Tydzień 29/2004 (12-18.07.2004)

Przeczytaj także: Tydzień 28/2004 (05-11.07.2004)

• W ubiegłym miesiącu pierwsze kraje z unijnej "10" przystąpiły do EMR 2. Są to Estonia, Litwa i Słowenia. Obecnie kończą swoje negocjacje w tym zakresie Łotwa, Cypr i Malta. Wszystkie te kraje liczą na wprowadzenie u siebie europejskiej waluty w latach 2006-2007. Polska jest w grupie krajów większych (wraz z Czechami, Słowacją i Węgrami), które mają szansę wprowadzić europejską walutę dopiero w latach 2009-2012.
• Francuskich operatorów telefonii komórkowej (SFR, Orange i Bouygues Telecom) czekają wysokie grzywny. Francuski urząd antymonopolowy ma dowody, że od 1998 do 2002 roku firmy te były w zmowie kartelowej. Dostarczyło je francuskie stowarzyszenie konsumenckie (UFC-Que Choisir).
• Austria wprowadza nowy, jednolity system emerytalny. Zacznie obowiązywać od nowego roku każdego do 55 roku życia. Zastąpi obecnych kilka systemów publicznych i prywatnych. Ustalono limity wieku emerytalnego np. dla mężczyzn na 65 lat z możliwością wahań w przedziale 62 do 68 lat.
• Wiele wskazuje na to, że zostaną zdecydowanie złagodzone przepisy ograniczające we Francji tydzień pracy do 35 godzin. Podobne propozycje są rozpatrywane w Niemczech i w Austrii. To reakcja na zagrożenie przenoszeniem się firm do tańszych krajów. Propozycje idą w kierunku podniesienia tygodnia pracy do 40 godzin (obecnie w Niemczech średnio wynosi on 37,7 godzin, w Austrii 38,5 godziny, a we Francji -35 godzin). Siemens podpisał już taką umowę z dwoma fabrykami, zobowiązując się do rezygnacji przeniesienia tych fabryk na Węgry.
• Po uprawomocnieniu się wyroków sądowych rosyjski koncern naftowy Jukos ma zapłacić państwu ok. 8mld USD, zaległych podatków. Komornik już zajął pewne aktywa firmy. Koncern złożył propozycję spłaty zadłużenia w ciągu 2 lat do połowy 2006 roku. Obecnie dochodzą informacje o dotychczasowych wynikach badania dokumentów innego giganta naftowego - Sibneftu. Wyniki kontroli będą znane za dwa miesiące.
• Niemiecki Bayer zatrudnia 53,6 tys. pracowników. Zamierzał zmniejszyć zatrudnienie o 4 tys. Załoga zgodziła się zmniejszyć o 10% roczne zarobki ruchome (premie). Dzięki temu zwolnionych będzie tylko 3 tysiące.
• Greccy armatorzy posiadają dziś 56,4% zdolności przewozowych europejskiej floty i 18,3% światowego tonażu.
• Pomimo poważnych zagrożeń upadkiem i mimo kłopotów ze zgodą Komisji Europejskiej na pomoc publiczną, francuski koncern Alstom kontynuuje wysiłki mające na celu umocnienie swojej obecności w Chinach. Podpisali ramową umowę z pekińską firmą BSTG o zawiązaniu spółki j.v., która będzie produkowała generatory i turbiny parowe powyżej 600MW. W nowej firmie Francuzi będą mieli 60% udziałów.
• Już piąty rok spada sprzedaż samochodów osobowych w Niemczech, W tym roku wyniesie ona 3,1 mln sztuk, podczas gdy jeszcze w 1999 roku wyniosła ona 4,16 mln sztuk. Koncerny niemieckie nie wykorzystują swoich mocy produkcyjnych. I tak Volkswagen wykorzystuje swoje moce produkcyjne tylko w 70%. Opel AG należący do amerykańskiego GM, zatrudniający w Niemczech 35 tys. pracowników już od dłuższego czasu (od roku 1999) ponosi straty. W roku 2003 wyniosły one 231mln euro, a w I kwartale 2004 roku już 94 mln euro. Z wypowiedzi szefa GM Europe firma nie widzi możliwości zlikwidowania strat w tym roku, fabryka zamierza wprowadzić nowy program oszczędnościowy. DaimlerChrysler też wprowadza program oszczędnościowy, którego realizacja ma do roku 2007 dać roczne oszczędności rzędu 0,5 mld euro. Zaproponowano wydłużenie czasu pracy i ograniczenie dodatku za prace w godzinach nadliczbowych. Pracownicy protestują. Jeśli nie zostanie przyjęty program koncernu to grozi on przeniesieniem części produkcji poza granicę, co wiąże się ze zwolnieniem ok. 6tys. pracowników.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

NADCHODZI OKRES WERYFIKACJI UNIJNYCH NADZIEI.

