Budżet domowy 2009

Przeczytaj także: Budżet domowy 2008

W 2009 r. poziom przeciętnych miesięcznych nominalnych wydatków w gospodarstwach domowych na 1 osobę wyniósł około 957 złotych, w tym na towary i usługi konsumpcyjne – około 914 zł. Wydatki ogółem w ujęciu realnym wzrosły o 2,2%, w tym wydatki na towary i usługi konsumpcyjne były realnie wyższe niż w roku poprzednim o 2%. Realny wzrost wydatków na towary i usługi konsumpcyjne zanotowano we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych z wyjątkiem gospodarstw domowych pracujących na własny rachunek.

Utrzymuje się dalszy spadek poziomu ilościowego spożycia przez gospodarstwa domowe niektórych artykułów żywnościowych, zwłaszcza – pieczywa, mleka, makaronu, kaszy, ryżu, płatków oraz niektórych warzyw (głównie ziemniaków).

W 2009 r. nastąpił dalszy wzrost wyposażenia gospodarstw domowych w dobra trwałego użytkowania. Dotyczyło to: odtwarzaczy MP3, DVD, urządzeń do odbioru TV satelitarnej lub kablowej, komputerów osobistych z dostępem do Internetu, drukarek, telefonów komórkowych, cyfrowych aparatów fotograficznych oraz zmywarek do naczyń i kuchenek mikrofalowych.

Przeciętne gospodarstwo domowe w 2009 roku zajmowało mieszkanie o powierzchni 70,7 m2, składające się z 2,7 pokoi. Przeciętnie na jedną osobę w gospodarstwie przypadało 25 m2 powierzchni użytkowej oraz jeden pokój.

W 2009 r. ponad połowa badanych gospodarstw domowych (ok. 56%) oceniała swoją sytuację materialną jako przeciętną, prawie co czwarte gospodarstwo postrzegało ją jako raczej dobrą i bardzo dobrą i co piąte jako raczej złą i złą.

Dochody

Przeciętny miesięczny nominalny dochód rozporządzalny na 1 osobę w gospodarstwach domowych ogółem w 2009 r. wyniósł około 1114 zł. Najwyższy poziom dochodów osiągnęły w analizowanym roku gospodarstwa pracujących na własny rachunek poza gospodarstwem rolnym – o 25,3% wyższy od dochodu w gospodarstwach ogółem. Dochód wyższy od przeciętnego uzyskały ponadto gospodarstwa emerytów o 5,9% oraz pracowników – o 0,8% (w tym w gospodarstwach pracowników na stanowiskach nierobotniczych dochód był wyższy o 33,7 %). Miesięczny dochód rozporządzalny na osobę w pozostałych grupach gospodarstw był niższy od przeciętnego dochodu w gospodarstwach ogółem (u pracowników na stanowiskach robotniczych – o 22,6%, u rencistów – o 21,9% oraz u rolników – o 20,7%).

W 2009 r. w skali ogółu gospodarstw domowych realny poziom dochodów był nieco wyższy niż przed rokiem, chociaż tempo wzrostu nie było tak duże jak w 2008 r. (3% wobec 8%). Miało to niewątpliwie związek ze wzrostem stopy bezrobocia w 2009 r. (stopa bezrobocia rejestrowanego w końcu roku 2009 r. wynosiła 11,9% w porównaniu do 9,5% w analogicznym okresie 2008 r.). Siła nabywcza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw w 2009 r. była o 1,1% wyższa niż w roku poprzednim, podczas gdy w 2008 r. o 6,1%. Zwiększyła się siła nabywcza płac w odniesieniu do części towarów żywnościowych, odzieży i obuwia, łączności, rekreacji i kultury, wyposażenia mieszkań, transportu, zdrowia oraz edukacji. Wzrosła też siła nabywcza przeciętnej emerytury i renty brutto z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych (o 4,3%), a także nieznacznie emerytury i renty rolników indywidualnych (o 1,9%).

W gospodarstwach domowych ogółem realna wartość dochodu rozporządzalnego na osobę wzrosła o 3,0%. Wzrost realnego poziomu dochodów odnotowano we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych, oprócz gospodarstw rolników. Największy wzrost wystąpił w gospodarstwach domowych rencistów (o 3,8%), pracowników (o 3,6%), emerytów (o 3,3 %) i pracujących na rachunek własny (1,4%), natomiast w gospodarstwach rolników wystąpił spadek (o 3,3%).

W 2009 r. nieznacznej zmianie uległa struktura dochodu rozporządzalnego według źródeł jego pozyskania. W dochodzie rozporządzalnym gospodarstw domowych emerytów, udział głównego źródła utrzymania, (tj. emerytur) wzrósł w porównaniu z rokiem poprzednim o 1,4 p.proc., natomiast u rolników, pracujących na rachunek własny oraz rencistów spadł odpowiednio o: 1,5 p.proc., 0,7 p.proc. oraz 2,3 p.proc. W grupie gospodarstw domowych pracowników udział dochodów z głównego źródła utrzymania utrzymał się na poziomie z roku 2008.