Centra handlowe w Europie 2009

Przeczytaj także: Centra handlowe przed wyzwaniami

INWESTYCJE W 2009 r. Jak wynika z raportu, dobre wyniki w drugiej połowie 2009 r. podniosły łączną roczną wielkość ukończonych powierzchni centrów handlowych do poziomu ok. 7,4 mln mkw., co stanowi wzrost podaży o 6,1%. Podobnie jak w latach poprzednich największy udział w podaży nowej powierzchni miała Europa Środkowo-Wschodnia (prawie 57%). Średnia podaż powierzchni w centrach handlowych przypadająca na 1.000 mieszkańców dla 27 krajów UE wynosi obecnie 225,6 mkw. Bułgaria oraz Chorwacja znajdują się na szczycie listy krajów o najwyższym procentowym wzroście podaży powierzchni. Chociaż otwarcie pewnej liczby centrów handlowych w Bułgarii zostało przełożone na termin późniejszy, oddanie do użytku trzech projektów w 2009 r. spowodowało wzrost zasobów powierzchni o ok. 40%. Chorwacja odnotowała zbliżony poziom wzrostu zasobów dzięki realizacji czterech nowych inwestycji. Największym wydarzeniem było otwarcie centrum handlowego w Zagrzebiu, w wyniku czego na rynek trafiło 100.000 mkw. powierzchni. Najbardziej znaczącym ukończonym projektem w 2009 r. było bez wątpienia centrum handlowe Forum Istanbul w Turcji. Obiekt oferujący 178.000 mkw. zbudowany przez spółkę Multi Turkmall, został oficjalnie otwarty w listopadzie, i jest to największe centrum handlowe w Turcji.

GŁÓWNE TRENDY W EUROPIE
W 2009 r. w większości krajów w Europie Środkowo-Wschodniej odnotowano spadek liczby ukończonych centrów handlowych. Jedynie w Polsce oraz Słowacji nastąpił wzrost podaży w stosunku do 2008 r. Rumunia odczuła największy procentowy spadek podaży (-57%). Ponadto w niektórych ostatnio ukończonych obiektach na skutek braku zainteresowania ze strony handlowców przeprowadzono proces rebrandingu, część z kolei musiała zostać zamknięta.

Z analizy wynika, że poziom inwestycji budowlanych nadal słabnie także w Rosji, gdzie w 2009 r. oddano do użytku ok. 1,6 mln mkw. powierzchni w centrach handlowych, w porównaniu do 1,7 mln mkw. w 2008 r. Rosja pozostaje krajem o największym udziale w łącznej wielkości ukończonych powierzchni w centrach handlowych w Europie (21%). Najwięcej inwestycji budowlanych realizowanych jest niezmiennie w Moskwie, gdzie zlokalizowano ok. 45% planowanych na 2010 r. projektów.

Rynek w Europie Zachodniej również nie odnotował większych zmian. Włochy wciąż znajdują się na czele stawki krajów o najwyższej aktywności. Poziom inwestycji budowlanych we Francji oraz Holandii w 2009 r. utrzymał się na wysokim poziomie. Chociaż na rynku we Włoszech widać spadek zainteresowania projektami wielkopowierzchniowymi, których oddanie do użytku wyraźnie poprawiło wyniki podaży w ostatnich latach, otwarcie dużej liczby małych i średnich obiektów w miastach średniej wielkości nie było bez znaczenia. Poziom inwestycji w tym kraju osiągnął poziom ok. 630.000 mkw. Centra handlowe zlokalizowane poza miastem, oferujące usługi rozrywki oraz gastronomiczne nadal cieszą się dużym powodzeniem wśród deweloperów.