Powierzchnie biurowe w Polsce 2009

Przeczytaj także: Banki: powierzchnie biurowe II i III kw. 2009

Powierzchnia wolna W raporcie czytamy, iż na koniec 2009 roku współczynnik powierzchni wolnej dla całej Warszawy wyniósł 7,3%. To znaczący wzrost w porównaniu z 2,9% w 2008 roku. Najwyższy wskaźnik odnotowano w strefie Południowej Dolnej – 14,5%. Jeden z najwyższych wskaźników zanotowany został także w strefie Południowej Górnej (11,1%). Ponadto, na rynku jest dostępna znaczna ilość powierzchni na podnajem, co sprawia, że poziom pustostanów jest w rzeczywistości wyższy niż to wskazuje współczynnik.

Stawki czynszu

Już w ostatnim kwartale 2008 roku, na skutek rosnącego zaniepokojenia z powodu kryzysu finansowego oraz przedłużającego się procesu podejmowania decyzji wśród najemców, niektórzy właściciele budynków biurowych zdecydowali się na obniżenie stawek czynszu. W porównaniu z końcem 2008 roku stawki są obecnie niższe średnio o 15-20%. Największe spadki miały miejsce w centrum miasta – w niektórych budynkach czynsze zmalały nawet o 30%. Na koniec 2009 roku stawki wywoławcze w większości budynków w tej lokalizacji wahały się między 18 a 25 EUR/ mkw. Poza centrum stawki są dużo niższe i kształtują się na poziomie 12-16,5 EUR/mkw.

Colliers podaje, iż po gwałtownym spadku na przełomie 2008 i 2009 roku stawki ustabilizowały się w drugiej połowie roku. Eksperci oczekują, że pozostaną stabilne do połowy 2010 roku, kiedy to powinny zacząć rosnąć z powodu niedoboru powierzchni biurowych w 2011 roku.

RYNKI REGIONALNE
W raporcie czytamy, iż miasta regionalne również doświadczyły spadku popytu i wzrostu poziomu pustostanów. Kraków i Wrocław, największe rynki regionalne, cieszące się rekordowym zainteresowaniem ze strony najemców w poprzednich latach, zanotowały znaczny spadek aktywności.

Do użytku oddano relatywnie dużą ilość powierzchni biurowych, ale większość z nich zasiliła zasoby Krakowa i Łodzi. Na skutek kryzysu i utrudnionego dostępu do finansowania deweloperzy zostali zmuszeni do zrewidowania swoich ambitnych planów odnośnie planowanych projektów, co szczególnie widać na przykładzie Wrocławia. Ogólnie na większości rynków regionalnych odnotowany został spadek stawek czynszu, jednak nie tak znaczący jak to miało miejsce w stolicy.

Podaż

Z analizy wynika, że w 2009 roku oddano do użytku 240 000 mkw. nowej powierzchni biurowej, zwiększając tym samym całkowitą podaż powierzchni biurowych w 8 największych miastach regionalnych do 1 340 600 mkw. Aż 60% nowej podaży zostało ukończone w Krakowie, co pozwoliło miastu wyprzedzić Wrocław pod względem wielkości zasobów powierzchni biurowej i stać się największym rynkiem regionalnym. Największymi projektami ukończonymi w minionym roku były: Wechta Office Center w Poznaniu (15 900 mkw.), dwie nowe fazy Kraków Business Park (14 500 mkw. każda) oraz Centrum Biurowe Kazimierz w Krakowie (14 700 mkw.).
Dzięki znaczącej nowej podaży (47 690 mkw.) Łódź wyprzedziła Katowice pod względem całkowitej podaży powierzchni biurowych. Największymi projektami ukończonymi w Łodzi w minionym roku były Cross Point (12 500 mkw.) oraz Textorial Park (10 260 mkw.). Całkowita podaż wyniosła na koniec roku prawie 145 000 mkw. Jednak duża ilość nowej podaży nie spotkała się z zainteresowaniem najemców i Łódź odnotowała największy wzrost poziomu pustostanów w kraju.

W 2010 roku na ośmiu największych rynkach regionalnych planowane jest ukończenie niemal 230 000 mkw. powierzchni biurowych, chociaż realizacja niektórych projektów może się opóźnić. Największymi nowymi inwestycjami biurowymi będą Wojdyła Business Park (24 000 mkw.) we Wrocławiu oraz Katowice Business Point (17 500 mkw.) w Katowicach.