Tydzień 47/2009 (16-22.11.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 46/2009 (09-15.11.2009)

• Od wielu lat są eksperci, którzy przewidują rychły kryzys w chińskiej gospodarce i załamanie się jej dynamicznego wzrostu, niemożliwego do osiągnięcia przez inne kraje. Obecnie sugerują oni, że zagrożeniem dla Chin są dwucyfrowe bezrobocie i rekordowo niskie stopy procentowe w USA i to, że ta sytuacja nie zmieni się przynajmniej przez najbliższe czasu. Oznacza to, że zagrożenie widzą oni w bańce eksportowej, którą Chiny same wytworzyły. Obawy o możliwość powstawania w Azji baniek eksportowych podzielają inne organizacje, m.in. OECD. W październiku nadwyżka eksportu w bilansie handlowym Chin wzrosła dwukrotnie licząc m/m i wyniosła 24 mld USD.
• W III kwartale PKB Chin wzrosło o 8,9%. To kolejne potwierdzenie dla rządowej tezy, że w obecnym, kryzysowym roku wzrost gospodarczy wyniesie 8% r/r (w I kw. chińska gospodarka wzrosła tylko o 6,1%, a w II kw. wzrost gospodarczy wyniósł 7,9%, a w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy tego roku gospodarka wzrosła o 7,7% r/r.
• Japońska gospodarka wzrosła w trzecim kwartale 4,8% r/r i o 1,2% kw/kw. Wzrósł eksport netto i wydatki konsumentów. To skutek stymulacji gospodarki przy pomocy pakietów fiskalnych i takim działaniom jak dotowanie zakupu nowych samochodów połączonego ze złomowaniem starego. Także są wyraźne oznaki wzrostu inwestycji japońskich firm (po raz pierwszy od sześciu kwartałów osiągnęły dodatni wskaźnik). Duży wpływ na japońską gospodarkę ma dobra koniunktura na chińskim rynku.
• Szef instytucji nadzorującej chiński system bankowy wyraził opinię, że „słabość dolara i niskie stopy procentowe w Stanach Zjednoczonych prowadzą na całym świecie do spekulacji inwestorów, w wyniku których rosną bańki cen aktywów”. Dodał, że „amerykańska polityka stwarza światowe zagrożenie dla wyjścia z kryzysu”.
• Według OECD w 2009 roku PKB Stanów Zjednoczonych obniży się o 2,5%, a w 2010 wzrośnie o 2,5% oraz w 2011 o 2,8%. Stopa bezrobocia ma sięgnąć w tym roku 9,9%, w przyszłym roku spadnie do 9,1%.
• Według najnowszej prognozy MFW chińska gospodarka urośnie w tym roku o 7,5%, a w przyszłym o 8,5%. To rezultat rządowego pakietu stymulującego gospodarkę w wysokości 586 mld USD oraz rekordowego poziomu nowych kredytów (1,1 bln USD). Skończył się 10-miesięczny okres spowolnienia w eksporcie.
• Ogłoszono, że amerykańska gospodarka wyszła z recesji (wzrost w III kw. wyniósł 3,5%). Jednak w ostatnim wywiadzie dla telewizji Fox News prezydent USA Barack Obama ostrzegł m.in., że „rosnący w USA deficyt budżetu i związany z nim wzrost długu publicznego może doprowadzić do ponownej recesji”.
• Po trzech kwartałach dolarowe rezerwy Chin przekroczyły 2,27 bln USD.
• Pekin oficjalnie wyraził krytykę dotyczącą amerykańskich kroków protekcjonistycznych w stosunku do chińskich towarów (ostatnio USA wprowadziły w związku z bardzo niskim kursem juana cła importowe, między innymi na chińskie opony i stal) i odrzuciły amerykańską tezę, że brak światowej równowagi handlowej spowodowany jest między innymi sztywnym kursem juana.
• Już w 2007 roku USA i Korea Płd. podpisały umowę o wolnym handlu, jednak do tej pory nie została ona ratyfikowana. Obecnie Stany Zjednoczone naciskają na rząd w Seulu, aby zapewnił m.in. szerszy dostęp amerykańskim firmom samochodowym do koreańskiego rynku.
• Najnowsze dane z amerykańskiego rynku nieruchomości wskazują, że o 10,6% spadła liczba nowych budów i nastąpił spadek o 4% liczby pozwoleń na budowę. Rośnie też inflacja w wyniku zasilenia gospodarki olbrzymimi środkami pieniężnymi bez pokrycia. W rezultacie ceny złota wzrosły do 1150 USD/uncję.
• Chiny będą odbierać 20% eksportu ropy z Kazachstanu. Zainwestowały też w pola naftowe w Sudanie. Pożyczyły też 25 mld USD dla Rosnieftu i Transnieftu w zamian za dostawy 300 tys. baryłek dziennie przez najbliższe 20 lat. Zainwestowały też w przemyśle wydobywczym Angoli i Nigerii, a także w brazylijski Petrobras. Razem z BP, jako pierwsze zagraniczne konsorcjum od 30 lat uzyskali prawo do zagospodarowania złoża Rumaila w Iraku i podniesienia wydobycia z 1 mln baryłek dziennie do 3 mln.
• W III kwartale General Motors zanotował stratę rzędu 1,15 mld USD. Jednak GM poinformował, że zgromadził 3,3 mld USD w gotówce i chce zacząć spłacić pierwsze raty z rządowej pożyczki. W pierwszej kolejności chce spłacić rządowi 6,7 mld USD z wartego 49,9 mld pakietu pomocowego, który firma otrzymała, by uniknąć upadku.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ŚWIATOWE MITY ORAZ ICH UPADEK.

