Problemy finansowe Polaków pogłębił kryzys

Przeczytaj także: Polacy unikają spłaty długów

Na potrzeby kampanii edukacyjnej, Centrum Badań nad Zachowaniami Ekonomicznymi pod przewodnictwem prof. Tomasza Zaleśkiewicza, przeprowadziło badanie dotyczące zachowań Polaków wobec długów. Wynika z niego, że prawie połowa respondentów (45%) odczuwa obecnie większe kłopoty ze spłacaniem kredytu, niż to miało miejsce przed kryzysem gospodarczym. 77% osób twierdzi, że inni ludzie, którzy zaciągnęli w przeszłości pożyczkę, ma teraz problemy z jej terminowym spłacaniem. Jeśli tę drugą odpowiedź potraktować jako projekcyjną (wskazującą pośrednio na opinie respondentów wobec siebie samych), to można przypuszczać, że trudności ze spłacaniem kredytów może mieć nawet więcej niż 50% badanych osób.

Nasilanie się trudności ze spłatą pożyczki może się stać poważniejszym problemem społecznym, gdyż około połowa respondentów (49%) przyznała, że jeszcze przed kryzysem zaciągnęła jakiś kredyt, a prawie co trzecia osoba (27%) odpowiedziała, że zaciągnęła pożyczkę już w trakcie kryzysu gospodarczego (przy czym 20% osób z tej grupy zaciągnęło więcej niż jedną pożyczkę).

26% respondentów ma trudności ze spłatą zadłużenia i w większości (56%) nie potrafi się z tymi trudnościami uporać. Wyniki badania pokazują jednak, że spora grupa osób podejmuje działania, aby móc spłacać kredyt bez kłopotów. Te działania polegają na wzmożonym oszczędzaniu, poszukiwaniu nowych źródeł przychodów, podejmowaniu próby zmiany warunków umowy kredytowej. Respondenci wydają się też dość optymistyczni, jeśli chodzi o negocjowanie z bankiem w sytuacji odczuwanych trudności ze spłacaniem rat kredytowych. Jest to wyraźny sygnał dla instytucji finansowych, aby podjąć działania zmierzające do zachęcenia osób zadłużonych do większej aktywności w zakresie pokonywania problemów finansowych.

Jeśli chodzi o zadłużenie na kartach kredytowych, to większość osób deklaruje brak kłopotów z terminowym dokonywaniem spłat. Jeden z wyników wydaje się jednak bardzo niepokojący. Spośród tych respondentów, którzy przyznają się do trudności z terminowym spłacaniem zadłużenia na karcie kredytowej, co trzecia osoba liczy na to, że kłopoty rozwiążą się same. Jest to ewidentny przejaw nierealistycznego optymizmu.

„Prawie 50% Polaków żyje na kredyt, a połowa z nich już teraz deklaruje zaległości w spłatach zadłużenia. Osoby mające problem z terminowym regulowaniem należności, negatywnie oceniają szansę na poprawę tej sytuacji. W przypadku zadłużenia na kartach kredytowych, co trzecia osoba twierdzi, że nie podejmuje żadnych aktywnych działań, aby sobie poradzić z tym problemem i czeka aż sytuacja sama się unormuje” – mówi prof. Tomasz Zaleśkiewicz.

Celem akcji „Nasze Długi” jest wywołanie społecznej dyskusji na temat problemu zadłużania społeczeństwa, a także edukacja Polaków w zakresie zarządzania finansami osobistymi. Jakość merytoryczną prowadzonych działań zapewnia patronat merytoryczny, jaki objęły instytucje zaangażowane w edukację rynku w zakresie finansów osobistych. Swoją wiedzą oraz autorytetem akcję zgodzili się wesprzeć Konferencja Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce, Stowarzyszenie Konsumentów Polskich, portal Bankier.pl, oraz Centrum Badań nad Zachowaniami Ekonomicznymi. Możliwości rozwiązywania problemu długów przedstawiła firma windykacyjna KRUK S.A., pomysłodawca i organizator kampanii „Nasze długi”.

Główną platformą komunikacji oraz kompendium wiedzy na temat sposobów radzenia sobie z zadłużeniem będzie strona www.Naszedlugi.pl, pierwszy w polskim Internecie serwis przygotowany z myślą o dłużnikach. Serwis zawiera porady dla osób mających trudności ze spłatą zobowiązań finansowych, daje również możliwość kontaktu z ekspertem oraz wymiany doświadczeń na forum.

Dla podtrzymania wśród społeczeństwa świadomości problemu zadłużania się, 17 listopada 2009 r. będzie w Polsce po raz pierwszy obchodzony „Dzień bez Długów”. Idea tego dnia polega na oddawaniu nawet najmniejszych kwot, nie kupowaniu „na zeszyt” oraz nie zadłużaniu się.

"W sferze werbalnej przeciętny dłużnik w Polsce jest osobą bezwzględnie etyczną i wymagającą takiej postawy od innych. W konkretnych przypadkach zobowiązań nie jest już tak bezkompromisowy. Co więcej dopuszcza tzw. drobne nieuczciwości życia codziennego, np. uzyskanie kredytu bez podawania pełnych danych, czy ukrywanie dochodów, by uciec przed odpowiedzialnością za wcześniej zaciągnięte zobowiązania. Tak samo jak nadmierny apetyt na ryzyko, zyski, dochody po obu stronach gry rynkowej, przyczyniły się do głębokości dzisiejszego kryzysu na świecie, tak dziś potrzeba nam budowania kultury finansowej po obu stronach rynku: popytu i podaży. Także w Polsce" – mówi Andrzej Roter, Dyrektor Zarządzający Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce.

Informacje o badaniu
Badanie przeprowadzono w dniach 23-27 października 2009 roku na próbie 520 osób (49% kobiet) w wieku od 18 do 65 lat. Jest to próba reprezentatywna dla pełnoletnich użytkowników Internetu. Badanie przeprowadzono za pomocą mailingu. Celem badania było poznanie opinii, postaw i zachowań respondentów wobec zaciągania kredytów.