Modele podejmowania decyzji biznesowych

Przeczytaj także: Pogoda a ryzykowne decyzje finansowe

Czwarta metoda to metoda decyzji śmietnikowej. Jej nazwa pochodzi od skojarzenia z domowym garażem czy domową szufladą, gdzie składuje się rzeczy niepotrzebne czy uznane za bezużyteczne. Któregoś dnia okazuje się jednak, że tam, pośród dotychczasowych śmieci, znajduje się rzecz przydatna do natychmiastowego zastosowania albo choćby do uruchomienia kreatywnych skojarzeń i opracowania nowych pomysłów. Metoda decyzji śmietnikowej przydaje się wtedy, kiedy jeszcze nie wiadomo na czym polega problem (wysoka niepewność istoty problemu), a wobec tego (tym bardziej) nie wiadomo jakie umiejętności miałyby być przydatne do jego rozwiązania (wysoka niepewność umiejętności). Jednocześnie uczestnicy organizacji mają świadomość występowania jakichś symptomów, które można traktować za irytujące. Kluczem w procesie decyzyjnym metodą śmietnikową jest przypadkowe spotkanie dwóch lub więcej, na ogół nieoczekiwanych, problemów, ich rozwiązań, zachowań organizacyjnych lub możliwych do dokonania wyborów. Przypadkowe spotkanie owocować może otwarciem nowych możliwości rozwojowych.

Świetnym przykładem skuteczności tego typu podejmowania decyzji jest firma Pixar. W roku 1984 John Lasseter porzucił pracę w firmie Disney i otworzył swoją własną firmę, wyposażony w przyzwyczajenia artystyczne – postać rysunkowa może być dowolnym obiektem, ale musi wzbudzać sympatię widza; sympatię wywołują zaokrąglone kształty, mimika emocji pozytywnych, pastelowe kolory oraz współudział postaci o podobnych cechach. Przez wiele lat Lasseter produkował krótkie kreskówki i reklamy oraz projektował loga firm (na przykład IBM). Mniej więcej w tym samym czasie, Steve Jobs (ten od Apple) poszukiwał ustabilizowanej na rynku firmy artystycznej jako miejsca, w którym mógłby bez początkowych inwestycji niematerialnych, testować swoje pomysły w zakresie zaawansowanej grafiki komputerowej.

Przypadkowe spotkanie artysty rysownika i artysty grafika komputerowego zaowocowało powstaniem firmy o nazwie Pixar, która nadal produkowała krótkie filmy rysunkowe, reklamy i loga firm – z tą tylko różnicą, że odtąd co roku otrzymywała za swoje produkcje nagrody artystyczne. W kilka lat potem Disney podpisał umowę z Pixarem na produkcję do trzech filmów animowanych, zrealizowanych całkowicie techniką komputerową, w okresie pięciu lat – do trzech, czyli albo jeden, albo dwa, albo trzy, jak wyjdzie. W roku 1995 powstał film Toy Story, a potem m.in.: Monsters Inc., Finding Nemo, Wall-E, Cars, Up. Wszystkie filmy zarabiały w kinach setki milionów dolarów, co zaowocowało w roku 2005 przejęciem Pixara przez Disney – gigant rozrywkowy objął nową emisję akcji tej spółki (w tym czasie jeszcze giełdowej).

Jak widzisz, pożądane jest (by nie powiedzieć – konieczne) stosowanie wszystkich czterech sposobów podejmowania decyzji. Nie zawsze bowiem trzeba rzucać się głową do przodu i angażować wszystkie możliwe zasoby do danego działania, produktu lub klienta. Czasem warto zaczekać, przyjrzeć się dokładniej o co chodzi w danej sytuacji, może skorzystać z nieoczekiwanej inspiracji. Bo biznes jest jak podróż autobusem miejskim – jeśli ucieknie ci jeden z przystanku, za jakiś czas zjawi się następny. Nie ma zatem co rozpaczać za tym który odjechał, tylko skupić się na tym aby wsiąść do następnego. Czyli na przykład nie zapalać papierosa, zatapiać się w lekturze, spacerować daleko od przystanku.


Więcej wskazówek jak radzić sobie z rachunkowością w firmie m.in. jak przeprowadzić analizę rentowności, na czym polega podejście Lean, jak prowadzić pomiar dokonań, jak zarządzać według działań, dlaczego wprowadzenie działań prośrodowiskowych należy poprzedzić głęboką analizą finansową znajdziesz w książce „Rachunkowość zarządcza. Podejście operacyjne i strategiczne” Ireny Sobańskiej (red. nauk.) (Wydawnictwo C.H. Beck, 2010).