Tydzień 39/2009 (21-27.09.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 38/2009 (14-20.09.2009)

• W trakcie szczytu przywódców G20 w Pittsburgu przyjęto, że od dziś grupa ta staje się głównym globalnym forum ekonomicznym. Oznacza to, że zastąpi ona dotychczasowe obrady G8 (tworzyły ją: Wielka Brytania, Kanada, Francja, Niemcy, Włochy, Japonia, Rosja i Stany Zjednoczone).
• Japonia miała w sierpniu tylko 49 mld USD wpływów z eksportu. Japoński eksport do USA spadł o 34,4%, w tym o 30,6% do krajów Azji i o 45,6% na rynki Unii Europejskiej. Liczba sprzedanych w sierpniu samochodów spadła o 50%.
• Korea Płd to czwarta największa gospodarka Azji. Według analityków banku Goldman Sachs gdyby doszło do połączenia z Koreą Płn (tania siła robocza + zasoby naturalne), to w ciągu 30-40 lat mogłaby wyprzedzić gospodarki Japonii i Niemiec.
• Ekonomiści przewidują, że w kończącym się III kw. amerykańska gospodarka urośnie 2-3% (w I kw. spadła aż 6,5%, a w II kw. około 1%). Fed pozostawił stopy procentowe na dotychczasowym poziomie, czyli w przedziale 0-0,25%. Prócz tego Fed dąży do odblokowania akcji kredytowej. W tym celu skupuje od instytucji finansowych obligacje zabezpieczone nieruchomościami (to jest fundusz o wartości 1,45 bln USD). Tak duże strumienie pieniędzy skierowane na rynek grożą szybkim wzrostem inflacji.
• W Pittsburghu zakończył się szczyt przywódców G20, którzy reprezentowali 2/3 populacji i ponad 80% światowego PKB. Rezultatem jest plan na rzecz ochrony miejsc pracy, rozwoju i trwałej odnowy gospodarczej. Mają być wprowadzone nowe reguły dotyczące „badania jakości bankowych aktywów i mechanizmy mające zniechęcać instytucje finansowe do podejmowania nadmiernego ryzyka”.W 2010 roku odbędą się dwa spotkania w takim samym gronie. Przyjęto, że zasady wynagrodzenia w instytucjach finansowych powinny zostać zmienione i ograniczone, a do końca przyszłego roku maja być wypracowane regulacje, które mają np. uzależnić wielkość wynagrodzenia od wyników firmy. Jednak przyjęto, że każdy rząd ma mieć wolną rękę w ustanawianiu przepisów.
• Stopa bezrobocia w USA jest na poziomie 9,7%.
• Według Watson Wyatt w okresie kryzysu finansowego aktywa 300 największych na świecie funduszy emerytalnych skurczyły się w ubiegłym roku o 12,6% ( latach 2003-08 ich aktywa rosły średnio o 9,6% rocznie). Wśród największych światowych funduszy najwięcej w 2008 roku straciły kanadyjskie. Aktywa Ontario Teachers (34,4%) i Canada Pension Plan (30%). Amerykańskie fundusze poradziły sobie lepiej, a najsłabszy AT&T miał 23,8% strat, a New York State Teachers stracił 16,6%.
• Rok temu upadł bank Lehman Brothers, co zainicjowało nowy etap kryzysu finansowego na świecie. Sąd upadłościowy przyjął roszczenia o odszkodowania od wierzycieli (bo upadając, bank zgłosił się po sądową ochronę przed wierzycielami na podstawie specjalnych przepisów, które przewidują długotrwałą likwidację upadłej firmy pod nadzorem sądu). Jako pierwsza pozew o odszkodowanie złożyła firma doradcza PriceWaterhouseCoopers (PWC) domagając się 50 mld USD w imieniu 100 europejskich firm, które korzystały z usług Lehman Bros. na światowych rynkach finansowych i kupowały obligacje tego banku. W opinii ekspertów pełna lista będzie zawierała pozwy o odszkodowania, w sumie na 100 mld USD.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

