Tydzień 13/2004 (22-28.03.2004)

• Wysokość naszych rezerw walutowych oraz wielkość rezerwy rewaluacyjnej od dłuższego czasu wywołuje dyskusje. Powodem jest wzrost długu publicznego i nieustanne zbliżanie się jego wielkości do poziomu wyznaczanego przez przepisy konstytucyjne. M F zamierza przed terminem wykupić dług z Klubu Paryskiego, chce przekonać do tego NBP i RPP. Polska już trzy lata temu roku wykupiła znaczną część długu zaciągniętego w Brazylii za część jego wartości (MF uzyskało na tę operację pieniądze z NBP). Wydaje się, że ta operacja ma sens, chociaż jej zakres i termin przeprowadzenia jest uzależniony od jej opłacalności, a także wyników konsultacji z partnerami z Komisji Europejskiej.
• Według MF dług Skarbu Państwa wzrósł w styczniu o 4,1% m/m i wynosi 394,49mld zł. Dług krajowy wzrósł o 2,5% do 257,33mld zł, a dług zagraniczny wzrósł o 7,3% do 137,15mld zł.
• Do roku 2008 Polska ma możliwość wykorzystania ponad 11mld euro z unijnych funduszy. Polskie firmy będą potrzebować dofinansowania, by uzupełnić środki niezbędne na wkład własny. Potrzeby te szacuje się na ok.2mld euro.
• W 2003 roku Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości wydała 374 mln zł w ubiegłym roku na wsparcie firm, co stanowi sumę prawie dwa razy większą niż w roku 2002. Pomoc otrzymało 9,6 tys. firm (wobec 4tys. w 2002). Dotacje do inwestycji stanowiły 246 mln zł. Skorzystało z nich ponad dwa tysiące firm.
• MF planuje w II kwartale emisję obligacji dwuletnich za 6,6-7,8 mld zł. Resort określił wstępnie, że w II kwartale wyemituje bony 52-tygodniowe za 12,3-13,6 mld zł oraz 13-tygodniowe za 400 mln zł.
• Powstanie Polska Agencja Promocji Gospodarczej (w miejsce PAIIZ). Będzie ona zajmować się aktywnym poszukiwaniem potencjalnych inwestorów zagranicznych, obsługą przedsiębiorców w zakresie programów wspierania eksportu, współpracą z samorządami, szkoleniami dla przedsiębiorców. PAPG będzie udzielała pomocy publicznej.
• Trwają prace nad stworzeniem narodowej grupy finansowej PZU-PKO BP. Jej powstanie będzie miało bardzo poważny wpływ na sytuację na polskim rynku kapitałowym.
• Węgierski MOL i PKN Orlen podpisały w ubiegłym roku list intencyjny w sprawie fuzji obu spółek. Teraz nic się nie dzieje. Rząd węgierski wprowadził MOL na giełdę. Coraz mniejsze są szanse na planowane połączenie koncernów.
• Orlen naciska na fuzję z Grupą Lotos (Rafineria Gdańska, trzy małe rafinerie z południa Polski oraz Petrobaltic). Lotos ma inną koncepcję. Posiada 500 stacji benzynowych i aby liczyć się na rynku handlu detalicznego grupa chce zwiększyć tę ilość do 650-800. Chce też wejść na giełdę. W ofercie publicznej miałoby zostać sprzedanych nawet 60% akcji spółki, a w rękach państwa pozostałoby 25% akcji (15% ma załoga). Wartość Lotosu jest dziś szacowana na ok. 1,9mld zł. Fuzja tych firm to niekorzystny monopol na rynku polskim, ale wyższa pozycja na rynku europejskim.
• MSP zmienia koncepcję prywatyzacji grupy ośmiu zakładów dystrybucji energii tzw. G-8. Zamierza wprowadzić mniejszościowy pakiet akcji na warszawską giełdę. Wartość całej grupy jest szacowana na ok. 900 mln euro.
• Koncern LNM Holdings - właściciel naszego PHS, w 2002 roku wyprodukował 35 mln ton stali. Zajmował więc drugą pozycję na światowym rynku stali po Arcelorze (Luksemburg), którego produkcja wyniosła 44 mln ton. Jeśli doprowadzi negocjacje na rynku polskim do końca (Polskie Huty Stali i Huta Częstochowa) to w 2004 roku LNM osiągnie pozycję światowego lidera.
• Skarb Państwa zawiąże spółkę akcyjną Polski Holding Farmaceutyczny. W pierwszym etapie stworzą go Polfa Warszawa i Pabianice. Polfa Tarchomin przystąpi do holdingu do końca trzeciego kwartału. Jej początkowy kapitał zakładowy to aport w postaci 18 mln 400 tys. akcji spółki Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne Polfa SA oraz 12 mln 800 tys. akcji spółki Pabianickie Zakłady Farmaceutyczne Polfa S.A. Po restrukturyzacji Polfa Tarchomin dołączy do holdingu, wnosząc do jego kapitału 6 mln 43 tys. (710 akcji).
• Pięć zakładów energetycznych z południowej Polski, utworzy grupę energetyczną. Do grupy należą zakłady energetyczne Częstochowa, Kraków, Tarnów, Będziński ZE oraz Beskidzka Energetyka. Podpisano już plan połączenia spółek, między innymi ustalono parytety wymiany akcji. Nowa, połączona spółka rozpocznie działalność w połowie 2004 roku.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CO SIĘ STANIE NA RYNKU ŻYWNOŚCIOWYM PO WEJŚCIU DO UNII

