Sektor publiczny ograniczył inwestycje w IT

Przeczytaj także: Kontrakty IT w 2012

Zbadane przez biuro badawczo-analityczne DiS 200 największych kontraktów IT sektora publicznego w 2009 r. wykazało własną dynamikę zmian, niekiedy przeciwną zachowaniom rynku IT ogółem. Łączna wartość tych kontraktów nominalnie wzrosła bowiem do 1,45 mld zł, tj. o 3,6% (z 1,4 mld zł według badań DiS za 2008 r.). Pozytywna zmiana wynikła z większej koncentracji, a ponadto rosnącej jawności i dostępności informacji publicznej. Z drugiej strony, jak wiadomo ze sprawozdań firm IT, nie przełożyło się to na ich sprzedaż, która akurat w sektorze publicznym, według jeszcze wstępnych ocen, spadła w 2009 r. o ponad 20%.

Inni odbiorcy niż przed rokiem

W roku 2009 istotnym przeobrażeniom uległa lista największych inwestorów w IT. W badanym zestawie 200 kontraktów największymi odbiorcami okazali się: ARiMR, ZUS, Ministerstwo Sprawiedliwości oraz sektor ochrony zdrowia. Tylko wydatki ZUS, Ministerstwa Sprawiedliwości oraz ARiMR utrzymały się na poziomie pozwalającym pozostać tym instytucjom wśród pięciu największych inwestorów w IT.

Spadek wydatków w latach 2008-2009 przesunął na dalsze miejsca takich liderów inwestycji 2008 r., jak policja oraz MEN. Zmiana pozycji MEN okazała się najgłębsza: spadek nakładów na IT w tym resorcie w grupie badanych największych 200 kontraktów sektora był prawie dziesięciokrotny (z 328,6 mln zł w 2008 r. do 37,7 mln zł w 2009 r.).

Dostawcy poddani rotacjom

Lista 12 firm-liderów dostaw do dużych kontraktów IT w ostatnich latach zmieniła się dość zasadniczo. Wynika to zarówno z przemian i konsolidacji na samym rynku IT, jak też zmiany charakteru wymagań instytucji zamawiających. Jeśli wśród klientów sektora publicznego występował większy popyt na sprzęt komputerowy oparty na procesorach Intel, to siłą rzeczy wpływało to na rozwój producentów sprzętu i integratorów systemowych. W 2009 r. ogromny negatywny wpływ na rynek wywarł brak hurtowych zamówień MEN na komputery dla szkół. Fatalnie odbiło się to na wynikach sprzedaży kilku firm, które specjalizowały się w tej dziedzinie. Nie bez znaczenia na dynamikę segmentu rynku pozostał też spadek cen niektórych produktów, który wymusił uproszczenie dróg zaopatrzenia wielu firm.
W puli 200 badanych kontraktów sektora publicznego znalazło się aż 6 umów dotyczących wyłącznie infrastruktury Microsoft o łącznej wartości 74,6 mln zł netto (głównie na tzw. umowy Select), i 10 kontraktów związanych z licencjami i utrzymaniem oprogramowania Oracle na łączną kwotę 62,5 mln zł.

Za mało finansowania europejskiego?

Wśród 200 badanych kontraktów w całości krajowe finansowanie odnosiło się do 146 kontraktów, na łączną kwotę ok. 1,04 mld zł. W badanej grupie kontrakty krajowe absorbowały 71,5% ogółu nakładów. Łącznie fundusze mieszane (krajowo-unijne), z których współfinansowano pozostałe 54 największe kontrakty sektora publicznego, osiągnęły wartość 413,9 mln zł (542,4 mln zł w 2008 r.). Oznaczało to więc spadek o prawie 24%, który - zwłaszcza w odniesieniu do dużych zamówień, gdzie o fundusze międzynarodowe powinno być jakby łatwiej - wygląda dość zaskakująco.

Wśród przedsięwzięć inwestycyjnych wspieranych przez UE znalazły się przede wszystkim zadania programów POIG oraz SPO WKP: obydwa praktycznie oznaczające wsparcie rozwoju innowacyjnej gospodarki, rozwój kapitału ludzkiego (program POKL) a także, jak się okazuje, raczej marginesowy przy dużych projektach rozwój regionalny (miasta, województwa, powiaty, gminy).