Molestowanie seksualne w miejscu pracy

Przeczytaj także: Molestowanie w pracy: problem czy nie?

Wokół zjawiska molestowania seksualnego w pracy zawodowej pojawiają się liczne spory i wątpliwości. Te same zachowania mogą bowiem być niekiedy spostrzegane i oceniane w odmienny sposób, w kategoriach "flirtowania" lub przeciwnie - ranienia czy sprawiania przykrości. Zaś potocznie molestowanie często traktowane jest pobłażliwie, jako odgrywanie społecznych seksualnych rytuałów, a mniej jako przejaw faktycznego seksualnego zainteresowania. Barbara Gutek (1985) przedstawia dane o tym, że 66% amerykańskich mężczyzn i tylko 17% kobiet uznaje, że seksualne propozycje w pracy im schlebiają. Jednocześnie mężczyźni są skłonni sądzić, że takie propozycje podobają się także kobietom. Odmienna jest percepcja sygnałów seksualnych przez obie płcie. Przyczynia się to do błędów w ocenie kobiecych zachowań i przypisywania im seksualnych intencji.4

Molestowanie jest problemem społecznym, wymaga opracowania zapobiegających mu strategii oraz kładących mu kres, jeśli już wystąpi. Oto przykłady takich technik i strategii, które można zastosować, przeciwdziałając molestowaniu seksualnemu w miejscu pracy:

- Prowadź dziennik molestowania seksualnego. Kup notatnik i zatytułuj go dużymi literami: "Molestowanie seksualne". Gdy spotkasz się z tego rodzaju zachowaniem, zwłaszcza, jeśli się ono powtarza, wyjmij ostentacyjnie ów notatnik i zapytaj: "Czy mógłbyś powtórzyć? Chcę to zapisać".

- Nazwij lub opisz czyjeś naganne zachowanie. Na przykład: "To jest obraźliwe dla kobiet! To co proponujesz prawdopodobnie można traktować jako molestowanie seksualne". Albo: "Przestań się tak zachowywać! Już po raz trzeci położyłeś rękę na moim ramieniu. Nie lubię tego i nie życzę sobie żebyś tak więcej robił!"

- Udawaj, że nie rozumiesz zachowania. Jest to szczególnie przydatna technika w przypadku słuchania uwag lub żartów o charakterze seksualnym. Staraj się nie wyrażać swoich uczuć, lecz powiedz, że: "Nie chwytasz pointy", "Nie rozumiesz co to oznacza". Następnie poproś o powtórzenie i nadal mów, że "nic nie rozumiesz".

- Zastosuj tzw. dobre maniery. Powiedz przepraszam, co w połączeniu z wyrazem twojej twarzy (obrazującym szok, konsternację, zdegustowanie) może dać dobry efekt.

- Nie ignoruj czyjegoś nagannego zachowania w nadziei, że ustanie. Ignorowanie molestowania seksualnego jest często interpretowane jako sygnał przyzwolenia.

- Rozmawiaj z innymi. Prawdopodobnie nie jesteś jedyną osobą, która spotyka się z molestowaniem seksualnym ze strony danego sprawcy.

- Przeczytaj broszury, ulotki i inne materiały wydane na temat molestowania seksualnego. Mogą ci one pomóc zdobyć więcej informacji, a zwłaszcza pomóc w podjęciu decyzji w jaki sposób możesz sobie poradzić z problemem.

- Jeśli jesteś członkiem związku zawodowego, porozmawiaj z jego przedstawicielem. Przedstaw sprawę molestowania odpowiedniej osobie, która zajmuje się tego typu problemami w miejscu pracy.

- Napisz oficjalną skargę. W przypadku, gdy metody nieformalne - takie jak przedstawione wyżej - nie przerwą molestowania seksualnego wobec ciebie, złóż oficjalne zażalenie na piśmie.[4]

Molestowanie seksualne jest ukrytym, negatywnym zjawiskiem obecnym w życiu społecznym, a szerokie zainteresowanie tym problemem od lat kilkunastu wyrasta nie tyle z ruchów emancypacyjnych i wdrażania doktryny political correctness, co z rosnącego w świecie znaczenia zagadnień związanych z godnością i zapobieganiem przemocy w miejscu pracy.


Przypisy:
1. wg Parlamentarnej Grupy Kobiet.
2. Na podstawie "Women's International Network", 1997, tł. A. Markowska
3. E. Mandal (2002) Molestowanie seksualne w miejscu pracy // Palestra, 1-2, s. 79-83
4. Patrz pkt.2