Powierzchnie biurowe w Polsce 2009

Przeczytaj także: Banki: powierzchnie biurowe II i III kw. 2009

Popyt

Colliers International zauważa, że chociaż w ciągu całego roku popyt kształtował się na niskim poziomie, podpisano kilka znaczących transakcji. W Trójmieście zawarto największą transakcję regionalną – Nordea Bank podpisał umowę na projekt built-to-suit o powierzchni około 11 600 mkw. Również w Trójmieście doszło do zawarcia największej liczby dużych transakcji, z czego większość podpisana została przez firmy z sektora IT. Firma Compuware renegocjowała warunki najmu 3000 mkw. w Centrum Dmowskiego, Intel Technology Poland oraz Young Digital Poland również renegocjowały swoje umowy w Allcon Park (odpowiednio 4000 i 2000 mkw.). Ponadto drugi najemca podpisał umowę pre-lease na wynajem 3000 mkw. w trzeciej fazie parku. Natomiast firma Det Norske Veritas Poland podpisała umowę pre-lease (4300 mkw.) w Łużycka Office Park.
Inne znaczące transakcje zawarte na rynkach regionalnych to m.in. 6590 mkw. wynajęte przez NSN w Bema Plaza oraz dwie transakcje (w sumie 4370 mkw.) zawarte przez Hewlett Packard w Grunwaldzki Center we Wrocławiu, i renegocjacja umowy przez BZ WBK (10 000 mkw.) w Poznańskim Centrum Finansowym.

Wśród nowych najemców znalazły się także firmy z sektora BPO/SSC. Poza wymienionymi wcześniej NSN i HP, umowy podpisały też takie firmy jak Roche (R&D w Poznaniu, 1200 mkw.), Capgemini (centrum BPO w Katowicach, 3780 mkw.), czy Coloplast (centrum usług w Szczecinie, 1900 mkw.). Biura Roche i Capgemini już działają, natomiast otwarcie centrum Coloplast w biurowcu Oxygen jest planowane na kwiecień 2010 roku. Otwarcie nowych centrów usługowych w 2010 roku zapowiedziały m.in. McKinsey & Company oraz IBM. Obie firmy wybrały Wrocław. Najbardziej „elektryzującą” wiadomością było ogłoszenie decyzji firmy IBM, ponieważ prawdopodobnie będzie to największa do tej pory transakcja najmu na rynku regionalnym (około 20 000 mkw.). Firma zdecydowała się na wynajem powierzchni w Wojdyła Business Park.

Powierzchnia wolna

Jak już wspomniano, poziom pustostanów wzrósł znacząco w trakcie minionego roku. We wszystkich miastach, z wyjątkiem Lublina i Szczecina, współczynnik powierzchni wolnej przekroczył 10%. Najwyższy wskaźnik odnotowano w Łodzi (30,7%). Jest to spowodowane dostarczeniem na rynek dużej ilości budynków, gdzie znaczna część powierzchni pozostaje niewynajęta. Ponieważ nowa podaż w 2010 roku będzie ograniczona, poziom pustostanów powinien utrzymać się na tym samym poziomie, a w niektórych lokalizacjach może nawet spaść.

Stawki czynszu

Z raportu wynika, że stawki czynszu spadły w porównaniu z 2008 rokiem, średnio o 10-15%. W większości miast kształtują się na podobnym poziomie, około 12-16 EUR za mkw. W niektórych budynkach zanotowano zostały jeszcze niższe stawki – około 10-11 EUR/mkw. Najniższe stawki są w Katowicach, Łodzi i Lublinie.

PROGNOZA NA ROK 2010 ORAZ 2011

WARSZAWA: Od trzeciego kwartału 2009 obserwujemy powolne ożywienie na warszawskim rynku powierzchni biurowych. „Obecnie coraz więcej firm, które wcześniej wstrzymały decyzje dotyczące zawierania nowych umów lub redukowały metraż wynajmowanej powierzchni, chce wrócić do rozmów dotyczących najmu powierzchni biurowych” – mówi Robert Karniewski, Partner w Dziale Powierzchni Biurowych Colliers International. „Nadal obserwowane jest duże zainteresowanie renegocjowaniem umów. Należy spodziewać się, że w 2010 roku udział renegocjacji w aktywności rynkowej będzie kształtował się na podobnym poziomie co w 2009 roku (20-30%). Sytuacja ta będzie wynikać ze strategii funduszy inwestycyjnych, które jako właściciele nieruchomości są w stanie konkurować z deweloperami i zaakceptować dużo niższe stawki. Dodatkowo fundusze są bardziej otwarte na krótsze umowy najmu”.

W raporcie czytamy, iż obecnie spośród budynków planowanych na 2011 rok, tylko niecałe 60 000 mkw. znajduje się w budowie. Wstrzymanie nowych projektów biurowych spowoduje niedobór powierzchni w 2011 roku, w związku z czym rynek zacznie sprzyjać wynajmującym.

Jeśli chodzi o Warszawę, to 2010 rok będzie jeszcze należał do najemców, jednak wg ekspertów w ostatnim kwartale możemy spodziewać się zmiany sytuacji i mniejszej elastyczności właścicieli biurowców i deweloperów w zakresie oferowanych zachęt i warunków najmu.