Europa: wydarzenia tygodnia 5/2010

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 4/2010

• Bezrobocie w strefie euro w grudniu 2009 roku wyniosło 10% , to najwyższy poziom od sierpnia 1998, a w całej UE było na poziomie 9,6% - najwyższy poziom od 2000 roku. Bez pracy pozostawało 23 mln osób w całej Unii, z czego 15,7 mln ludzi zamieszkiwało kraje strefy euro). Najmniejsze bezrobocie w krajach UE jest w Holandii - 4% i Austrii - 5,4%, a najwyższe na Łotwie (22,8%) i Hiszpanii (19,5%).
• Nouriel Roubini, Profesor Uniwersytetu w Nowym Jorku, który przewidział kryzys ogłosił opinię, że strefa euro może się rozpaść. Opiera swoje wnioski na swoistym rozdwojeniu: z jednej strony będziemy mieć bardzo silne centrum, z drugiej bardzo słabe peryferie. Jego zdaniem niektóre kraje mogą z Unii zupełnie wypaść. Za główne dziś zagrożenia uważa on gospodarki Hiszpanii i Grecji.
• W trakcie WEF w Davos George Soros wypowiedział się przeciw planom Białego Domu dotyczącym reform systemu bankowego. Uważa on, że banki jeszcze nie uporały się z problemami, dlatego zbyt wcześnie, żeby takie restrykcje wprowadzać. Równocześnie przyznał, że w obecnej sytuacji świat potrzebuje nowego międzynarodowego prawa, które regulowałoby rynek finansowy.
• PKB Wielkiej Brytanii w IV kwartale 2009 roku wzrosło o 0,1% kw/kw i jest ostatnim krajem w Europie, który wyszedł z recesji (zajęło to jej aż 18 miesięcy).
• Według "Financial Times" będąca w bardzo trudnej sytuacji Grecja otrzyma wsparcie finansowe od rządów europejskich, a nie Międzynarodowego Funduszu Walutowego.
• Według wstępnych szacunków gospodarka Czech w ubiegłym roku skurczyła się o 4% r/r. Według rządowych ocen PKB tego kraju w 2010 r. może wzrosnąć o 1,3% r/r, a w 2011 r. - o 2,6 r/r. Rząd planuje wejść do strefy euro w 2017 roku.
• W grudniu 2008 roku Węgry otrzymały pakiet pomocowy wysokości 20 mld USD (MFW, BŚ, KE). Teraz premier Węgier Gordon Bajnai oświadczył, że jego kraj mogłyby przyjąć euro w ciągu czterech lat.
• W IV kw. 2009 roku PKB Litwy skurczył się o 13% r/r (w III kw. Spadek ten wyniósł 14,2%). W całym 2009 roku gospodarka kraju skurczyła się o 15 % r/r (w 2008 r. wzrost gospodarczy wyniósł 2,8%).
• Amerykański Ford uzgodnił już warunki sprzedaży Volvo chińskiemu koncernowi Geely.
• Holenderski Spyker Cars kupi szwedzką markę Saab za 74 miliony USD (a równocześnie Europejski Bank Inwestycyjny udzieli pożyczki w wysokości 400 mln euro gwarantowanej przez szwedzki rząd. Saab przez 20 lat należał do GM, w styczniu 2009 r. koncern ogłosił chęć pozbycia się fabryki).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CO NOWEGO W SZWAJCARSKIM KURORCIE DAVOS?

Jak co roku w Davos po raz 40-ty spotkali się czołowi przedstawiciele świata biznesu i świata polityki. W tegorocznym WEF wzięło udział około 2,5 tys. uczestników z ponad 90 krajów. Uczestniczyli w nim szefowie globalnych koncernów, ministrowie, szefowie rządów i prezydenci krajów, a także liczni przedstawiciele organizacji pozarządowych. Motto tegorocznego forum to "Poprawić stan świata: przemyśleć, przeprojektować, przebudować". W opinii obserwatorów tegoroczny WEF miał słabszą obsadę personalną niż poprzednie, co spowodowało, że niektóre korespondencje z Davos wieszczyły nadchodzący koniec tej inicjatywy prof. Klausa W. Schwaba...

Obrady WEF w tym roku otworzył francuski prezydent Nicolas Sarkozy.
Tegoroczny WEF miał kilka wiodących tematów, ale dominowały problemy gospodarcze i problematyka działań naprawczych, pokryzysowych. Jednym z kluczowych problemów były reformy w systemie finansowym i to, jak odbudować zaufanie do instytucji finansowych po kryzysie. Naszym zdaniem warto zwrócić uwagę na kilka problemów poruszonych w trakcie obrad i na kilka wypowiedzi towarzyszących tym obradom...

1. Nastąpiły istotne zmiany w światowym systemie politycznym i gospodarczym. Jedną z nich jest np. to, że kiedyś Stany Zjednoczone mogły bez ograniczeń eksportować swoją recesję na cały świat. Dzisiaj jest już inaczej mimo, że nie mamy możliwości pełnego oddzielenia się od negatywnych wpływów będących skutkiem kryzysu gospodarczego nawet w najbardziej rozwiniętych krajach.

2. W świecie zachodzą zmiany, które można nazwać przebudową centrum gospodarczego świata, którego głównym graczem są Chiny. Mówi się, że zmiany te doprowadzą do powstania w przyszłości nowego bloku gospodarczego większego, niż USA i UE razem. Natomiast w skład tej nowej potęgi wejdą Chiny, Azja z Pacyfikiem, Bliski Wschód, Afryka i Ameryka Południowa. Ten blok ma ogromne zasoby kapitału, jest bogaty w surowce, a dodatkowo jeszcze dysponuje ogromnym i stale rosnącym popytem.

3. Środek ciężkości światowej gospodarki w coraz szybszym tempie przesuwa się na Daleki Wschód tam, gdzie światowa produkcja będzie w coraz większym stopniu zdominowana nie tylko Chiny i Indie, ale też kraje ANZUS. Ten potencjał produkcyjny jest dziś silnie wspomagany przez wysoki poziom gospodarek Japonii, Tajwanu, Korei, ale też przez dynamiczny rozwój badań w krajach dotychczas uważanych za „producentów”. Warto tu dodać, że w tym regionie także rywale zacieśniają współpracę (spośród wszystkich transakcji handlowych Japonii te prowadzone z Chinami stanowią 48,5% całości).

4. Wiele czasu poświęcono ostrym dyskusjom o nowe regulacje bankowe oraz o wychodzeniu świata z kryzysu. Z dużą uwagą w dni poprzedzające WEF śledzono ostre wypowiedzi Prezydenta Obamy skierowane do Wall Street i poświęcone sprawie nowych regulacji w systemach bankowych. Tym razem jego wystąpienie zostało poświęcone bezrobociu i tworzeniu nowych miejsc pracy.

5. Były amerykański prezydent Bill Clinton został specjalnym wysłannikiem ONZ na Haiti. W Davos wezwał do zwiększenia pomocy dla Haiti, które przeżyło trzęsienie ziemi.

Warto też zwrócić uwagę na to, że Amerykański potentat branży komputerowej Bill Gates i jego małżonka Melinda poinformowali na Światowym Forum Ekonomicznym w Davos, że założona przez nich fundacja przekaże w ciągu następnego dziesięciolecia 10 mld dolarów na badania nad nowymi szczepionkami i ich dystrybucję w państwach najuboższych...