Jak ulepszyć model biznesowy firmy?

Przeczytaj także: Jak podejmować trafne decyzje biznesowe?

Wielkość i atrakcyjność samego segmentu może zmniejszyć się w dłuższym okresie

Nawet jeśli potrzeby segmentu i występujące w nim zachowania konkurencyjne nie stanowią problemu, jest możliwe, że wielkość i atrakcyjność samego segmentu może się zmniejszyć w dłuższym okresie.

Henry Ford doszedł do fortuny dzięki masowej produkcji samochodów. Przedsiębiorstwo, które nosi jego nazwisko, jest ciągle aktywne na tym rynku. Jednak segment rynku, na którym działa Ford, nie oferuje już obecnie takiej wartości. Rzeczywista wartość w przemyśle samochodowym obecnie znajduje się w segmencie premium (luksusowych samochodów) – np. Porsche, Audi, BMW – oraz nieprodukcyjnych fazach łańcucha wartości: leasingu, sprzedaży części zamiennych itp.

Zapewnienie ciągłej poprawy

Typowy model biznesowy posiada z reguły trzy fazy. Początkowa faza to wyraźne zróżnicowanie (clear differentiation). Jako nowa koncepcja nie ma wielu naśladowców, a przedsiębiorstwo o nowym modelu biznesowym osiąga zazwyczaj duży udział w rynku. Wzrost zwykle tworzy wartość i staje się głównym czynnikiem wzrostu.

Kiedy wyraźna wyższość (clear superiority), druga faza nowego modelu biznesowego, okazuje się oczywista, pojawiają się jego naśladowcy. Wartość może być tworzona jedynie przez wyraźną wyższość w realizacji celów. W tej fazie kluczem jest konsolidacja i profesjonalizacja.

W końcu następuje trzecia faza, określana mianem standaryzacji (commoditization) – cena staje się jedynym orężem, jaki pozostał przedsiębiorstwu. W większości przypadków (z wyjątkiem producentów o najniższych kosztach) oznacza to, że nie jest to już model biznesowy zapewniający sukces.

Kluczem do tworzenia wartości jest druga faza: większość dobrych modeli biznesowych powoduje pojawienie się wielu naśladowców – tak więc niezwykle ważna będzie zdolność do górowania nad nimi bez uciekania się do stosowania ceny jako broni. Jest to sztuka trudna do osiągnięcia, zwłaszcza że część koniecznej profesjonalizacji przedsiębiorstwa (działalności) może równie dobrze polegać na obniżaniu kosztów.

Prezesi, którzy chcą stawić czoło temu wyzwaniu, mają potrójną rolę w zapewnieniu racjonalności modelu biznesowego w określonym czasie. Muszą oni żądać dowodu, że logika obecnego modelu biznesowego jest w praktyce optymalna oraz działa on obecnie na rzecz tworzenia wartości i działać będzie tak samo w przyszłości.