UOKiK: rynek energetyczny w Polsce

Przeczytaj także: Ceny energii: dostawcy zaniepokojeni

UOKiK monitoruje rynek energii elektrycznej od kilku lat, czego efektem są prowadzone postępowania, dotyczące zarówno naruszenia konkurencji – przede wszystkim pozycji dominującej, jak i zbiorowych interesów konsumentów. Od 2003 roku Urząd wydał 27 decyzji stwierdzających złamanie prawa antymonopolowego oraz 13 dotyczących praktyk godzących w interesy słabszych uczestników rynku, 11 postępowań jest w toku. Jak pokazują sprawy prowadzone przez Prezes UOKiK, spółki energetyczne wcale nie ułatwiają życia konsumentom. Nieprawidłowości badane obecnie przez Urząd dotyczą m.in. nieudzielania istotnych informacji na temat warunków świadczenia usługi odbiorcom energii na etapie przedumownym – postępowanie przeciwko spółce RWE Polska. Ponadto UOKiK przygląda się działaniom m.in. spółek Enion Operator i Energia Operator sprawdzając czy nie nadużywają swojej pozycji rynkowej narzucając kontrahentom uciążliwe warunki umów.

Ostatnio UOKiK za wykorzystywanie silnej pozycji ukarał kwotą ponad 250 tys. zł EnergięPro. O działaniach spółki dominującej na rynku dostaw i sprzedaży energii elektrycznej na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie zawiadomił jeden z jej kontrahentów. W trakcie prowadzonego od września ub. roku postępowania antymonopolowego Prezes UOKiK ustaliła, że EnergiaPro obciążała swoich klientów, zarówno gospodarstwa domowe, jak i przedsiębiorców, dodatkowymi kosztami – średnio ponad 520 zł, związanymi z podpisaniem aktu notarialnego. Dzięki temu spółka mogła bezproblemowo korzystać z terenów, na których przebiegała sieć elektroenergetyczna, m.in. w celu jej konserwacji i naprawy. Zgodnie z prawem sama powinna ponieść przerzucane na innych opłaty. Jeszcze w trakcie postępowania spółka zmieniła swoją praktykę. Dodatkowo zobowiązała się do zwrotu kosztów poniesionych przez swoich klientów, po złożeniu przez nich pisemnego wniosku.

Rozwój konkurencji oraz ochrona konsumentów na rynku energii elektrycznej są tematem najnowszego Raportu UOKiK – Kierunki rozwoju konkurencji i ochrony konsumentów w polskim sektorze energetycznym. Najważniejsza dla rozwoju konkurencji na rynku energii elektrycznej jest jego struktura. Zdaniem Urzędu niekorzystna byłaby dalsza konsolidacja największych podmiotów w sektorze. Wpłynęłaby negatywnie na rynek obrotu energią elektryczną zarówno na poziomie hurtowym, jak i detalicznym, a także mogłaby przyczynić się do nieuzasadnionego wzrostu cen, odczuwalnego dla odbiorcy końcowego, w tym konsumenta. Pozytywne skutki dla rozwoju konkurencji może przynieść za to prywatyzacja wybranych spółek, przeprowadzona jednak rozważnie, w oparciu o najlepsze dla rynku scenariusze.

UOKiK zwraca uwagę, że niewątpliwym minusem obecnej struktury jest brak płynności rynku hurtowego oraz dostępu do energii wszystkich zainteresowanych podmiotów. 11 marca 2010 roku weszła w życie nowelizacja prawa energetycznego, która m.in. nakłada na przedsiębiorstwo energetyczne obowiązek sprzedawania na giełdach towarowych nie mniej niż 15 proc. wytworzonej w ciągu roku energii. Obecnie przez Towarową Giełdę Energii sprzedawane jest około 3 proc. Zdaniem Urzędu powinno się to przyczynić do poprawy sytuacji.