Projekty unijne a procedury środowiskowe

Przeczytaj także: Rynek tworzyw sztucznych, czyli recykling i inne wyzwania

Taki stan rzeczy miał miejsce zarówno w kręgach organów ustawodawczych, jak również wśród aplikujących o środki unijne. Dopiero zagrożenie sankcjami wobec Polski spowodowało baczniejsze skupienie się na problemie postępowań w zakresie uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Celem działań podmiotów aplikujących o środki unijne - w większości przypadków - jest pozyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach określającej środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia (zgodnie z art. 71 ustawy z dnia 3 października 2008 roku o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 – dalej określana jako: Ustawa OOŚ).

Warto zaznaczyć, że czasami taka decyzja nie jest wymagana. Kwestie zakwalifikowania bądź nie zakwalifikowania danego przedsięwzięcia do obowiązku uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach reguluje wspomniana ustawa OOŚ. W przypadku zakwalifikowania przedsięwzięcia do grupy przedsięwzięć, dla których wymagana jest decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach należy przeanalizować, którą ścieżką będzie się odbywać postępowanie: „krótką” czy „długą”. Kwestie kwalifikowania przedsięwzięć reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 roku w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko (Dz. U. Nr 257 poz. 2573 ze zm.).

Opis i analiza wariantów

Aby uzyskać decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla inwestycji często trzeba przejść postępowanie w tzw. długiej ścieżce, czyli ze złożeniem raportu oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (dalej określany jako: raport). Dokument ten musi być sporządzony zgodnie z zakresem wskazanym w Ustawie OOŚ. Jednym z najważniejszych elementów raportu jest opis i analiza możliwych wariantów przedsięwzięcia. W praktyce opis powinien być ujmowany w następujących zagadnieniach: opis przewidywanych skutków dla środowiska w przypadku niepodejmowania przedsięwzięcia (tzw. wariant „0”); opis przewidywanych skutków dla środowiska dla wariantu proponowanego przez wnioskodawcę (tzw. wariant „1”) oraz wskazanie jego racjonalnej alternatywy (tzw. „wariant alternatywny” lub wariant z kolejnym numerem porządkowym); opis przewidywanych skutków dla środowiska dla wariantu najkorzystniejszego dla środowiska.

W analizowanych raportach oraz przeprowadzonych postępowaniach administracyjnych wariant „0” zbyt często jest opisywany pobieżnie. Brakuje bardziej dokładnych i wnikliwych informacji na temat aspektów środowiskowych. Może to wynikać z braku możliwości przedstawienia takich danych. Zwykle jednak nie poświęca się temu zagadnieniu większej uwagi. Wariant „0” wskazywany może być również jako wariant najmniej korzystny dla środowiska. Nie jest to błąd. Dla przykładu możemy podać działania polegające na modernizacji lub remoncie instalacji.