Europejski Fundusz Społeczny - jak przygotować projekt?

Przeczytaj także: Wnioski o dofinansowanie z Unii: jak skutecznie się przygotować?

Nie bez powodu w moich rozważaniach na temat przygotowania projektu dopiero teraz pojawia się część dotycząca planowania działań w projekcie. Taka kolejność spowodowana jest logiką metody matrycy logicznej, która po analizach interesariuszy, analizie problemu i celu pozwala właściwie określić rezultaty i zaplanować działania. Nie zawsze przy przygotowaniu wniosku ma się wystarczająco dużo czasu na przygotowywanie wszystkich analiz. Nie oszukujmy się: zazwyczaj dokumenty dopracowywane są na ostatnią chwilę, nawet jeśli koncepcja projektu była gotowa wcześniej. Warto jednak przynajmniej stosować właściwą kolejność logiczną, pozwalającą na uniknięcie najczęściej popełnianego błędu, czyli zaczynania od planowania działań w oparciu o dotychczasowe doświadczenia czy potencjał Organizacji. Choć są to czynniki, które mają ogromne znaczenie, nie powinny być jednak wyznacznikiem tego, co znajdzie się w projekcie. Główną determinantą musi być zawsze grupa docelowa, jej potrzeby i problemy, które projektodawca powinien świadomie rozwiązywać.

Ważna specyfika otoczenia

W praktyce ścieżka logiczna przebiega torem od wyboru rodzaju działań, które mają być realizowane, do dopasowywania ich do aktualnie otwieranych konkursów. Cóż, rzeczywistość mocno odbiega od szczytnych założeń EFS. Sytuacja jest do zaakceptowania, o ile projektodawca pochyli się nad wybraną grupą docelową i postara się znaleźć właściwą formę działania. Głównym grzechem projektodawców jest jednak powielanie najpopularniejszej formy działania, czyli szkoleń w odniesieniu do różnorodnych grup docelowych, nie zwracając uwagi na specyficzne uwarunkowania otoczenia.

Duża konkurencja w pozyskiwaniu środków unijnych oraz większe doświadczenie beneficjentów spowodowało wprawdzie, że w stosunku do poprzedniego okresu programowania projekty zyskują coraz większy zakres i nie ograniczają się wyłącznie do szkoleń, nadal jednak szkolenia są najczęściej stosowanym narzędziem, podczas gdy grupy potrzebujące pomocy nie zawsze tylko takiej formy działania oczekują czy potrzebują. Typy projektów zapisane w ,,Szczegółowym opisie priorytetów’’ dają dość dużą swobodę w zakresie działań podejmowanych w projektach – i warto z tej możliwości korzystać. Pamiętając jednak, że na to, jak będzie wyglądał projekt, wpływ mają przede wszystkim zidentyfikowane problemy, a nie dostępne możliwości finansowania, choć te oczywiście trzeba wziąć pod uwagę. Planując zakres wsparcia konieczne jest wzięcie wcześniej pod uwagę analizy interesariuszy, czyli grupy docelowej. To ich problemy i oczekiwania będą determinować zakres podejmowanych działań.

Narzędzia zastosowane w projekcie także powinny odpowiadać specyfice ich otoczenia: inne działania powinny być podejmowane na obszarach wiejskich, a inne w odniesieniu do pracowników przedsiębiorstw w dużych miastach. Każdorazowo w odpowiedni sposób powinna zostać zaplanowana rekrutacja oraz ścieżka uczestnictwa w projekcie. Trzeba pamiętać, że niejednokrotnie do udziału w projekcie uczestników trzeba będzie przekonać, czemu służyć mogą zarówno działania motywacyjne, promocyjne, a czasem także wsparcie psychologiczne. Warto także szukać innowacyjnych metod działania, wykraczających poza szkolenia czy kampanie informacyjne. Do dyspozycji projektodawcy pozostaje cały wachlarz indywidualnych form pomocy, warto wykorzystywać takie narzędzia jak chociażby konkursy, festyny, wycieczki edukacyjne, praktyczne zdobywanie umiejętności, spotkania z ciekawymi ludźmi. Inwencja w zakresie form wsparcia powinna jednak zawsze iść w parze z szacowaniem możliwych do osiągnięcia rezultatów.