Budżet domowy 2009

Przeczytaj także: Budżet domowy 2008

Gospodarstwa domowe bez osób niepełnosprawnych w składzie gospodarstwa były lepiej wyposażone niż gospodarstwa domowe z osobami niepełnosprawnymi w przedmioty trwałego użytkowania, a szczególnie w urządzenia „nowej generacji”.

Warunki mieszkaniowe

Przeciętne gospodarstwo domowe w 2009 roku zajmowało mieszkanie o powierzchni 70,7 m2, składające się 2,7 pokoi. Przeciętnie na jedną osobę w gospodarstwie przypadało 25 m2 powierzchni użytkowej oraz jeden pokój.

W 2008 roku przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania zajmowana przez gospodarstwo domowe była o 1,9 m2 mniejsza, przy takiej samej liczbie pokoi przypadającej na gospodarstwo domowe oraz liczbie osób przypadającej na jeden pokój.

Zdecydowanie największe mieszkania użytkowali rolnicy (113,4 m2) oraz gospodarstwa osób pracujących na własny rachunek (91,7 m2). Najmniejsze mieszkania zajmowały gospodarstwa rencistów (61,6 m2). Największą powierzchnią użytkową przypadającą na 1 osobę dysponowały gospodarstwa domowe emerytów lub rencistów (33,7 m2), a najmniejszą – pracowników na stanowiskach robotniczych (19 m2), co wynikało z liczby osób w gospodarstwie domowym (blisko 81% gospodarstw emerytów liczyło nie więcej niż dwie osoby).

Prawie 60% wszystkich gospodarstw domowych zamieszkiwało mieszkania w budynkach wielorodzinnych, z wyraźnym zróżnicowaniem w zależności od miejsca zamieszkania. W miastach ponad 90% gospodarstw domowych mieszkało w budynkach wielorodzinnych, podczas gdy na wsi niecałe 30%. Przeciętne gospodarstwo domowe w mieście zajmowało mieszkanie o ponad 1/3 mniejsze niż gospodarstwo wiejskie (przeciętna powierzchnia mieszkania zajmowanego przez gospodarstwo w mieście wynosiła 60,6 m2, na wsi – 91,4 m2).

Oceny warunków mieszkaniowych gospodarstw domowych dokonuje się m. in. w oparciu o wskaźniki zagęszczenia (wielkość powierzchni użytkowej mieszkania przypadającej na osobę), zaludnienia (stosunek liczby osób do liczby pokoi mieszkalnych), ale również w oparciu o dane dotyczące stopnia wyposażenia mieszkań w instalacje techniczno-sanitarne.

Wyposażenie mieszkań w instalacje sanitarno-techniczne w ostatnich latach systematycznie poprawia się. W 2009 r. do ok. 99% mieszkań woda dostarczana była z wodociągu (z sieci lub z ujęcia własnego), 94% mieszkań posiadało spłukiwaną toaletę, ok. 93% łazienkę, tyle samo ciepłą wodę bieżącą (ogrzewana lub z sieci) i gaz (sieciowy lub z butli), a 80% gospodarstw – centralne ogrzewanie (lokalne lub z sieci). W porównaniu do roku 2008 wskaźniki te, z wyjątkiem gazu, nieznacznie poprawiły się we wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych.

Najlepiej wyposażone w instalacje sanitarno-techniczne, tj. wodociąg, łazienkę, spłukiwany ustęp, ciepłą wodę bieżącą i centralne ogrzewanie, były mieszkania gospodarstw domowych pracowników, zwłaszcza na stanowiskach nierobotniczych oraz gospodarstwa pracujących na własny rachunek. Na drugim biegunie były gospodarstwa rolników oraz rencistów.

Nadal utrzymywała się duża różnica w wyposażeniu w instalacje techniczno-sanitarne mieszkań zajmowanych przez gospodarstwa domowe w miastach i na wsi, poza wyposażeniem w wodociąg (w miastach – 99,7%, na wsi – 97,8%) i gaz (różnica 1,2 p.proc. na korzyść miast).

W ciągu ostatniego roku najwyższy wzrost wyposażenia w podstawowe instalacje nastąpił w gospodarstwach domowych rolników, rencistów, jak również w gospodarstwach zamieszkujących duże aglomeracje. Największą poprawę w wyposażeniu mieszkań w instalacje techniczno-sanitarne zaobserwowano w budynkach powstałych przed 1946 rokiem.

Subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych

W 2009 r. ponad połowa badanych gospodarstw domowych (ok. 56%) oceniała swoją sytuację materialną jako przeciętną, prawie co czwarte gospodarstwo postrzegało ją jako raczej dobrą i bardzo dobrą i co piąte jako raczej złą i złą.

Na ocenę swojej sytuacji materialnej dokonanej przez gospodarstwa domowe miał wpływ poziom osiąganych przez nich dochodów. Wraz ze wzrostem dochodów malał odsetek rodzin oceniających swoją sytuację materialną jako złą, a wzrastał odsetek określający ją jako dobrą bądź bardzo dobrą. We wszystkich grupach społeczno-ekonomicznych największy odsetek gospodarstw domowych oceniał swoją sytuację materialną jako przeciętną.

Prawie połowa gospodarstw domowych pracujących na własny rachunek i około 40% gospodarstw pracowników na stanowiskach nierobotniczych oceniało swoją sytuację materialną jako raczej dobrą i bardzo dobrą. Zdecydowanie najgorzej oceniały swoją sytuację materialną gospodarstwa rencistów, które uznały ją za raczej złą i złą (43%).