60 LAT PÓŹNIEJ, CZYLI CHINY ZWYCIĘSKO WYCHODZĄ Z KRYZYSU

Trudno sobie wyobrazić lepszą scenografię na 60-lecie Ludowych Chin. Świat jest przyciśnięty kryzysem, z którego Chińczycy wyszli obronną, a nawet zwycięską ręką. Wszystko wskazuje na to, że zakończą 2009 rok wzrostem gospodarczym na poziomie ok. 9% (przy wzrostach w I kw. - 7,1%, w II kw. - 8,3%). Można docenić drogę, jaką przeszli Chińczycy, jeśli zdamy sobie sprawę z drogi jaką przeszli i z jakiej pozycji startowali, a jeśli do takiej oceny dodać obecną ich pozycję na międzynarodowych rynkach towarów i usług (produkują nowoczesny sprzęt komputerowy, telekomunikacyjny, spacjalistyczną aparaturę kontrolno-pomiarową, ale też samochody, statki, oferują usługi kosmiczne...), jeśli w tej ocenie uwzględnić ich obecną pozycję wojskową wynikającą z posiadanej siły militarnej i to, jaką rolę dziś odgrywają w światowej polityce, to widać co się kryje obecnie za prostym stwierdzeniem, że dzisiejsze Chiny to światowa potęga...

Dzisiejsze Chiny to gigantyczny rynek pracy, który swoją ofertą pokrywa praktyczne wszystkie sektory współczesnej, światowej produkcji. To już teraz największy eksporter i drugi co do wielkości w świecie konsument ropy. To kraj już nie tylko oferujący tanią siłę roboczą, ale także posiadający nowoczesne technologie i coraz bardziej liczące się zaplecze badawczo-rozwojowe, które w Chinach tworzą także czołowe firmy świata.

Ich rosnąca rola jest coraz bardziej widoczna w negocjacjach dot. liberalizacji światowego handlu w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO). Także warto zwrócić uwagę na to, że ostatnio prezydent Chin podczas szczytu klimatycznego Organizacji Narodów Zjednoczonych zobowiązał się do ograniczenia emisji dwutlenku węgla. Dziś, gdy wszyscy leczą rany zadane przez kryzys, Chińczycy wykorzystują sytuację i inwestują w przedsięwzięcia związane z wydobyciem surowców strategicznych, szczególnie w wydobycie surowców energetycznych. Mimo tych wyników zmuszających do uznania, trzeba zdawać sobie sprawę z jeszcze bardzo niskiego poziomu w PKB per capita (poza pierwszą setką krajów) i wysokiego poziomu ubóstwa, mimo olbrzymiego postępu w tym zakresie.

Ten jeszcze nie tak bogaty kraj posiada największe w świecie rezerwy walutowe (ok. 2,13 bln USD, co jest równe ok. 40% PKB) i jest największym wierzycielem Stanów Zjednoczonych.

Teraz wszyscy zajmujący się światową gospodarką wiedząc, jak istotną rolę odgrywają Chiny w kryzysowym świecie zastanawiają się, jaką koncepcję rozwojową przyjmie teraz ten kraj na najbliższe lata. Dzisiejsze prognozy wskazują, że w 2010 roku chińskie PKB wzrośnie o 9,4%. Widząc prognozy przyszłoroczne mówi się, że już wkrótce Chiny będą drugą co do wielkości gospodarką świata... Prognozy mówią, że w tym roku popyt krajowy może wzrosnąć nawet o 11,5%, inwestycje o 14,8%. Przewiduje się, że nie będą już tak szybko wzrastały rezerwy walutowe (spadł eksport i import)...

Eksperci przewidują teraz gigantyczną restrukturyzację w chińskiej gospodarce, ale jest to zadanie na kolejne dekady i jak to pokazali sami Chińczycy, potrafią to robić konsekwentnie z kilkudekadowym horyzontem czasowym. Jest to jednak temat na przyszłe komentarze...