Pomoc publiczna w 2008 r.

Przeczytaj także: Pomoc publiczna w 2010 r.

Prezes UOKiK jest odpowiedzialny za monitorowanie pomocy publicznej oraz sporządzanie corocznego raportu. Zgodnie z najnowszym, ogólna wartość wsparcia w 2008 roku wyniosła 14,38 mld zł – rok wcześniej było to 6,55 mld zł. Najczęściej stosowaną formą pomocy były, podobnie jak w latach 2005-2007, ulgi podatkowe i dotacje (81,4 proc.).

Na pierwszym miejscu wśród instytucji udzielających pomocy znajduje się Prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości – w ub. roku udzielił wsparcia w wysokości 2,89 mld zł. Kolejne pozycje zajmują: Prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – 2,5 mld zł oraz urzędy skarbowe i celne – 1,95 mld zł.

W ramach pomocy horyzontalnej rozdysponowano ponad 4,92 mld zł – rok wcześniej było to 3,18 mld zł. Największe środki przeznaczono na zatrudnienie (wzrost z 2,06 mld zł w 2007 roku do 2,96 mld zł w roku 2008), ochronę środowiska – ponad stukrotny wzrost do 896,6 mln zł, oraz rozwój małych i średnich przedsiębiorstw (460,3 mln zł, rok wcześniej – 654,8 mln zł).

W przypadku pomocy sektorowej kwota wsparcia wyniosła 2,52 mld zł (rok wcześniej –448,5 mln zł). Najwięcej, bo ponad 1,75 mld zł, trafiło do spółek energetycznych w ramach rekompensaty za rozwiązanie umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej. 588,4 mln zł to kwota przeznaczona z kolei dla górnictwa węglowego (w 2007 roku – 399,6 mln zł).

Wartość pomocy regionalnej wyniosła 4,04 mld zł. Większość z tej kwoty – ponad 3,78 mld zł – została przekazana na wspieranie nowych inwestycji. Na drugim miejscu znalazły się środki przeznaczone na tworzenie nowych miejsc pracy – 245,2 mln zł.

Największym beneficjentem pomocy, podobnie jak w latach 2004-2007, pozostaje – z kwotą 2,18 mld zł – Grupa PKP, w ramach której największe wsparcie otrzymała spółka PKP Przewozy Regionalne – 2,07 mld zł. Następne na liście to: PKN Orlen – 484,5 mln zł, PGE Elektrownia Opole – 411,1 mln zł, PGE Elektrownia Turów – 348,2 mln zł, Grupa Lotos – 245,5 mln zł oraz Kompania Węglowa – 236,3 mln zł.

Wśród województw, podobnie jak w roku 2007, w czołówce znaleźli się przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą na terenie województw: śląskiego – 1,84 mld zł, mazowieckiego – 1,86 mld zł, dolnośląskiego – 1,04 mld zł oraz wielkopolskiego – 926,8 mln zł. Natomiast największą dynamikę wzrostu, w porównaniu do roku 2007, odnotowano w województwie: opolskim, mazowieckim, małopolskim i lubelskim.

Wartość pomocy udzielonej przedsiębiorcom w roku 2008 wzrosła ponad dwukrotnie w stosunku do roku 2007, przede wszystkim ze względu na pomoc, która do tej pory nie występowała. Po pierwsze w 2008 roku po raz pierwszy do ogólnej kwoty pomocy zaliczono środki wspólnotowe (2,66 mld zł) ze względu na fakt, że w perspektywie finansowej 2007-2013 Komisja Europejska wymaga zapewnienia zgodności udzielanego wsparcia ze środków wspólnotowych z przepisami o pomocy publicznej. Po drugie – rozpoczęto udzielanie pomocy dla wytwórców energii w związku z rozwiązaniem kontraktów długoterminowych (1,75 mld zł). Po trzecie zaś wsparcie trafiło do przedsiębiorców produkujących biopaliwa (854,7 mln zł).

Nadal niepokój UOKiK budzi wciąż wysoki udział wartości pomocy przekazywanej dużym przedsiębiorcom – w 2008 roku było to 50,9 proc. w porównaniu z 44 proc. w 2007 roku. Wsparcie dla podmiotów posiadających silną pozycję na rynku stanowi większe ryzyko naruszenia konkurencji niż w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw. Spadła natomiast wartość wsparcia dla przedsiębiorstw prywatnych – w 2008 roku otrzymały 72,8 proc. ogólnej kwoty pomocy, w 2007 roku było to aż 87,2 proc. Jest to niekorzystna tendencja, ponieważ przyjmuje się, że podmioty działające na warunkach całkowicie wolnorynkowych zapewniają lepsze wykorzystanie środków.