Wyniki TFI i funduszy inwestycyjnych I-VI 2009

Przeczytaj także: Wyniki TFI i funduszy inwestycyjnych 2008

W dniu 30 czerwca 2009 r. aktywa netto funduszy inwestycyjnych ukształtowały się na poziomie 80 904,7 mln zł, tj. o 3,7% wyższym niż w dniu 31 grudnia 2008 r., ale o 17,8% niższym w porównaniu ze stanem sprzed roku. Na ich wartość negatywnie wpłynął silny spadek aktywów netto funduszy inwestycyjnych otwartych w drugiej połowie 2008 r. (z 69 598,5 mln zł do 46 250,6 mln zł, tj. o 29,7%). Spadku tego nie zrównoważył wzrost aktywów netto do 48 954,4 mln zł (o 5,8%) odnotowany w pierwszej połowie br. Aktywa netto specjalistycznych funduszy otwartych w kwocie 16 783 mln zł miały na koniec czerwca 2009 r. wartość zbliżoną do kwoty wykazanej w bilansie sprzed roku (16 722,0 mln zł), lecz były mniejsze(o 5,2% ) niż w bilansie zamykającym 2008 r. Aktywa netto funduszy inwestycyjnych zamkniętych wzrosły z 12 050,6 mln zł w końcu czerwca 2008 r. do 14 081,1 mln zł w końcu grudnia minionego roku; na koniec czerwca br. wyniosły one 15 167,3 mln zł.

W analizowanym okresie kapitał i zakumulowany wynik z operacji funduszy inwestycyjnych wyniósł 80 904,7 mln zł (wzrósł o 3,7% w stosunku do 31 grudnia 2008 r., lecz był o 11,5% niższy w porównaniu ze stanem na 30 czerwca 2008 r.). Otwarte fundusze inwestycyjne wykazały w tej pozycji kwotę 48 954,4 mln zł (o 5,8% wyższą niż na koniec ub. roku, a o 29,7% niższą w relacji do stanu na koniec czerwca 2008 r.). W bilansach inwestycyjnych funduszy zamkniętych kapitał i zakumulowany wynik z operacji wyniósł 15 167,3 mln zł (o 7,7% więcej niż na koniec 2008 r., o 25,9% więcej niż przed rokiem). W przypadku specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych kapitał i zakumulowany wynik z operacji były w końcu czerwca br. na poziomie sprzed roku, jednak kwota wykazana w bilansie na 30 czerwca 2009 r. – 16 782,0 mln zł – była niższa (o 5,2%) od wykazanej w bilansie na 31 grudnia 2008 r.

Po załamaniu koniunktury w II połowie ub.r. stan lokat funduszy inwestycyjnych obniżył się z 90 078,6 mln zł w końcu czerwca 2008 r. do 77 668,2 mln zł w końcu grudnia ub. roku, jednak do 30 czerwca 2009 r. wartość lokat wzrosła do 80 075,0 mln zł (o 3,1% w porównaniu z bilansem zamknięcia 2008 r.). W ciągu pierwszych sześciu miesięcy br., w stosunku do stanu na 30 czerwca 2008 r., udział otwartych i zamkniętych funduszy inwestycyjnych zwiększył się (odpowiednio do 61,9%, tj. o 0,9 pkt proc. i do 17,7%, tj. o 4,9 pkt proc.), kosztem zmniejszenia udziału funduszy specjalistycznych. Zmiany strategii inwestycyjnej były najbardziej widoczne w próbach odbudowy portfela akcji oraz zwiększonych zakupów tytułów uczestnictwa emitowanych przez instytucje wspólnego inwestowania o statusie nierezydenta, gdzie zaobserwowano na koniec czerwca 2009 r. wzrost zaangażowania w stosunku do stanu na koniec grudnia 2008 r. o 28,5%. W strukturze rodzajowej lokat inwestycyjnych funduszy otwartych nie nastąpiły duże zmiany w stosunku do struktury ukształtowanej na koniec 2008 r.; wzrósł nieco udział akcji (z 40,3% do 40,9%) przy zmniejszeniu zaangażowania w obligacje (z 52,9% do 44,5%). W grupie otwartych inwestycyjnych funduszy specjalistycznych, udział akcji obniżył się (z 32,7% do 29,4%), spadł również udział obligacji (z 52,7% do 47,3%), przy wzroście udziału tytułów uczestnictwa emitowanych przez posiadające siedziby zagranicą instytucje wspólnego inwestowania (z 8,7% do 10,9%), zwiększeniu udziału depozytów (z 0,6% do 2,1%) oraz wartości jednostek uczestnictwa (z 3,1% do 3,6%). W portfelu zamkniętych funduszy inwestycyjnych zwiększył się udział akcji (z 48,7% do 54,2%), przy czym zmniejszyły się nieznacznie udziały prawie wszystkich pozostałych instrumentów finansowych.

