Budżet domowy 2009

Przeczytaj także: Budżet domowy 2008

Spożycie ilościowe żywności

Rok 2009 był kolejnym, w którym poziom spożycia większości podstawowych artykułów żywnościowych uległ obniżeniu. Najbardziej spadło spożycie pieczywa (o 4,2%), mleka (o 3,6%), makaronu (o 2,7%), kasz, ryżu i płatków (o 2,4%), warzyw (o 2,2%), w tym ziemniaków (o 3,8%) oraz ryb (o 2,1%) i cukru (o 2,1%).

Zmniejszenie spożycia tych produktów żywnościowych mogło być spowodowane zarówno wzrostem ich cen np. ceny cukru wzrosły o 14,9%, a ceny warzyw o 4,5%, jak i zmianami w modelu konsumpcji polegającymi na coraz częstszym korzystaniu z półproduktów lub gotowych produktów.

W 2009 r. nastąpił wzrost spożycia owoców (o 5,0%) z wyjątkiem bananów (spadek o 14,6%). Wzrosło natomiast spożycie śliwek (o 22,2%), pozostałych owoców pestkowych (o 15,4%), jabłek (o 8,0%) oraz owoców jagodowych (o 6,0%). Spadek cen owoców spowodował większe ich spożycie. Wzrost spożycia owoców wystąpił we wszystkich grupach społecznoekonomicznych, a zwłaszcza w gospodarstwach rencistów (o 13,4%) oraz rolników (o 11,2%).

We wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych wzrosło spożycie wędlin wysokogatunkowych (o 3,1%). Największy wzrost wystąpił w gospodarstwach emerytów i rencistów (odpowiednio o 5,2% i 6,8%). Wzrosło także spożycie serów dojrzewających i topionych.

Poziom spożycia większości artykułów żywnościowych zależał od dochodów gospodarstwa domowego. Wraz ze wzrostem poziomu zamożności gospodarstw wzrastał także poziom spożycia niektórych artykułów żywnościowych. Na przykład w gospodarstwach domowych ogółem osiągających najwyższe dochody (V kwintyl) spożywano 5-krotnie więcej soków warzywnych, około 3,8-krotnie więcej napojów mlecznych, 3,7-krotnie wód mineralnych i źródlanych, 3,3-krotnie soków owocowych, 2,6-krotnie jogurtów, 2,2-krotnie owoców, a zwłaszcza owoców cytrusowych (3,2-krotnie), owoców jagodowych i bananów (2,7-krotnie), 2,4-krotnie wysokogatunkowych wędlin i kiełbas oraz masła, 2,3-krotnie ryb i wyrobów ciastkarskich, ponad 2-krotnie serów niż w rodzinach o najniższych dochodach (I kwintyl). Natomiast w gospodarstwach domowych o najniższych dochodach (I kwintyl) spożywano więcej pieczywa, mąki, mleka, margaryny, ziemniaków i cukru.

Duże różnice w spożyciu podstawowych produktów obserwuje się pomiędzy województwami. Pieczywa i produktów zbożowych najwięcej spożywali mieszkańcy województwa świętokrzyskiego, a najmniej województwa pomorskiego (różnica wynosi 2,61 kg/osobę). Najwięcej mięsa spożywały gospodarstwa się w woj. podlaskim, a najmniej w woj. podkarpackim (różnica 1,59 kg/osobę), natomiast wędlin wysokogatunkowych – najwięcej w woj. podlaskim, a najmniej w woj. wielkopolskim (różnica 0,39 kg/osobę). Najwyższe spożycie owoców odnotowano w woj. mazowieckim, a najniższe w woj. śląskim (różnica 0,93 kg/osobę), natomiast warzyw – najwięcej w woj. świętokrzyskim, a najmniej w woj. śląskim (różnica 2,86 kg/osobę).

Spożycie żywności jest silnie skorelowane z miejscem zamieszkania. Gospodarstwa domowe zamieszkujące tereny wiejskie w porównaniu z gospodarstwami domowymi w miastach spożywały w przeliczeniu na 1 osobę o 1,75 kg więcej pieczywa i produktów zbożowych, mięsa o 0,63 kg, mleka o 1,0 l, jaj o 1,81 szt., warzyw o 2,01 kg, w tym ziemniaków o 1,60 kg oraz cukru o 0,63 kg. Natomiast mieszkańcy miast w porównaniu z mieszkańcami terenów wiejskich spożywali w przeliczeniu na 1 osobę więcej o 0,10 kg wędlin wysokogatunkowych, wyrobów ciastkarskich (o 0,11 kg), jogurtów o 0,19 kg, owoców o 0,33 kg i napojów bezalkoholowych o 2,37 l.

Wyposażenie w przedmioty trwałego użytkowania

W 2009 r. nastąpił dalszy wzrost wyposażenia gospodarstw domowych w dobra trwałego użytkowania. Dotyczyło to takich rodzajów sprzętu audiowizualnego i multimedialnego, jak: odtwarzacze MP3, DVD, urządzenia do odbioru TV satelitarnej lub kablowej, komputery osobiste z dostępem do Internetu, drukarki, telefony komórkowe, cyfrowe aparaty fotograficzne, a wśród artykułów AGD – zmywarki do naczyń oraz kuchenki mikrofalowe. Wzrosło także wyposażenie gospodarstw w motocykle, skutery i motorowery oraz samochody osobowe.