Nastroje gospodarcze: wciąż żyjemy nadzieją

Przeczytaj także: Państwa UE: wskaźnik zaufania w 2008 r.

Opublikowany w środę (14.10.2009 r.) wrześniowy indeks zaufania japońskich konsumentów, wyrażający ich oczekiwania w perspektywie 6 kolejnych miesięcy, dotyczące między innymi dochodów, skłonności do zakupów dóbr trwałego użytku, czy sytuacji na rynku pracy, wzrósł do najwyższego poziomu od 23 miesięcy. Charakterystyczny był przy tym spadek wskaźnika dotyczącego skłonności do zakupów przy poprawie ocen dotyczących przewidywanych dochodów. To może być pochodną obecnej trudnej sytuacji konsumentów w Kraju Kwitnącej Wiśni, którzy o przyszłych wydatkach myślą w oparciu o swoje aktualne położenie. Dzień wcześniej poznaliśmy październikowy wskaźnik ZEW, opisujący nastroje niemieckich inwestorów i analityków, który przyniósł 5. z rzędu wzrost indeksu związanego z ocenami obecnej sytuacji, do minus 72,2 pkt z minus 74 pkt we wrześniu i minus 92,8 pkt w maju, kiedy ustanowił dołek. Natomiast indeks oczekiwań spadł do 56 pkt z 57,7 pkt miesiąc wcześniej. W październiku 2008 r. miał minus 63 pkt. Mimo rozbieżnego zachowania obu indeksów utrzymała się bardzo dużą różnica między oczekiwaniami a ocenami bieżącej sytuacji. Poprzednio na takich poziomach, jak w ostatnich miesiącach, była na przełomie 2003/2004 r.

W Polsce też są różnice

W Polsce jedną z miar nastrojów konsumentów jest wskaźnik ufności, obliczany przez Główny Urząd Statystyczny. We wrześniu bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej zwiększył się do minus 19,2%. To poziom o 11,1 pkt proc. wyższy niż w marcu tego roku, kiedy odnotował minimum. Jednocześnie zbliżył się do poziomu ze stycznia tego roku. Natomiast wyprzedzający wskaźnik ufności konsumenckiej, dotyczący oczekiwanych w najbliższych miesiącach tendencji w zakresie konsumpcji indywidualnej, podniósł się do minus 27,9%. Był tym samym o 14,3 pkt proc. wyższy niż w tegorocznym dołku i najwyższy w tym roku.

W rozwiniętych państwach dysproporcje są jeszcze większe niż u nas. Wrześniowe badanie przeprowadzone przez Conference Board wykazało spadek bieżącego indeksu zaufania amerykańskich konsumentów do 22,7 pkt z 25,4 pkt w sierpniu i 21,9 pkt w marcowym dołku. Natomiast indeks oczekiwań konsumentów spadł w minionym miesiącu, ale i tak pozostał znacznie powyżej poziomu z lutego, kiedy ustanowił tegoroczne minimum (27,3 pkt). Ostatnio tak duża dysproporcja między oczekiwaniami i bieżącymi ocenami wystąpiła w 1992 r. Natomiast październikowy indeks nastrojów amerykańskich konsumentów Uniwersytetu Michigan, który poznaliśmy 19.10.2009 r., przyniósł spadek zarówno indeksu oczekiwań, jak i ocen bieżącej sytuacji. Pierwszy obniżył się do 67,6 pkt z 73,5 pkt we wrześniu, drugi – do 72,1 pkt z 73,4 pkt.