Wyniki finansowe banków I-III 2009

Przeczytaj także: Wyniki finansowe banków 2008

W I kwartale br. wystąpiło wyraźne pogorszenie wyników finansowych sektora bankowego w porównaniu z analogicznym okresem roku poprzedniego. Na skutek szybszego wzrostu kosztów (m.in. rezerw na kredyty zagrożone) niż dochodów z działalności bankowej, wynik finansowy brutto obniżył się o 49,3%, a netto o 49,8%. Do 22 (z 12) wzrosła liczba banków, które poniosły stratę netto.

Depozyty ogółem osiągnęły wartość 569,9 mld zł, w tym depozyty sektora niefinansowego stanowiły 89,8% (511,5 mld zł – wzrost o 18,6%); depozyty banków komercyjnych były prawie 11-krotnie wyższe niż banków spółdzielczych (521,6 mld zł wobec 48,3 mld zł). W obu grupach banków struktura depozytów w przekroju sektorów instytucjonalnych była podobna, chociaż oszczędności i lokaty gospodarstw domowych powierzone bankom spółdzielczym były ponad 11-krotnie wyższe od pozyskanych przez te banki środków przedsiębiorstw, toteż w portfelach banków komercyjnych przypadało na nie 67,7%, a banków spółdzielczych aż 88,6% depozytów sektora niefinansowego.

W I kwartale br. utrzymała się, występująca w poprzednich okresach sprawozdawczych, tendencja do szybszego wzrostu akcji kredytowej niż bazy depozytowej. Przyrost wartości kredytów dla sektora niefinansowego (37,0%) był prawie dwukrotnie większy od wzrostu depozytów (18,6%), w rezultacie czego wartość kredytów dla tego sektora była większa od depozytów o ponad 118 mld zł (wobec 28,5 mld zł rok wcześniej). Wartość kredytów ogółem wyniosła 646,8 mld zł, w tym udzielonych sektorowi niefinansowemu 629,9 mld zł. Banki komercyjne udzieliły kredytów na kwotę 612,2 mld zł (94,8% kredytów ogółem), prawie w całości (97,4%) podmiotom sektora niefinansowego, nieznacznie powiększając w analizowanym okresie swój udział w tym segmencie rynku (o 1,1 pkt proc.). Znaczną część kredytów ogółem dla tego sektora stanowiły kredyty mieszkaniowe (37,2%, tj. o 5,3 pkt proc. więcej niż przed rokiem), udostępniane głównie na podstawie umów między bankami komercyjnymi a gospodarstwami domowymi. W tej grupie klientów kredyty mieszkaniowe stanowiły 54,1% ich wszystkich kredytów (47,8% rok wcześniej).

Wzrost zadłużenia gospodarstw domowych ogółem do 394,8 mld zł (o 44,2%) był w głównej mierze generowany efektywnym popytem na kredyty mieszkaniowe (213,5 mld zł, tj. o 63,1% więcej niż przed rokiem). Na osoby prywatne przypadało 86,0% sumy kredytów dla gospodarstw domowych (o 2,7 pkt proc. więcej niż przed rokiem), udział kredytów dla przedsiębiorców indywidualnych zmniejszył się do 9,2% (o 1,1 pkt proc.), zaś kredytów dla rolników indywidualnych obniżył się do 4,7% (o 1,7 pkt proc.). Podobnie jak w poprzednich okresach sprawozdawczych, banki komercyjne kredytowały nieomal w całości gospodarstwa domowe osób prywatnych (97,7%) oraz przedsiębiorców indywidualnych (86,1%), podczas gdy banki spółdzielcze miały większy wkład w akcję kredytową na rzecz rolników indywidualnych (66,6%). Kwota kredytów ogółem dla przedsiębiorstw wzrosła do 232,9 mld zł (o 26,5%), lecz udział tej grupy klientów w kredytach dla sektora niefinansowego obniżył się do 37,0% (o 3,0 pkt proc.).

Banki osiągnęły łącznie przychody z działalności operacyjnej w kwocie 69,1 mld zł (o 51,2% więcej niż przed rokiem), z tego 67,7 mld zł wypracowały banki komercyjne a 1,3 mld zł – banki spółdzielcze. Wzrost przychodów banków komercyjnych był pięciokrotnie wyższy od wzrostu przychodów banków spółdzielczych, co spowodowało zmniejszenie udziału tych ostatnich w przychodach sektora do poziomu 2,0% (o 0,7 pkt proc.). Na wartość przychodów z działalności operacyjnej wpłynęły przede wszystkim przychody z działalności bankowej, które wyniosły ponad 64,4 mld zł (o 51,7% więcej niż przed rokiem). Na kwotę tę złożyły się głównie przychody z operacji finansowych i wymiany walut (45,2 mld zł, o 76,6% więcej rok wcześniej), przychody odsetkowe (15,2 mld zł, tj. o 16,3% więcej) i prowizje (3,7 mld zł, wzrost o 4,0%). Odsetki z tytułu udzielonych kredytów wyniosły 11,2 mld zł, co po przypisaniu całości wpływów z prowizji działalności kredytowej oznacza 23,0% (30,3% rok wcześniej) przychodów z działalności bankowej.