Nadzieje związane z rozszerzeniem Unii na nowe 10 krajów teraz właśnie podlegają weryfikacji. Zobaczymy w najbliższych miesiącach co z tego wyniknie. Kończą się prace Komisji Europejskiej związane z budżetem na lata 2007-2013. Jesienią dyskusja nad projektem Komisji Europejskiej przeniesie się do Rady UE. Preludium tych dyskusji będzie stanowiło "przygotowanie artyleryjskie" w wykonaniu szóstki krajów (Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, Szwecji, Holandii i Austrii), które już oskarżyły KE o brak gospodarności, a nawet rozrzutność przy przygotowywaniu projektu nowego budżetu. Wynika to stąd, że KE założyła stopniowy wzrost wpłat do budżetu aż do 1,2%PKB, a kraje "szóstki" żądają, by budżet unijny był tworzony na bazie wpłat nie większych, niż 1% produktu narodowego państw unijnych. Oliwy do ognia na pewno doda propozycja Komisji Europejskiej wprowadzenia limitu wpłat netto do budżetu unijnego. Także należy się liczyć z ostrym protestem Wielkiej Brytanii w związku z propozycją KE, by od 2008 roku znieść tzw. rabat brytyjski.

Zaproponowany przez KE budżet na lata 2007-2013 wyniesie 1bln 25mld 27mln euro. Teraz wszyscy będą analizowali ten projekt budżetu pod kątem nadwyżki wypłat z unijnego budżetu nad składką. W przypadku Polski wyniesie to prawdopodobnie 3,79% dochodu narodowego. Ten wskaźnik na wyższym poziomie ma tylko Luksemburg (5,83%), Łotwa (4,44%) i Litwa (4,43%). Najniższą wartość ten wskaźnik ma w przypadku Niemiec (-0,49%), Szwecja i Wielka Brytania po (-0,46%).

A co Polska? Gdzie MY lokujemy swoje nadzieje?

Z projektu wynika, że będziemy jednym z największych beneficjentów dzięki przeznaczonym dla nas funduszom (spójności i strukturalnym). Te fundusze w budżecie stanowią ponad 30% budżetu (chociaż tak jak dotychczas główną pozycję w nim tak jak dotychczas będą nadal stanowiły środki przeznaczone na Wspólną Politykę Rolną - ok. 40%).

Polska skorzysta z pomocy na rozwój biednych regionów (otrzymują je te regiony Unii, gdzie dochód na głowę mieszkańca nie przekracza 75% średniej unijnej). Ten fundusz w unijnym budżecie wyniesie ok. 264mld euro. Będzie on przeznaczony na projekty w branżach: transportowej, ochrony środowiska, podwyższanie konkurencyjności firm, promocję zatrudnienia. Możemy też liczyć na udział w nowym funduszu dla regionów nadgranicznych z przeznaczeniem na rozwój współpracy po obu stronach granicy. Sprawa ta nie jest jeszcze do końca rozstrzygnięta, bo KE wyznaczyła tylko górny limit tej pomocy na poziomie 4%PKB. Należy też zwrócić uwagę na fundusz wspierania rozwoju obszarów wiejskich. W budżecie unijnym na ten cel przeznaczono ponad 103 mld euro. Z tego funduszu będzie można wspierać projekty związane z rozwojem infrastruktury wiejskiej (w tym rozwój agroturystyki, szkoleń, unowocześniania wsi).

To w potocznym języku jest "marchewka". A gdzie "kij"? Jest nim zapis o możliwości wstrzymania funduszy spójności dla krajów, które przekroczą dopuszczalną granicę deficytu budżetowego (3%). To zagrożenie dotyczy także Polski, ale nie w pierwszym okresie. Kraje "10" przedstawiły ostatnio swoje programy redukcji deficytu i dokumenty te zostały zaakceptowane przez KE. Według polskiego rządu poniżej tej granicy powinniśmy znaleźć się już w roku 2007. Wstrzymanie wypłat z funduszu spójności będzie możliwe, jeśli nie będziemy wywiązywać się z przyjętych w tym zakresie zobowiązań.