Koniunktura konsumencka X-XII 2009

Przeczytaj także: Koniunktura konsumencka XII 2009

Bieżący wskaźnik ufności konsumenckiej (BWUK), syntetycznie opisujący bieżące tendencje konsumpcji indywidualnej, ukształtował się IV kwartale 2009 r. na poziomie –19,2 p.proc. i był wyższy o 1,3 p.proc. niż w III kwartale oraz o 6,0 p.proc. niż w I kwartale.

Podobnie kształtowały się zmiany wyprzedzającego wskaźnika ufności konsumenckiej(WWUK), syntetycznie opisującego tendencje konsumpcji indywidualnej oczekiwanej w najbliższych miesiącach, który w IV kwartale 2009 r. zwiększył się o 1,0 p.proc. w stosunku do III kw. oraz o 10,2 p.proc. w stosunku do I kw. osiągając poziom –28,1 p.proc.

Obydwa wskaźniki ufności konsumenckiej, pomimo systematycznego wzrostu w II, III i IV kwartale, nie osiągnęły poziomu z IV kwartału 2008 r.

Zaobserwowana w IV kwartale 2009 r. wyraźna poprawa ogólnych nastrojów konsumenckich jest wynikiem pozytywnych zmian prawie wszystkich podstawowych czynników wpływających na kształtowanie się dynamiki konsumpcji gospodarstw domowych. Jedynym czynnikiem nie przyczyniającym się do poprawy ogólnych nastrojów konsumenckich były oceny osiągniętych zmian w sytuacji finansowej gospodarstw domowych.

W IV kwartale 2009 r. wskaźnik ocen zaistniałych zmian w sytuacji finansowej gospodarstw
domowych (które miały miejsce w ostatnich 12 miesiącach) ukształtował się na poziomie –18,1 p.proc. i był niższy o 0,6 p.proc. niż w III kwartale oraz taki sam jak w I kwartale tego roku. Natomiast wskaźnik ocen oczekiwanych zmian sytuacji finansowej gospodarstw domowych (w najbliższych 12 miesiącach) przyjął wartość –7,7 p.proc. i był wyższy o 1,1 p.proc. niż w poprzednim kwartale oraz o 8,2 p.proc. niż w I kwartale.

Kierunki tendencji konsumenckich ocen zmian w sytuacji finansowej gospodarstw domowych wskazują, że społeczeństwo polskie wyraźnie odczuwało spowolnienie wzrostu dochodów w 2009 r. ale jednocześnie oczekiwało i dalej oczekuje wyższego poziomu dynamiki poprawy swojej sytuacji finansowej.

Wskaźnik ocen zaistniałych zmian w sytuacji gospodarczej kraju (które miały miejsce w ostatnich 12 miesiącach) ukształtował się w IV kwartale 2009 r. na poziomie –38,4 p.proc. i był wyższy niż w poprzednim kwartale o 1,5 p.proc., ale nie osiągnął jeszcze poziomu z I kwartału (–37,9 p.proc.). Natomiast wskaźnik ocen oczekiwanych zmian sytuacji gospodarczej kraju (w najbliższych 12 miesiącach) w IV kwartale 2009 r. był wyższy o 2,3 p.proc. niż w III kwartale i przyjął wartość –19,4 p.proc. przekraczając znacznie poziom z I kwartału 2009 r. (–36,2 p.proc.).

Przedstawione kierunki tendencji konsumenckich ocen zmian w sytuacji gospodarczej kraju wskazują, że społeczeństwo polskie w 2009 r. wyraźnie dostrzegało występujące spowolnienie dynamiki rozwoju gospodarczego kraju i jednocześnie jest coraz bardziej przekonane, że w najbliższej przyszłości dynamika tempa rozwoju gospodarczego kraju wzrośnie.

Szczególnie niekorzystnym obrazem tendencji nastrojów konsumenckich w III kwartale 2008 r. oraz I półroczu 2009 r. były bardzo szybko narastające obawy przed wzrostem poziomu bezrobocia (w okresie najbliższych 12 miesięcy). W III i IV kwartale 2009 r. odnotowano wprawdzie niewielką poprawę ocen sytuacji na rynku pracy, ale w dalszym ciągu poziom ocen utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie.

Oceny obecnych warunków dokonywania ważnych zakupów przez gospodarstwa domowe poprawiły się w IV kwartale 2009 r. o 2,5 p.proc. w stosunku do III kwartału 2009 r. Wartość wskaźnika tych ocen ukształtowała się na poziomie –12,2 p.proc. i była wyższa niż w dwóch poprzednim kwartałach, ale była znacznie niższa niż w IV kwartale 2008 r.

W IV kwartale 2009 r. zaobserwowano dalszą, nieznaczną, poprawę konsumenckich ocen możliwości oszczędzania pieniędzy (w okresie najbliższych 12 miesięcy) przez gospodarstwa domowe. Wskaźnik syntetyczny zwiększył się o 0,3 p.proc. w stosunku do poprzedniego kwartału i osiągnął poziom –35,8 p.proc.

Tendencje zmian wartości wskaźników ufności konsumenckiej w II, III i IV kwartale 2009 r. wskazują, że wyraźnie utrwalało się odwrócenie się niekorzystnych tendencji w dynamice konsumpcji gospodarstw domowych spowodowane znacznym spowolnieniem rozwoju gospodarczego.