Tydzień 50/2009 (07-13.12.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 49/2009 (30.11-06.12.2009)

• W opinii Białego domu USA uniknęły rozpadu rynku finansowego i depresji gospodarczej, natomiast obecnie należy tworzyć miejsca pracy. Powstaną więc nowe linie kredytowe dla małego i średniego biznesu (tworzy on 65% miejsc pracy). Rząd zamierza obniżyć podatki i zawiesić na rok podatek od zysków kapitałowych małych firm. Zamierza też przeznaczyć duże sumy na w infrastrukturę, głównie drogową. Za pomocą dopłat lub zwolnień podatkowych - w ocieplenie i zmniejszenie zużycia energii przez amerykańskie gospodarstwa domowe.
• Japonia uruchamia kolejny program stymulowania rozwoju gospodarki. W pierwszym etapie rządowe wydatki wyniosą 81 mld USD, a w sumie ma on być wart przynajmniej 274 mld USD. Wydatki ogłoszone w pakiecie mają stanowić ok. 1,5% rocznego PKB Japonii. Ma on wzmocnić wzrost gospodarczy, polepszyć sytuację na rynku pracy i zdławić deflację. Będą w nim też bezpośrednie wydatki i gwarancje kredytowe oraz rządowe dopłaty dla energo- i paliwooszczędnych samochodów i sprzętu domowego.
• Według laureata nagrody Nobla, Paula Krugmana Bank centralny USA powinien dokonać zakupu aktywów za kolejne 2 bln USD w celu redukcji stopy bezrobocia. Jego zdaniem może to „znacznie przyspieszyć wzrost gospodarczy, przy jednoczesnym znikomym negatywnym oddziaływaniu". W jego ocenie w ciągu najbliższych 5 lat powinno się stworzyć około 18 mln miejsc pracy w USA, czyli około 300 tys. miesięcznie, w celu przywrócenia pełnego zatrudnienia w gospodarce.
• Program pomocy dla amerykańskich banków TARP będzie kosztował 200 mld USD mniej niż się spodziewano, więc Biały Dom postanowił, że zaoszczędzone pieniądze zostaną przeznaczone przede wszystkim na walkę z bezrobociem (wynosi ono dziś 10,2%). Rząd zapowiedział też zwiększenie inwestycji w infrastrukturę i renowację segmentu energetycznego. Do końca swojej kadencji (czyli do 2013 roku) prezydent obiecał zmniejszyć deficyt budżetowy o połowę.
• Japońska gospodarka ożywiła się w III kwartale 2009 roku, osiągając po kilku kwartałach wzrost gospodarczy (1,3% r/r) oraz zmniejszając bezrobocie do 5,1% w październiku, z 5,3% we wrześniu. Jednak w Japonii wciąż spadają ceny i utrzymuje się deflacja, a rosnący kurs jena wobec dolara (najwyższy od 14 lat) zagraża japońskiemu eksportowi. To może spowolnić wzrost gospodarczy osiągnięty w wyniku realizacji poprzedniego programu stymulacyjnego.
• Umowa zawarta przez Rosję z Indiami przewiduje budowę czterech bloków w elektrowni atomowej Kudankulam na południu Indii, gdzie są już dwa pierwsze rosyjskie reaktory. Trwają negocjacje dot. budowy kolejnych reaktorów (ok. 6). W sumie współpraca z Rosją ma dotyczyć budowy nawet 20 nowych reaktorów. Zawarto też kontrakty na dostawę do Indii rosyjskiego uzbrojenia.
• Według federalnego regulatora - Federal Deposit Insurance Corporation w USA upadło 6 kolejnych banków, a od początku roku w USA upadło już 130 banków.
• Po wycofaniu się GM z Suzuki, opuszczone miejsce ma zająć VW. Zawarta umowa o partnerstwie mówi, że za 1,72 mld euro VW kupi 19,9% akcji Suzuki, a japoński koncern za połowę tej kwoty kupi akcje niemieckiego koncernu. W ten sposób VW ma szansę stać się największym koncernem motoryzacyjnym w świecie. Łącznie obie firmy sprzedają dziś 8,6 mln aut rocznie, a Toyota - 7,5 mln sztuk.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

JAKIE REZULTATY PRZYNIESIE OBECNY KLIMATYCZNY SZCZYT W KOPENHADZE ?

Trwa światowy szczyt w sprawach klimatycznych. Jego celem jest zakończenie międzynarodowych negocjacji w sprawie zatrzymania negatywnych procesów zmian w klimacie, których przyczyną jest ludzka działalność. Prowadzone od dłuższego czasu rozmowy, według założeń powinny doprowadzić do podpisania dokumentu, który zastąpi tracący swoją aktualność protokół z Kioto. Taki program działań kosztuje, więc jego podstawą winny być zobowiązania krajowe (w tym także wydatki poszczególnych państw na krajowe zdania w tym zakresie), ale też deklaracje bogatych państw pozwalające stworzyć fundusz będący dowodem ich solidarności z krajami biednymi, które nie mają wystarczających środków, by uczestniczyć w tej globalnej polityce klimatycznej. W tym spotkaniu uczestniczy ponad 30 tys. gości i delegacji ze 192 państw.

Dziś jeszcze wydaje się, że w dalszym ciągu główny cel szczytu stoi pod znakiem zapytania. W celu stworzenia funduszu dla biednych krajów Tylko Unia Europejska złożyła deklarację przeznaczenia na ten cel 1-3 mld euro rocznie, przez 3 lata.... Ostatecznie, w końcówce tygodnia szefowie rządów UE na swoim ostatnim spotkaniu doprecyzowali sumaryczną kwotę na ten cel na poziomie 7,2 mld euro.

W ramach Unii dyskutuje się dziś także możliwość wystąpienia z inicjatywą podwyższenia zobowiązania o redukcji CO2 z dotychczas deklarowanego poziomu 20% na 30%, obwarowując to przyjęciem takiego samego zobowiązania przez inne rozwinięte kraje świata. Ten pomysł ma jednak dziś małe szanse na realizację, bowiem dotychczasowe zobowiązania innych krajów (Japonii, USA, Kanady, Australii) nie sumują się nawet do 20%. W opinii ekspertów jest to jednak za mało, żeby powstrzymać dalszy wzrost temperatury atmosfery powyżej groźnego progu 2 st. C. W grupie oponentów wobec tej nowej propozycji kilku krajów unijnych jest także Polska...

Pozytywnym krokiem pozwalającym na uniknięcie fiaska tej konferencji jest zapowiedź, że USA zamierzają wkrótce wprowadzić nowe przepisy nakazujące stosowanie nowych technologii grzewczych i izolacyjnych w budownictwie, co stworzyłoby warunki dla zmniejszenia zużycia energii w USA i co ułatwiłoby ograniczenie emisji o więcej niż 17%, jak obecnie proponuje Biały Dom.

Jednak rozważając ten problem należy też liczyć się z gospodarką Chin oraz Indii, które są poważnymi udziałowcami w globalnej emisji gazów cieplarnianych do atmosfery. Przed kopenhaskim szczytem oba te kraje zobowiązały się do zmniejszenia emisji przypadającej na jednostkę PKB, jednak biorąc pod uwagę tempo rozwoju gospodarek tych krajów, nie oznacza to redukcji ich emisji CO2...