Bezpieczeństwo IT: najczęstsze błędy

Przeczytaj także: Jak zabezpieczyć przetwarzanie w chmurze?

Nieświadomość pracowników skutkuje powszechnymi błędami, które słono kosztują pracodawców. Zdaniem ekspertów to człowiek jest najsłabszym ogniwem systemów bezpieczeństwa informatycznego. Proste błędy, niezależnie od jakości zastosowanych zabezpieczeń, najbardziej narażają organizacje na straty finansowe i ryzyko utraty reputacji.

Listę 10 niepożądanych działań opracowały Edge Solutions, ISCG oraz Kaspersky Lab – firmy specjalizujące się w systemach zabezpieczeń sieci. audytach bezpieczeństwa informatycznego oraz doradztwie w zakresie ochrony reputacji i informacji przedsiębiorstw.

Spis błędów podzielono na dwie grupy: niepożądane działania pracowników oraz błędy managerów i administratorów, którzy winni czuwać nad bezpieczeństwem organizacji.

Błędy pracowników popełniane są najczęściej nieświadomie, w dobrej wierze. Użytkownicy sieci nie znają zagrożeń i wykazują się brakiem czujności. Główną przyczyną wpadek na tym polu jest niewłaściwie wdrożona polityką bezpieczeństwa pracodawcy, brak dostatecznej kontroli zachowania pracowników w czasie pracy oraz niedostatek szkoleń.

1. Otwieranie załączników e-mail
   
   Użytkownicy Internetu wciąż są niedostatecznie uwrażliwieni na analizę otrzymywanych załączników do poczty elektronicznej pod kątem złośliwego oprogramowania. Dla cyberprzestępców e-mail to główne narzędzie do przeprowadzenia ataków. W poczcie poza podejrzanymi linkami mogą znaleźć się załączniki, których otwarcie prowadzi do zainfekowania komputera lub sieci. Najgroźniejsza jest poczta wygenerowana automatycznie wewnątrz przedsiębiorstwa, w wyniku infekcji jednego z komputerów pracowników. Taki mail od współpracownika z reguły nie wzbudza podejrzeń odbiorcy, który odruchowo może otworzyć załącznik.
2. Surfowanie na niebezpiecznych wodach
   
   Oprogramowanie antywirusowe i firewall najczęściej skutecznie powstrzymuje złośliwe oprogramowanie, którym zainfekowane są przypadkowo odwiedzane strony internetowe. Jednak surfowanie po niebezpiecznych strefach zawsze zwiększa ryzyko ataku. Poza tym cyberprzestępcy wciąż szybko rozwijają ukradkowe techniki ataku określane mianem „drive-by-download”, które wykorzystują luki w zabezpieczeniach przeglądarek internetowych (podatność na ataki ActiveX). W przypadku tego rodzaju ataków użytkownik może nawet nie wiedzieć, że pada ofiarą cyberprzestępców, a jego komputer jest zarażony
3. Samowolne instalacje
   
   Pliki do pobrania, które mają zainteresować Internautę, to drugi obok poczty główny obszar działań cyberprzestępców. Błędy pracowników polegają na samowolnym ściąganiu plików oraz instalacji aplikacji na komputerach biurowych. Przestępcy wiedzą, że jeśli uda się zastosować odpowiednie socjotechniki, podszywając złośliwe oprogramowanie pod pożądany plik lub np. e-usługę, wielu użytkowników samodzielnie wyda polecenie, by je pobrać i zainstalować. Nadają więc plikom odpowiednie „opakowanie”: stronę, z której się je pobiera, opis, nazwę. To typowa koncepcja konia trojańskiego.
4. Jedno hasło do wszystkiego
   
   Istnieją serwisy nastawione wyłącznie na pozyskanie haseł i loginów. Pozornie ciekawa strona, dostęp do treści tylko po zalogowaniu. Podajemy login, mail i hasło. A serwis bez wiedzy użytkownika sam sprawdza czy para login/hasło zadziała na jakimś innym portalu. Co więcej, nawet te „dobre” serwisy internetowe miewają luki, które pomagają przestępcom w pozyskaniu haseł użytkowników. Hasła te są następnie automatycznie sprawdzane na dziesiątkach innych portali i bardzo często okazuje się, że pasują one w innych miejscach, dając szansę na skuteczną kradzież tożsamości. Przeciętny użytkownik Internetu używa co najmniej kilkunastu usług wymagających uwierzytelnienia przy pomocy hasła. Jednym z powszechnych błędów jest używanie wszędzie tego samego lub bardzo podobnego hasła.
5. Zapisywanie haseł
   
   Alternatywą dla stosowania identycznych lub podobnych haseł dostępu jest zapisywanie haseł, które są zróżnicowane. Jeżeli użytkownik nie zapisze tych danych w mądry sposób, naraża się na sytuację, w której ktoś przechwyci wszystkie hasła za jednym razem.
6. Łatwowierność i naiwność
   
   Obecnie cyberprzestępcy stosują socjotechnikę, której ofiarą mają padać mniej uważni i nieświadomi użytkownicy. Terminem phishing określa się przypadki wyłudzania haseł lub informacji, zazwyczaj poprzez odpowiednio spreparowany e-mail, który przekonuje ofiarę do konkretnego działania. Łatwowierny użytkownik kierowany jest np. na serwis przypominający stronę banku lub urzędu, ewentualnie podaje informacje, o które prosi, jak się wydaje, zaufany nadawca poczty. Tego rodzaju błędy najczęściej popełniane są na gruncie nadmiernego zaufania wobec drugiej strony, a także z partykularnej chęci zysku.
7. Niewylogowanie
   
   Wciąż użytkownikom sieci często zdarza się kończyć swoją aktywność w aplikacji bez wylogowania się a niej. Odejście od komputera w takiej sytuacji oznacza potencjalne ryzyko oddania dostępu do zasobów aplikacji osobom trzecim. Naraża też potencjalną ofiarę na kradzież jej tożsamości.