to, aby wiedzieć w jaki sposób powinniśmy dalej nią podążać... Te zdania mogą ci się wydać trywialne, ale na pewno dotyczą życia (nie tylko zawodowego) każdego z nas i dotyczą też spraw większego kalibru, w tym polityki pisanej przez duże P. Dziś wiele mówi się o XX rocznicy przełomu politycznego w naszym kraju. Politycy i media (w dużym stopniu panujące nad umysłami społeczeństwa) narzucają nam sprawy i wydarzenia z minionego dwudziestolecia, a także hierarchię ważności oraz ich oceny. Dziś każdy z nas ma też swoje problemy, tak te bieżące, jak i związane z kryzysem gospodarczym, z myśleniem o bliższej i dalszej przyszłości. Proponuję spojrzenie z dystansu na pewien wycinek unijnej koncepcji rozwojowej, na nieco dziś zapomnianą Strategię Lizbońską...

Jednym z najważniejszych, unijnych dokumentów programowych ostatnich lat jest tzw. strategia Lizbońska, przyjęta w 2000 roku. Ustalono dla niej 10-letni okres realizacyjny. Jej celem było uczynienie z Unii najbardziej dynamicznego regionu w światowej gospodarce. Rywalem, z którym zamierzano wygrać w tym obszarze były Stany Zjednoczone. Sposobem w jaki zamierzano ten cel zrealizować było przekształcenie unijnej gospodarki w konkurencyjną gospodarkę opartą na najnowszej wiedzy technicznej, technologicznej i organizacyjnej. Przeznaczono na ten cel znaczące środki, postawiono zadania, ustalono harmonogramy. Skutkiem takiego działania miało być tworzenie konkurencyjnej wiedzy także dla rozwoju realnej gospodarki, powstanie systemu działania umożliwiającego wykorzystanie na wielka skalę tworzonej wiedzy i innowacyjności.

Dziś jesteśmy na rok przed zakończeniem tego programu. Dotychczasowa ocena dokonań w tym zakresie nie jest wysoka, a wielu analityków opatruje ją jednym słowem: porażka. Trzeba jasno powiedzieć, że już w połowie okresu realizacyjnego w 2005 roku dostrzeżono słabości realizacyjne i niemożność osiągnięcia celu głównego, stąd poświęcony tej sprawie szczyt przywódców unijnych mówiąc o potrzebie ożywienia strategii lizbońskiej wezwał do skoncentrowania się na dwóch priorytetowych kwestiach - zwiększeniu w UE wzrostu gospodarczego i zatrudnienia.

Teraz nie pozostaje nic innego, jak dokonanie przeglądu i wyciągnięcie wniosków, a następnie... ponowienie startu strategii lizbońskiej. W pokryzysowym świecie sprawna realizacja tego programu może okazać się czynnikiem decydującym o przyszłości Starego Kontynentu jako jednego z najważniejszych centrów gospodarczych i politycznych świata.