Im bliżej do daty 1 maja, tym większą obserwuje się nerwowość w kołach politycznych, tak po stronie zwolenników wejścia do Unii, jak i u przeciwników. Rośnie też niepokój w naszym społeczeństwie. Wszyscy zastanawiają się jakie spowoduje to zmiany na naszym rynku, a szczególnie jak ukształtują się ceny towarów pierwszej potrzeby, a zwłaszcza ceny żywności.

Sprawy rolne i produkcja spożywcza zawsze były ważnym problemem gospodarczym, a teraz mogą stać się obszarem nowego sporu politycznego. Zakłady przetwórcze mają spore opóźnienia w dostosowaniu się do norm unijnych, a i ustawa o opodatkowaniu nadzwyczajnych zapasów żywności, której domaga się od nas Unia ma kłopoty w Sejmie. Kraje "15" obawiają się, że po 1 maja zgromadzona w Polsce żywność przepłynie na unijny rynek. Nasze koszty produkcji rolnej są znacznie niższe. Wiedzą o tym handlowcy. To może po 1 maja na jakiś czas zdestabilizować tak rynek "15", jak i polski rynek. Zgodnie z unijnymi regułami proponowana ustawa ma dopuszczać kary za posiadanie zbyt dużych zapasów i przepisy te mają dotyczyć ok. 200 produktów wytwarzanych w Polsce i wyrobów importowanych (np. wołowina, wszystkie zboża, produkty mleczarskie, pieczarki i wyroby, które zawierają przynajmniej 10% cukru. Każda firma, która będzie miała zapasy tych produktów o 10% wyższe niż średnia z ostatnich trzech lat, w myśl ustawy, będzie musiała zapłacić karę.

Nie ma jednak chętnych, którzy przeprowadziliby tę ustawę w Sejmie. Posłowie stwierdzają, że ustawa jest zbyt rygorystyczna, a proponowane przepisy w konsekwencji obniżą kondycję polskich firm. Wszystko wskazuje na to, że ustawa nie przejdzie. Mamy jednak szanse obronić się, bo nie ma też unijnej normy określającej wielkości zapasów, a Komisja Europejska ma ją określić dopiero w październiku.

Jednak odrzucenie tej ustawy grozi nam rozprawą przed unijnym sądem w Luksemburgu. To także niebezpieczeństwo zapłacenia kary za niedostosowanie polskiego prawa do prawa unijnego. Praktyka podczas ostatniego poszerzenia Unii (o Szwecję, Finlandię i Austrię) pokazała, że kontrolą objęto wtedy jedynie kilka kluczowych dla rynku produktów (cukier, a także towary z importu, wobec których Wspólnota stosuje wysokie cła). Poziom zastosowanych kar wynikał wprost z różnicy między starymi i nowymi stawkami celnymi. Teraz Unia zamierza zastosować kary rzędu 100% i więcej, wartości zgromadzonego produktu.

W pierwszych dwóch miesiącach roku inflacja była na stabilnym poziomie 1,6%. Eksperci oceniają, że w marcu utrzyma się na dotychczasowym poziomie, a na koniec roku wyniesie 2,5%-2,6%. Ceny żywności w połowie marca wzrosły o 0,8%, co jest gorszym wynikiem, niż przewidywano (spodziewano się wzrostu o 0,5%), chociaż po wyłączeniu owoców i warzyw żywność w tym okresie zdrożała o 0,6%. W pierwszych 15 dniach marca najsilniej drożały owoce (1,6% m/m) i warzywa (2,1% m/m), a potaniały jaja (o 1,6% m/m). W poprzednich trzech latach w tym samym okresie roku mieliśmy głównie spadki cen.

Co prawda po 1 maja przewiduje się wzrost cen żywności, chociaż od kilku lat zbiory były wysokie, jednak popyt konsumpcyjny jest teraz niski i to powinno wpłynąć na obniżkę skali wzrostu cen. W opinii MF należy spodziewać się wzrostu cen niektórych towarów, jednak nie przełoży się to na znaczący wzrost wskaźnika inflacji. Średnie ceny w Polsce są w wielu grupach asortymentowych o wiele niższe od unijnych, lecz proces zrównania się będzie trwał nawet w kilka lat. W ocenie ekspertów największy impuls inflacyjny (do 1,1%) będzie miał miejsce w pierwszych dwóch latach członkostwa.

Dziś trwają gorączkowe analizy dotyczące rozmiarów zmiany cen. Za kilka tygodni przekonamy się sami jak zmienia się koszty życia w nowych, unijnych warunkach...