Niekorzystne uwarunkowania zewnętrzne negatywnie wpłynęły na wartość sumy bilansowej towarzystw funduszy inwestycyjnych. Na koniec czerwca 2009 r. aktywa towarzystw funduszy inwestycyjnych wyniosły 1 152,3 mln zł (o 26,1% mniej niż w bilansie zamknięcia 2008 r., o ok. 42% mniej niż przed rokiem). W strukturze aktywów wyraźnie dominowały aktywa obrotowe, lecz wartość tej pozycji spadła w ciągu roku o ok. 46,5%, a więc nieco więcej niż spadek aktywów ogółem, złagodzony podniesieniem wartości aktywów trwałych (o 57,9%). W rezultacie udział aktywów obrotowych w bilansie TFI obniżył się z 95,6% w końcu czerwca 2008 r. do 91,5% w końcu grudnia ub. roku. Tendencja spadkowa wartości aktywów obrotowych i ich udziału w sumie bilansowej utrwaliła się w pierwszej połowie br; na koniec czerwca 2009 r. aktywa obrotowe w kwocie 1 014,0 mln zł stanowiły 88,0% aktywów ogółem. Na wartość aktywów obrotowych najsilniej oddziaływał spadek aktywów finansowych, generowany przez systematycznie obniżającą się wartość środków pieniężnych i innych aktywów pieniężnych (odpowiednio z 1 091,4 mln zł do 654,7 mln zł i 438,8 mln zł, łącznie w ciągu roku spadek o 59,8%). Wartość pasywów towarzystw funduszy inwestycyjnych kształtowała się w znacznej mierze pod wpływem spadku wartości kapitałów własnych (z 1 116,2 mln zł w połowie minionego roku do 937,4 mln zł w połowie roku bieżącego), na co głównie oddziaływała malejąca kwota wyniku finansowego netto w okresie obrotowym. Jeszcze bardziej w analizowanym okresie spadły zobowiązania ogółem (do 129 mln zł o tj. o ok. 83% w ciągu roku).

W pierwszej połowie br. przychody z działalności operacyjnej towarzystw funduszy inwestycyjnych wyniosły 804 mln zł (o 49,5% mniej niż przed rokiem), przy zmniejszeniu o połowę wynagrodzeń za zarządzanie (do 773 mln zł) i w tej samej proporcji – wpływów z opłaty manipulacyjnej (do 27 mln zł). Koszty działalności operacyjnej TFI obniżyły się z 1 179 mln zł do 642 mln zł (o 45,5%), przede wszystkim na skutek ograniczenia kosztów usług obcych do 382 mln zł (o 47,6%). Wynik finansowy brutto (uwzględniający saldo przychodów i kosztów finansowych) pod koniec czerwca br. ukształtował się na poziomie 210,4 mln zł (spadek o 56,5% w porównaniu z poziomem sprzed roku). Na wynik finansowy netto w wysokości 170,7 mln zł, osiągnięty w I półroczu 2009 r., złożyły się zyski 27 towarzystw funduszy inwestycyjnych w łącznej kwocie 179,2 mln zł, pomniejszone o 8,5 mln zł strat 15 TFI.