Niekiedy mam wrażenie, że sukces jest światu potrzebny tak, jak powietrze, czy woda. Gdy tego sukcesu brak, to poczucie nawet krótkotrwałego sukcesu tworzymy sami i w tej ułudzie staramy się jakiś czas żyć. Najczęściej kończy się to twardym lądowaniem, czego spektakularnym przykładem jest globalny kryzys w ostatnich dwóch latach. W tym trudnym okresie upadły też mity dotyczące czołowych gospodarek świata, a w tym przede wszystkim zaufanie do stabilności i zdrowych mechanizmów gospodarki kapitalistycznej. Dziś też nieco inaczej (chyba z większą ostrożnością) spoglądamy na ukazywany nam przez polityków, ale też przez ekspertów stan obecny i perspektywy gospodarki naszego kraju, a także gospodarki amerykańskiej, unijnej czy też japońskiej, które były dotąd traktowane jako kręgosłup globalnej gospodarki i gwarant jej bezpieczeństwa.

Ostatnie tygodnie dały nam kolejny przykład upadku takich sztucznych mitów. Jak wiadomo rządy czołowych gospodarczo krajów świata wtłoczyły w gospodarkę gigantyczne sumy pieniędzy, które dały napęd kryzysowej gospodarce. Obecnie politycy tryumfalnie ogłaszają koniec recesji, mało troszcząc się o to, czy światowa gospodarka „zaskoczy” i czy będzie w stanie już bez „kroplówki” podążać w swoim rozwoju, skutecznie wychodząc z recesji. Nie uwzględniają w swoich wystąpieniach konsekwencji zastosowanej terapii. A przecież, gdyby to było takie proste, to od lat do paleniska światowej gospodarki dokładalibyśmy amerykańskie papiery (a także papiery innych krajów). Jednak to rodzi swoje skutki i o tym także trzeba wiedzieć. A obecny sukces też nie jest tak absolutnie pewny, o czym mówią najnowsze dane z amerykańskiego rynku nieruchomości, które wskazują, że w poprzednim miesiącu o 10,6% spadła liczba nowych budów i był spadek o 4% liczby pozwoleń na budowę. Rośnie też inflacja, co jest skutkiem zasilenia gospodarki olbrzymimi środkami pieniężnymi bez pokrycia. Spada także zaufanie do amerykańskiej waluty, w rezultacie czego ceny złota nieustannie wzrastają (przekroczyły już poziom 1150 USD/uncję).

Pamiętamy euforię po ogłoszeniu przez amerykańskiego prezydenta, że gospodarka USA wyszła z recesji (wzrost w III kw. wyniósł 3,5%). Jednak w ostatnim wywiadzie dla telewizji Fox News prezydent USA Barack Obama ostrzegł m.in., że „rosnący w USA deficyt budżetu i związany z nim wzrost długu publicznego może doprowadzić do ponownej recesji”. Tę wypowiedź także trzeba zapamiętać...