Gospodarstwa domowe: prognoza 2008 - 2035

Przeczytaj także: Gospodarstwa domowe w 2011 roku

Liczba gospodarstw 1-osobowych do 2035 r. wzrośnie o 972 tys., a więc o ponad 25%. Udział tych gospodarstw w strukturze ogółem wzrośnie z 26,9% do 32,5% w 2035 r., – większy będzie w miastach (36,9%) niż na wsi (25,0%) (p. Tablica 1. i Wykres 2.). Należy przypomnieć, że w 2002 roku (według wyników ostatniego spisu ludności) prawie co czwarte gospodarstwo domowe było 1-osobowe. Przewidywane zmiany w strukturze gospodarstw domowych nie będą sprzyjać dalszemu rozwojowi demograficznemu, co więcej w pewnych okresach mogą powodować głębokie zahamowanie tego rozwoju.

Tendencję wzrostową będą wykazywać również gospodarstwa domowe bez dzieci. Ich liczba wzrośnie z 9648 tys. w 2008 r. do 11192 tys. w 2035 r. (o ponad 1,5 mln, tj. o ponad 15%), a udział zwiększy się z 67,6% do 75,8% w 2035 r. (p. Wykres 3.).

Wzrost odsetka gospodarstw domowych bez dzieci w ciągu prognozowanego okresu będzie występował zarówno w mieści (o 6,6%) jak i na wsi, gdzie będzie prawie dwukrotnie większy (o 12,0%). W 2035 r. udział gospodarstw bez dzieci w mieście wyniesie 78,0%, zaś na wsi będzie znacząco niższy i wyniesie 71,9% (p. Tablica 1.).

W okresie do 2035 roku zmaleje przeciętna liczba osób w gospodarstwie domowym – z 2,64 osób w 2008 r. do 2,42; w miastach z 2,41 do 2,23 oraz na wsi z 3,12 do 2,74 osób (p. Tablica 1.). Wskaźnik ten pozostanie większy na wsi niż w mieście, chociaż jego spadek na wsi (o 0,38) będzie ponad dwukrotnie większy niż w mieście (o 0,18) - p. Wykres 4.

Przewidywane zmiany w liczbie i strukturze gospodarstw domowych w perspektywie do 2035 roku są w różnym stopniu konsekwencją przyjętych założeń prognostycznych, co do dynamiki powstawania nowych gospodarstw oraz zmian w ich strukturze wg wielkości, a także efektem prognozowanej liczby i struktury ludności.

Reasumując w prognozowanym okresie będą obserwowane następujące zmiany:

• liczba gospodarstw domowych wzrośnie do poziomu 14817 tys. (o 541 tys.),
• tempo przyrostu gospodarstw będzie stosunkowo niskie (do 3,5%) i będzie podlegać wahaniom w czasie,
• będą miały miejsce znaczące zmiany w strukturze gospodarstw domowych według ich wielkości,
• generalnie przeciętna wielkość gospodarstw domowych zmniejszy się z 2,6 w 2008 r. do ok. 2,4 w 2035 r. (w 2002 r. wynosiła 2,84),
• wzrośnie zdecydowanie udział gospodarstw małych 1- i 2-osobowych oraz zmniejszy się udział gospodarstw większych,
• udział gospodarstw 1-osobowych zwiększy się z 26,9% w 2008 r. do 32,5 % w 2035 r. (w 2002 r. wynosił 24,8%),
• zmniejszać się będzie przeciętna liczba osób dorosłych w gospodarstwie domowym z ok. 2,2 w 2002 r. do 2,0 osób,
• tendencję wzrostową będą wykazywały gospodarstwa bez dzieci; ich liczba wzrośnie z ok. 9650 tys. w 2008 r. do ok. 11200 tys. w 2035 r.,
• liczba gospodarstw domowych w miastach zmaleje do poziomu 9338 tys. (o 174 tys.), na wsi wzrośnie do 5434 tys. (o 670 tys.),
• przeciętna wielkość gospodarstw domowych w miastach zmniejszy się do 2,23 (o 0,18), na wsi do 2,74 (o 0,38),
• zmiany, jakie będą obserwowane w miastach będą zdecydowanie niekorzystne dla procesów demograficznych,
• dynamika prognozowanych zmian będzie zdecydowanie wyższa wśród ludności zamieszkałej na obszarach wiejskich.