Tydzień 45/2009 (02-08.11.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 44/2009 (26.10-01.11.2009)

• Europejski Bank Centralny, jak i Bank Anglii pozostawiły stopy procentowe bez zmian. Obecnie główna stopa EBC wynosi tylko 1%, a w przypadku Banku Anglii jest to 0,5%. Banki centralne w ciągu ostatniego roku gwałtownie obniżyły stopy procentowe, by skutecznie walczyć z recesją.
• Według najnowszych prognoz KE stopa bezrobocia w UE wzrośnie z 9,1% w tym roku do 10,3% w przyszłym. Dopiero w 2011 roku spadnie do 10,2%.
• Według Eurostat-u we wrześniu w całej Unii Europejskiej sprzedaż detaliczna była o 2,5% r/r niższa niż rok wcześniej i o 0,4% niższa niż w sierpniu. W strefie euro spadek ten wyniósł odpowiednio 3,6% i 0,7%. W krajach bałtyckich sprzedaż detaliczna jest o 20-30% niższa niż jeszcze we wrześniu 2008 r. (na Łotwie spadek ten wyniósł nawet 30,9%). W Rumunii wyniósł on (-12,7%) a w Słowenii (-17,8%). We wrześniu sprzedaż detaliczna w Polsce wzrosła w skali roku o 5,4% r/r, w Austrii o 3,1%, w Szwecji o 1,5% i w Wielkiej Brytanii o 1,3%.
• Według KE polska gospodarka powinna wrosnąć w 2010 r. o 1,8%, a w 2011 - o 3,2%, a stopa bezrobocia w naszym kraju wzrośnie od 8,4% w 2009 r. do 9,9% w 2010 r. oraz do 10% w 2010 r. Unijna prognoza mówi też o wzroście długu publicznego w Polsce do 51,7% PKB w 2009 roku i do 57% w roku przyszłym, a jeśli rząd Polski nie zmieni polityki budżetowej, dług publiczny wyniesie 61,3% w 2011 r.
• Szwecja i Finlandia poinformowały, że zgodzą się, aby Gazociąg Nord Streem został położony na dnie Bałtyku przez ich wody. Gazociąg (dwie rury) mają dostarczać rosyjski gaz do niemieckiego miasta Lubmin (k. Szczecina), omijając przez Bałtyk Polskę oraz inne państwa UE w Europie Środkowej. Decyzję skrytykowali premierzy republik nadbałtyckich, Litwy, Łotwy i Estonii.
• Deutsche Telekom i France Telecom podpisały umowę o połączeniu swoich brytyjskich spółek. W nowej spółce DT i FT będą miały po 50% udziałów. Ich dotychczasowe marki komórkowe - T-Mobile i Orange - będą przez najbliższe 18 miesięcy zachowane. Po tym okresie ma zostać podjęta decyzja o ewentualnym ujednoliceniu wizerunku nowego operatora. We wspólnej sieci znalazłoby się 28,4 mln klientów, a więc 37% brytyjskiego rynku komórkowego. Na brytyjskim rynku są jeszcze obecne należąca do hiszpańskiej Telefoniki sieć O2 (ma 27% rynku) oraz Vodafone (25% rynku).
• Premie za likwidację starego samochodu (zakupionego ponad 10 lat temu) i zakup nowego spowodowały, że w październiku Niemcy kupili więcej aut o 25%, Francuzi o 20%, a Hiszpanie o 25% aut (licząc r/r). Brytyjczycy dostają od rządu 2,3 tys euro, a dodatkowo brytyjski rząd obniżył z 17,5 do 15 % stawkę podatku VAT. Spowodowało to, że w październiku sprzedaż zrosła o 32% r/r.
• GM zrezygnował ze sprzedaży Opla i ogłosił, że na sanację swoich europejskich fabryk potrzebuje tylko 3 mld euro, a załogę tych fabryk zredukuje o 10 tys. pracowników.
• Ukraina zapłaciła Gazpromowi 500 mln USD za październikowy import gazu z pieniędzy od MFW (groziło to kolejnym kryzysem w przesyle gazu ukraińskimi rurociągami).
• W Kaliningradzie ma powstać duża elektrownia atomowa o mocy 2300 MW i aż dwie trzecie produkowanego przez tę siłownię (nazwaną Bałtycką) mocy przeznaczone będzie na eksport (Niemcy i republiki nadbałtyckie). Udziałowcami jej w 51% będzie rosyjska państwowa spółka Inter RAO, 49% akcji - inwestorzy z Zachodu (prawdopodobnie (hiszpańska Iberdrola i włoski Enel).
• Royal Bank of Scotland pomimo dużego wsparcia od brytyjskiego rządu, miał w III kw. stratę netto 3 mld USD.
• W trakcie rozmów ustalono, że gazociąg, którym przez Polskę płynie gaz do Niemiec będzie wspólną własnością PGNiG i Gazpromu (50/50)

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GOSPODARKA POLSKA W OCENIE KOMISJI EUROPEJSKIEJ. PROGNOZY NA KOLEJNE LATA.

Mówiąc o unijnej gospodarce polscy komentatorzy najczęściej zaczynają od przypominania, że Polska w czasie obecnego kryzysu jako jedyny kraj unijny nie wpadła w recesję i także jako jedyni zakończymy ten rok wzrostem PKB.

Według KE Polska będzie miała w tym roku wzrost gospodarczy w wysokości 1,2% i będzie jedynym krajem w Europie, który uniknie recesji i zakończy ten rok na plusie. Jej zdaniem polska gospodarka w 2010 r. ma wzrosnąć o 1,8%, a w 2011 - o 3,2%. Unijna prognoza wskazuje na wzrost długu publicznego w Polsce w kolejnych latach (w tym roku ma on wynieść 51,7% PKB, a w przyszłym roku sięgnie on 57% PKB). Według KE tegoroczny deficyt finansów publicznych wyniesie 6,4% PKB, a w przyszłym roku wzrośnie on do 7,5%. W ubiegłym roku deficyt finansów publicznych w Polsce wyniósł 3,6% i nasz kraj od połowy tego roku jest objęty procedurą nadmiernego deficytu (wszczyna się ją, gdy deficyt finansów publicznych wynosi powyżej wymaganego w traktacie z Maastricht limitu 3%). Małe jest prawdopodobieństwo, aby w 2012 roku udało się obniżyć deficyt budżetowy poniżej 3%. Bruksela wskazuje też na poważne konsekwencje niebezpieczeństwa wzrostu długu publicznego w 2011 roku do 61,3%, jeśli nie zostaną podjęte kroki zmieniające dotychczasową politykę.

Komisja Europejska przewiduje wzrost polskiego bezrobocia. Jej zdaniem bezrobocie liczone wg metodologii Eurostat-u (jest inne niż w GUS) w 2009 roku wyniesie 8,4% (wg GUS - 10,9%), w 2010 roku wzrośnie do 9,9%, a w 2011 przekroczy 10%

Mówiąc o polskiej gospodarce warto spojrzeć nieco szerzej na europejską gospodarkę. W opinii Brukseli w 2011 roku wszystkie unijne kraje powrócą na ścieżkę stabilnego wzrostu, a ich głównym problemem będzie nadmierny deficyt finansów publicznych, co stawia pod znakiem zapytania ich wejście kolejnych kilku krajów do strefy euro (dotyczy to także Polski).

Komisja Europejska ogłosiła też prognozy gospodarcze dla całej Unii. Jej zdaniem recesja w UE zakończyła się w trzecim kwartale 2009 r. i mamy też już obecnie ożywienie gospodarcze. Jednak tempo jego wzrostu silnie zależy od tempa wzrostu eksportu poza Unię, a nie przewiduje się go na zbyt wysokim poziomie. Stąd KE prognozuje wzrost gospodarczy w całej Unii w 2010 roku na poziomie 0,7% (jej zdaniem w tym roku gospodarka UE ma spaść o 4,1%). W 2011 r. gospodarka UE wzrośnie o 1,6 %, a PKB strefy euro wzrośnie o 1,5%.

Niekorzystnie rozwijać się będzie sytuacja na europejskim rynku pracy. W przyszłym roku stopa bezrobocia w strefie euro wzrośnie z obecnie 9,5% do 10,7% i w 2011 - do 10,9%. W całej UE bezrobocie w tym roku wyniesie 9,1%, w przyszłym roku wzrośnie do 10,3%, a spadnie dopiero w 2011 r. do 10,2 proc.

Komisja Europejska zwraca uwagę na niebezpieczną sytuację w republikach nadbałtyckich, które ożywienie gospodarcze odczują dopiero w 2011 roku. Obecnie sytuacja gospodarcza w tych krajach jest zła. I tak w tym roku według KE:

• na Litwie PKB skurczy się o 18,1%, w 2010 spadek gospodarki wyniesie 3,9% i dopiero w 2011 odnotuje ona wzrost na poziomie 2,5%.
• łotewska gospodarka skurczy się o 18%, w przyszłym roku spadek wyniesie 4%, a w 2011 wzrost gospodarczy będzie na poziomie 2%.
• w Estonii spadek PKB wyniesie 13,7%, lecz już w przyszłym roku KE prognozuje minimalny spadek na poziomie 0,1%, natomiast w kolejnym roku wzrost PKB w wysokości 4,2%.